Ο Χρυσόστομος Χριστάκος, γνωστός στους συγχωριανούς του ως Βαγγελός,
γεννήθηκε το 1926 στο Βαλτινό Τρικάλων, ένα χωριό που ανέθρεψε γενιές ανθρώπων
απλών, δουλευτάδων αλλά και αγωνιστών. Από μικρό παιδί, διακρίθηκε για το
ανήσυχο πνεύμα του και την έντονη κοινωνική του ευαισθησία. Δεν βολεύτηκε ποτέ
στα «πρέπει» και στα «έτσι είναι ο κόσμος». Οραματιζόταν έναν τόπο δικαιότερο,
ανθρώπινο, χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση.
Η νεανική του δράση, καθώς εντάχθηκε στο ΕΑΜ ΕΛΑΣ στα 17 του μόλις χρόνια, τον έφερε κοντά σε μεγάλες μορφές της Εθνικής Αντίστασης. Στα 20 του χρόνια, βρέθηκε δίπλα στον Άρη Βελουχιώτη, στον πυρήνα των αποφάσεων, εκεί όπου γραφόταν Ιστορία. Η Γενική Συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στις 7 Ιουνίου 1945 στο δάσος της Μουτσιάρας, καταγράφει ένα συγκλονιστικό περιστατικό, όπως αναφέρεται στο βιβλίο του Γιώργου Αρ. Καραγιώργου «Άρης Βελουχιώτης – Ανηφορικοί Δρόμοι Μετά τη Βάρκιζα». Ο νεαρός ΕΠΟΝίτης από το Βαλτινό, με τις καίριες ερωτήσεις και τους στοχασμούς του, εντυπωσίασε τον πρωτοκαπετάνιο, ο οποίος δεν δίστασε να τον συγχαρεί δημόσια.
Ο Χρυσόστομος Χριστάκος - Βαγγελός με τον συναγωνιστή του, συνθέτη, Μίκη Θεοδωράκη.
Αυτό το πνεύμα αναζήτησης και αντίστασης δεν
τον εγκατέλειψε ποτέ. Ο Χρυσόστομος Χριστάκος αφιέρωσε τη ζωή του σε κοινωνικούς
και πολιτικούς αγώνες, χωρίς να αναζητά ανταλλάγματα. Πολιτεύτηκε με ήθος και
πίστη στις ιδέες του. Κατέβηκε υποψήφιος σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις: στις
29 Οκτωβρίου 1961 με το Π.Α.Μ.Ε., και στις 3 Νοεμβρίου 1963 και 16 Φεβρουαρίου
1964 με την Ε.Δ.Α., χωρίς να εκλεγεί. Όμως η πολιτική του δράση δεν εξαντλήθηκε
στην κάλπη· ήταν ακατάπαυστη, ριζωμένη στον καθημερινό του αγώνα, στην παρουσία
του στον λαό, στη συνεπή του στάση.
Η διαδρομή του δεν ήταν εύκολη. Διωγμοί,
βασανιστήρια, εξορίες. Κέρκυρα, Μακρόνησος, Αίγινα, Λέρος – κι άλλοι τόποι
καταναγκασμού και βουβής αγωνίας. Παντού, η ίδια απαίτηση: να υπογράψει δήλωση
μετανοίας, να απαρνηθεί τις ιδέες του, να λυγίσει. Δεν υπέγραψε ποτέ. Ούτε μία
φορά. Κράτησε το βλέμμα του καθαρό και τη συνείδησή του όρθια, ό,τι κι αν του
κόστιζε αυτό. Και του κόστισε πολλά. Μα δεν μετάνιωσε.
Γιατί για τον Χρυσόστομο –όπως τον έλεγαν οι
δικοί του άνθρωποι– η στράτευση στην υπόθεση της κοινωνικής δικαιοσύνης ήταν
ζήτημα αγάπης. Αγάπη για τον άνθρωπο, για τον τόπο του, για τη ζωή. Ονειρεύτηκε
έναν κόσμο δίχως εκμετάλλευση, όπου ο καθένας θα έχει τη θέση και την αξία του·
έναν κόσμο πιο δίκαιο, πιο φωτεινό, πιο ελεύθερο.
Στην προσωπική του ζωή, παντρεύτηκε την
Ευαγγελία Παπαλαζάρου από το Διπόταμο, μια γυναίκα που στάθηκε σύντροφος σε
όλα: στη χαρά, στην εξορία, στην αβεβαιότητα. Μαζί απέκτησαν δύο παιδιά, τον
Στέφανο και την Άννα, αφήνοντάς τους όχι μόνο ένα όνομα, αλλά κυρίως μια
παρακαταθήκη αγώνα και ήθους.
Ο Χρυσόστομος Χριστάκος πέθανε την 1η Ιουνίου 1973, σε ηλικία μόλις 47 ετών, αφού η υγεία του είχε κλονιστεί από τους πολλαπλούς τραυματισμούς του στα χρόνια της εξορίας. Μα δεν έσβησε. Γιατί άνθρωποι σαν αυτόν δεν σβήνουν· φωτίζουν. Η μνήμη του μένει ζωντανή μέσα από τις πράξεις του, τους αγώνες του και την αμετακίνητη αξιοπρέπειά του. Δεν φοβήθηκε το κόστος, δεν πρόδωσε ποτέ τα ιδανικά του, δεν συμβιβάστηκε.
Κι αν η Ιστορία ξεχνά καμιά φορά τα «μικρά» ονόματα, είναι γιατί δεν ξέρει πώς να μετρήσει το μέγεθός τους. Ο Χρυσόστομος Χριστάκος από το Βαλτινό, αυτός ο γυμνασιόπαιδας που κάποτε εντυπωσίασε τον Άρη, ήταν και παραμένει ένας από εκείνους που κράτησαν την έννοια του αγώνα ζωντανή. Όχι για το παρελθόν. Για το μέλλον.
