Δευτέρα 21 Νοεμβρίου 2016

ΠΟΙΗΣΗ Ἢ ΗΘΙΚΗ;




Το Σάββατο 19-11-2016 στη Στοά του Βιβλίου της Αθήνας έλαβε χώρα η ημερίδα του περιοδικού ΔΕΚΑΤΑ του Ντίνου Σιώτη με θέμα "Ποίηση και ηθικές αξίες" με 20 ομιλητές. Μεταξύ των ομιλητών ήταν και ο συντοπίτης μας, ποιητής Ηλίας Κεφάλας. Παρουσιάζουμε παρακάτω το κείμενο της ενδιαφέρουσας εισήγησής του.





ΠΟΙΗΣΗ Ἢ ΗΘΙΚΗ;
Τὸ ἐρώτημα τοῦ τίτλου ἐκφράζει μιὰ γενικῆς φύσεως ἀπορία καὶ ἕναν προβληματισμὸ δεοντολογικῆς ὑφῆς. Ναὶ στὴν ποίηση, ἀνεξαρτήτως τῶν δεσμεύσεων τῆς ἠθικῆς ἤ ναὶ στὴν ἠθική, ἀνεξαρτήτως τῶν βλέψεων τῆς ποιητικῆς τέχνης; Στὸ δέον, φυσικά, τοῦ ζητήματος δὲν ἐμφιλοχωρεῖ καμία ταλάντευση. Ἀπερίφραστα ἐπιλέγουμε τὴν ἠθικὴ ὡς ἔννοια καὶ ὡς ἀρχή, ποὺ πρέπει νὰ διέπει ἐν γένει τὴ ζωή μας καὶ νὰ σφραγίζει κάθε συμπεριφορὰ στὴν καθημερινότητά μας. Ὡστόσο, συνεχίζει καὶ ἐπιμένει τὸ ἐρώτημα, ἡ ἠθικὴ τοῦ ἀτόμου πρέπει νὰ μεταφέρεται στὰ ἔργα τέχνης του; Πρέπει νὰ τὰ ἐπηρεάζει; Τὸ ναὶ κι ἐδῶ εἶναι μιὰ εὔκολη ὑπόθεση. Ἀλλά, τὸ ἐρώτημα ξαναβγαίνει ἀπὸ διπλανὸ δρόμο. Εἶναι ἀναγκαῖο αὐτὸ νὰ συμβαίνει; μὲ τὴν ἔννοια ὅτι ἄν δὲν συμβεῖ, ἡ τέχνη θὰ ἔχει πρόβλημα; Ἐδῶ ἀρχίζουν οἱ διάφορες σκέψεις μὲ ἀναφορὰ βέβαια σὲ συγκεκριμένες στάσεις τοῦ κοινοῦ μας βίου.
Πρὶν πᾶμε ὅμως παρακάτω θὰ πρέπει νὰ δώσουμε κάποιους ὁρισμούς, οἱ ὁποῖοι ὡς ἕνα βαθμὸ θὰ εἶναι καὶ περιορισμοὶ στὴν ἀνάπτυξη τοῦ θέματός μας. Κατ᾽ ἀρχὰς τὶ εἶναι ἡ ποίηση καὶ τὶ εἶναι ἡ ἠθική;
Γιὰ τὴν ποίηση ὑπάρχουν τόσοι πολλοὶ ὁρισμοί, ποὺ εἶναι σὰν νὰ μὴν ὑπάρχει κανένας. Ἡ ποίηση, δηλαδή, δὲν ὁρίζεται, ἐπειδὴ δὲν περιορίζεται, ἑπομένως εἶναι τὰ πάντα, ἀκόμα καὶ ἠθική, χωρὶς αὐτὸ νὰ εἶναι καὶ τὸ ἀπαραίτητο γνώρισμά της. Κι ἀμέσως ἕνα παρεπόμενο ἐρώτημα:
Ποῦ πρέπει νὰ εἶναι ἠθικὸς ὁ ποιητής; μέσα στὸ ποίημα ἤ μέσα στὸν κόσμο; Γιὰ τὸ δέον τῆς ἀπάντησης, βέβαια, δὲν χρειάζεται σπουδαῖος προβληματισμός. Ὁ κόσμος προηγεῖται σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις. Ἀλλὰ καὶ πάλι τὸ ποίημα δὲν εἶναι κόσμος; Ἤ, ὁ κόσμος δὲν ὑπεισέρχεται μέσα στὸ ποίημα; Ὅμως ἐπιτρέψτε μιὰ μικρὴ διακοπὴ στὶς περὶ ποιήσεως προβληματικές. Πᾶμε γιὰ λίγο στὴν ἠθική.

επικοινωνιστε μαζι μας