Μετά
την παρουσίαση του βιβλίου «Ο Γάμος στο Βαλτινό» Λεύκωμα Α΄ τόμος, που εκδόθηκε
από τις Γραφικές Τέχνες «Δημήτρη Τσιγάρα», σειρά παρουσίασης έχει ο Β΄ τόμος με
τον τίτλο «Ο Γάμος στο Βαλτινό» (Νύφες και Γαμπροί).
Στην
παρούσα έκδοση του λευκώματος, το οποίο αποτελεί μέρος από το δίτομο έργο για
τον γάμο στο Βαλτινό, αποτυπώνεται συνοπτικά και μέσα από την παρουσίαση
φωτογραφιών νεόνυμφων ζευγαριών, του προηγούμενου αιώνα, η ηθογραφική εξέλιξη
του θεσμού του γάμου.
Οι
εικόνες του λευκώματος εκτίθενται με χρονολογική σειρά και είναι, στην
πλειονότητά τους, ασπρόμαυρες, εκτός από ορισμένες, προς το τέλος, που είναι
έγχρωμες.
Αξίζει
να σημειωθεί, ότι πολλές από τις γαμήλιες φωτογραφίες είναι βγαλμένες μετά από
πολλές ημέρες ή και μήνες, ή ακόμα και χρόνια, από την ημέρα που γίνονταν ο
γάμος, καθότι, στα παλαιότερα χρόνια, δεν υπήρχε πάντα η οικονομική δυνατότητα
για φωτογράφηση, αλλά ούτε και η εύκολη μετακίνηση για άμεση επίσκεψη στο
φωτογραφείο. Γι’ αυτό, συνήθως, στην εμποροπανήγυρη των Τρικάλων, που πολλοί
νεόνυμφοι επισκέπτονταν τη πόλη, δεν έχαναν την ευκαιρία, πήγαιναν στο
φωτογραφείο και έβγαζαν τις φωτογραφίες του γάμου τους.
Κάποιες
φωτογραφίες έχουν υποστεί επεξεργασία στο σκοτεινό θάλαμο, δηλαδή έχουν
ζωγραφιστεί από το φωτογράφο, ή έχουν υποστεί διάφορες αλλοιώσεις από το
μοντάζ.
Παρατηρώντας
μία-μία τις εικόνες, πολλά είναι τα ηθογραφικά στοιχεία εκείνα, που μπορεί να
αντλήσει κανείς, μέσα από μια επισταμένη παρατήρηση και πιο ερευνητική ματιά.
Εκτός
από τα ενδυματολογικά στοιχεία που μπορεί να αντλήσει κανείς, μέσα από τις
φωτογραφίες των πρωταγωνιστών (νύφης και γαμπρού) και των συγγενών και
προσκεκλημένων της περιόδου αυτής, αντλούνται και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία,
όπως για παράδειγμα, ότι οι νύφες των πρώτων δεκαετιών παραμένουν αγέλαστες και
μόνο προς το τέλος αρχίζουν να φαίνονται τα πρώτα χαμόγελα. Παρατηρούμε επίσης
πως η ομπρέλα, μέχρι το 1950 αποτελεί το απαραίτητο αξεσουάρ της νύφης, ενώ από
το 1950 και εφεξής την ομπρέλα αντικατέστησε η ανθοδέσμη.
Χαρακτηριστικό
στοιχείο της νυφικής ενδυμασίας, το ασημένιο περίτεχνο ζωνάρι (ασημοζούναρο),
που περιστοιχίζει τη μέση της νύφης.
Αίσθηση
κάνει και ο κεντητός διάκοσμος των νυφικών με τα διάφορα λαογραφικά στοιχεία.
Στην
εξέλιξή του, το νυφικό αποκτά ποικίλους σχεδιασμούς, ενώ οι νύφες, από την
εποχή του 1950, φοράνε στα χέρια τους άσπρα γάντια.
Στους
γαμπρούς παρατηρούμε ότι η πιο συνηθισμένη γαμπριάτικη ενδυμασία αποτελούνταν
από το μαύρο, μάλλινο παντελόνι, λευκό πουκάμισο και μάλλινο σακάκι, ενώ από τη
δεκαετία του ΄50, οι γαμπροί άρχισαν να φοράνε γραβάτα ή παπιγιόν και στο
τσεπάκι από το σακάκι τους, έχουν άσπρο μαντήλι.
Από
το 1960 μέχρι και σήμερα, η ενδυματολογική πορεία των νυφικών, αλλά και των
γαμπριάτικων κουστουμιών, χαρακτηρίζεται από την πολυποικιλότητα τύπων και
σχεδίων, καθώς η ένδυση έχει βιομηχανοποιηθεί.
Όμως,
σ’ αυτό το λεύκωμα, τα στοιχεία που μπορεί να παρατηρήσει κανείς είναι
πάμπολλα. Ο καθένας ας περιπλανηθεί στη
διαδρομή αυτού του προγονικού ταξιδιού, ας κάνει τη δική του φωτογραφική
ενδοσκόπηση, ας αντλήσει με τις δικές του προσλαμβάνουσες αυτές τις
πληροφορίες, που τον ενδιαφέρουν κι ας εξάγει τα δικά του συμπεράσματα και
μηνύματα.
Για να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ: https://drive.google.com/file/d/11XgiQbpBRQEWFn-uXGK04Cm5XcpBmvfY/view?usp=sharing
Δημήτρης
Τσιγάρας
