Το ποδόμακτρο

Δίπλα στις εξώθυρες παλιών σπιτιών συναντάμε ένα υπό εξαφάνιση εργαλείο, το ποδόμακτρο, «το σίδερο για τις λάσπες», όπως το αποκαλούσαν. Επρόκειτο για μια σιδερένια πλατιά λάμα, που δεν ξεπερνούσε σε ύψος τα 20 εκατοστά, ήταν στερεωμένη με δύο κάθετα σίδερα στο πεζοδρόμιο, δίπλα στην εξώθυρα (συνήθως στο δεξί μέρος), και χρησίμευε για τον καθαρισμό των παπουτσιών και την απομάκρυνση τη λάσπης.
Ήταν η εποχή που οι δρόμοι δεν ήταν ασφαλτοστρωμένοι και τις βροχερές μέρες η λάσπη κολλούσε στα παπούτσια των περαστικών. Για να μην μεταφερθεί μέσα στα σπίτια, έπρεπε οι εισερχόμενοι να καθαρίσουν προσεκτικά στο ποδόμακτρο τα παπούτσια τους. 

Τα ποδόμακτρα συνήθως ήταν χειροποίητα και οι σιδεράδες έβαζαν όλη την τέχνη και την φαντασία τους για να κατασκευάσουν πρωτότυπα και κομψά ποδόμακτρα σε μεγάλη ποικιλία σχεδίων. Αποτελούσαν, μαζί με τα ρόπτρα (επιθύρια χεράκια), απαραίτητα εξαρτήματα της εισόδου, τόσο από λειτουργική όσο και από αισθητική άποψη. 

Όταν οι δρόμοι ασφαλτοστρώθηκαν, τα ποδόμακτρα έπαψαν να τοποθετούνται στις εισόδους των σπιτιών και αντικαταστάθηκαν από τις ψάθες ή τα πατάκια. Σήμερα αποτελούν μαζί με τα ρόπτρα συλλεκτικά είδη.

Στις μέρες μας, ποδόμακτρο ονομάζεται το μικρό χαλί που τοποθετείται στην είσοδο των διαμερισμάτων και των μονοκατοικιών και χρησιμεύει για το σκούπισμα των παπουτσιών από τη σκόνη και τις λάσπες.

Της Μαριάνθης Μπέλλα