Ο Όρκος των Ανταρτών του Άρη μετά τη Βάρκιζα (2 Ιουνίου 1945) (Ιστορικά ντοκουμέντα του Βαλτινού)

 

Η Ιστορία δεν γράφεται μόνο από τα μεγάλα γεγονότα, αλλά και από τις μικρές, αθέατες πράξεις ανθρώπων που στάθηκαν όρθιοι σε δύσκολους καιρούς. Από το βιβλίο του Γιώργου Αρ. Καραγιώργου «ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ – Ανηφορικοί δρόμοι μετά τη Βάρκιζα» σταχυολογούμε σήμερα αποσπάσματα που φωτίζουν την πορεία και τη στάση αγωνιστών του Άρη Βελουχιώτη με καταγωγή από το Βαλτινό, οι οποίοι έδωσαν το παρών στους ανηφορικούς δρόμους της Ιστορίας μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας.

Στις σελίδες 242-244 του βιβλίου διαβάζουμε για τις μαζικές ορκωμοσίες που πραγματοποιήθηκαν στο Περτούλι τον Ιούνιο του 1945, σε μια εποχή όπου οι διώξεις, η αβεβαιότητα και ο φόβος συνυπήρχαν με το πάθος για ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη. Στο αρχείο του Άρη Βελουχιώτη διασώθηκε το πρωτόκολλο της τρίτης ορκωμοσίας (2 Ιουνίου 1945), με τα ονόματα και τα ψευδώνυμα όσων έδωσαν τον όρκο εκείνη την ημέρα, παίρνοντας θέση σε μια δύσκολη στιγμή για την πατρίδα.

Ανάμεσα στους ορκισθέντες, τέσσερις Βαλτινιώτες έβαλαν την υπογραφή τους σε αυτή την ανεπίσημη αλλά ουσιαστική σελίδα της τοπικής και εθνικής μας ιστορίας:
– Γεώργιος Ζαμπακάς («Κανάρης»),
– Τρύφωνας Σταυρέκας («Σταβρέκας»),
– Αθανάσιος Κουφοχρήστος («Καραϊσκάκης»),
– Ιωάννης Απόχας («Αγραφιώτης»).

Σήμερα, παρουσιάζουμε τον όρκο και τον κατάλογο της τρίτης ορκωμοσίας, τιμώντας τη μνήμη και την επιλογή αυτών των ανθρώπων να σταθούν όρθιοι, εκεί που τους καλούσε η συνείδησή τους και η εποχή τους.

Ο Όρκος των ανταρτών του Άρη Βελουχιώτη μετά τη Βάρκιζα (Ιούνιος 1945), όπως διασώζεται σε αρχεία και βιβλιογραφία:

«Ορκίζομαι πως θα αγωνιστώ με όλες μου τις δυνάμεις, με το ντουφέκι στο χέρι, για την απελευθέρωση του λαού μας από κάθε τυραννία, για την ανεξαρτησία της πατρίδας μας, για την λευτεριά και την λαϊκή κυριαρχία.
Θα είμαι πειθαρχικός, τίμιος και ακούραστος στον αγώνα, θα προστατεύω το λαό και θα σέβομαι την περιουσία του.
Θα εκτελώ τις διαταγές των ανωτέρων μου και θα υπερασπίζω με κάθε θυσία τους συναγωνιστές μου.
Αν παραβώ τον όρκο μου, ας με τιμωρήσει ο λαός και η επανάσταση.»

Ο όρκος αυτός διαβαζόταν και επαναλαμβανόταν από τους ορκιζόμενους, ενώ στο τέλος υπέγραφαν ή έβαζαν τον σταυρό τους στο πρωτόκολλο, μαζί με το ψευδώνυμό τους.

Ας κρατήσουμε τη μνήμη ζωντανή, με σεβασμό στις επιλογές και τους δρόμους εκείνης της γενιάς.

Στις σκάλες του Γυμνασίου και Λυκείου

 

Στις σκάλες του σχολείου καθίσανε, με μπογιές στα ρούχα, στο βλέμμα ασβέστη,
γελούσαν, κουβέντιαζαν, κάνανε διάλειμμα, μες στου καλοκαιριού το φως που περίσσευε.

Ο Βάιος, ο Παναγιώτης, ο Γιώργος όρθιοι, κρατούσαν την κούπα, με τα χέρια λερωμένα μα καθαρά από τον ιδρώτα της προσφοράς, της μέρας που έβαφε το χωριό με φωνές.

Ο Χρήστος, ο Χρήστος, ο Παναγιώτης, ο Κώστας, ο Δημήτρης κι ο Στέργιος μπροστά, κι ο Βασίλης, καθίσανε εκεί που κάθονταν οι μαθητές κι είδαν πως το σχολείο μυρίζει παιδικά βήματα.

Ήταν τότε που το χωριό έσφυζε από κόσμο, με παιδιά που τρέχανε στα διαλείμματα,
με νερά στις αυλές, με φωνές στα παράθυρα, με το γέλιο που αντηχούσε ως τα πλατάνια.

Μα κάθε μπογιά που έπεφτε στον τοίχο, ήταν σπόρος που φύτρωνε στο Βαλτινό,
να μείνει το σχολείο όμορφο, γεμάτο ζωή, να θυμίζει πως εδώ η κοινότητα αντέχει.

Κι αν οι φωνές λιγόστεψαν με τα χρόνια, η φωτογραφία αυτή είναι μια απόδειξη:
ότι ο τόπος ζει όσο υπάρχουν χέρια που ξέρουν να προσφέρουν χωρίς να ζητούν.

Στις σκάλες του σχολείου καθίσανε, κι ακόμη κι αν φύγανε τα παιδιά και τα χρόνια,
εκείνοι μένουν, μια παρέα απλή, που έβαψε το Βαλτινό με φως και ανθρωπιά.