Όταν
έγινα Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, ζήτησα από κάποια μέλη της σωματοφυλακής μου
να πάμε βόλτα στην πόλη. Μετά την βόλτα πήγαμε για μεσημεριανό σε κάποιο
κεντρικό εστιατόριο. Καθίσαμε σε κάποιο τραπέζι και ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι
στο απέναντι τραπέζι υπήρχε ένας μοναχικός άνθρωπος που περίμενε να τον
σερβίρουν.
Όταν
εξυπηρετήθηκε, είπα σε έναν από τους στρατιώτες μου: πήγαινε να ζητήσεις από
αυτόν τον άντρα να έρθει να κάτσει μαζί μας.
Ο
στρατιώτης πήγε και μεταβίβασε την πρόσκληση μου.
Ο
άνθρωπος σηκώθηκε φοβισμένος, πήρε το πιάτο του και δειλά-δειλά ήρθε και κάθισε
δίπλα μου. Ενώ έτρωγε, τα χέρια του έτρεμαν συνεχώς και το κεφάλι του ήταν σκυμμένο
στο πιάτο του.
Όταν
τελειώσαμε το φαγητό, με χαιρέτησε χωρίς καν να με κοιτάξει, του έσφιξα το χέρι
και απομακρύνθηκε.
Αυτός
ο άνθρωπος ήταν φύλακας στη φυλακή που ήμουν. Συχνά, μετά τα βασανιστήρια που
μου έκαναν, την ώρα που αγκομαχούσα και
εκλιπαρούσα για λίγο νερό αυτός ερχόταν και ουρούσε στο κεφάλι μου.
Προφανώς
θα φοβήθηκε τώρα που τον προσκάλεσα ότι ίσως θα τον εκδικηθώ.
Όμως
«οι άνθρωποι που ζητούν εκδίκηση καταστρέφουν τα κράτη, ενώ εκείνοι που ζητούν
συμφιλίωση χτίζουν Έθνη».
