Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2019

Φράσεις της αρχαίας ελληνικής με δοτική πτώση που χρησιμοποιούνται στη νέα ελληνική – Μέρος 1ο (Α-Ε)



Α
αβρόχοις ποσί(ν): χωρίς κόπο, εύκολα (κυριολεκτικά με άβρεχτα πόδια)…
άμα τη αφίξει: τη στιγμή της άφιξης, όταν έφτασε…
άμα τη εμφανίσει: τη στιγμή που εμφανίστηκε, μόλις εμφανιστεί…
επί τη εμφανίσει: μόλις (κάποιος) το εμφανίσει, με την εμφάνιση…
ανωτέρα βία: εξαιτίας κάποιου απροσδόκητου γεγονότος…
άφες αυτοίς: συγχώρησέ τους, μην ασχολείσαι μαζί τους…
Β
βάσει: σύμφωνα με, με βάση…
Γ
γαία πυρί μιχθήτω: ας γίνει ό,τι θέλει, αδιαφορώ…
γνωστόν τοις πάσι: γνωστό σε όλους…
Δ
δαπάνη: με έξοδα, με δαπάνη…
δημοσία: δημοσίως…
δόξα πατρί: μέτωπο…
δυνάμει: σύμφωνα με, δυνητικά…
Ε
ειρήσθω εν παρόδω: παρενθετικά…
ελαφρά τη καρδία: επιπόλαια, επιφανειακά…
ελαφρά τη συνειδήσει: χωρίς τύψεις…
ελέω Θεού: με τη βοήθεια / χάρη του Θεού…
ελλείψει: λόγω έλλειψης…
εν συγχύσει: σε κατάσταση σύγχυσης…
εν αγνοία: χωρίς γνώση…
εν αμύνη: σε άμυνα…
εν ανάγκη: αν χρειαστεί..
εν αναμονή: περιμένοντας…
εν αντιθέσει: σε αντίθεση…
εν αποστρατεία: σε αποστρατεία…
εν απουσία: κατά τη διάρκεια της απουσίας (του/της)…
εν τάξει: σωστά, σε τάξη…
εν βρασμώ ψυχής: σε κατάσταση έντονης ψυχικής φόρτισης…
εν γνώσει: γνωρίζοντας, έχοντας γνώση…
εν δήμω: δημοσίως…
εν διαστάσει: σε διάσταση…
εν δράσει: σε δράση…
εν είδει: σαν, με τη μορφή…
εν Ελλάδι: στην Ελλάδα
εν ενεργεία: σε ενεργό υπηρεσία…
εν εξάρσει: σε έξαρση…
εν εξελίξει: σε εξέλιξη…
εν έτει: στο έτος…
εν ευθέτω χρόνω: αργότερα, την κατάλληλη στιγμή…
εν ζωή: στη ζωή…
εν θερμώ: σε έξαψη…
εν ψυχρώ: ψύχραιμα, χωρίς κανέναν απολύτως δισταγμό…
εν ισχύι: σε εφαρμογή…
εν καιρώ: κάποια στιγμή στο μέλλον…
εν κατακλείδι: συνοψίζοντας, κλείνοντας…
εν κινήσει: σε κίνηση…
εν κρυπτώ (και παραβύστω): κρυφά (και μυστικά)…
εν λευκώ: ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς…
εν μέρει: μερικώς…
εν όλω: συνολικά…
εν μέσω: στη μέση…
εν μέτρω: με μέτρο…
εν μία νυκτί: πολύ σύντομα…
εν οίκω: στο σπίτι…
εν ολίγοις: σύντομα, με λίγα λόγια…
εν παρόδω: παρενθετικά…
εν πάση περιπτώσει: τέλος πάντων…
εν πλω: πλέοντας…
εν προκειμένω: σχετικά με το αντικείμενο συζήτησής μας…
εν πρώτοις: αρχικά…
εν ριπή οφθαλμού: αστραπιαία…
εν σπέρματι: σε αρχικό στάδιο…


Του Άρη Ιωαννίδη

επικοινωνιστε μαζι μας