Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου 2010

Ο Ζεϊμπεκικος χορός




Είναι πάμπολλες οι στιγμές, σε διάφορα γλέντια του Βαλτινού, που βλέπεις κάτι παλικάρια να γεμίζουν την πίστα με λεβεντιά και ήθος και να χορεύουν με τέτοια εκφραστικότητα τη ζεϊμπεκιά, που όχι μόνο ξεχωρίζουν αλλά τραβάνε επάνω τους όλα τα βλέμματα γεμάτα θαυμασμό. Παρατηρώντας τους, θαρρείς ότι βλέπεις τις υπέροχες ζωγραφιές του Tσαρούχη που σε συγκινούνε, και σε κάνουν να αισθάνεσαι υπερήφανος Έλληνας.




Το ζεϊμπέκικο είναι ένας ιδιόμορφος, καθαρός, αντρικός χορός.
Δεν έχει βήματα είναι αυτοσχεδιαστικός, εκφραστικός χορός με εσωτερική ένταση και νόημα, που ο χορευτής οφείλει να το γνωρίζει και να το σέβεται.




Δεν χορεύεται ποτέ μόνον ως κούφια επίδειξη. Είναι μυσταγωγία
Ο χορευτής πρέπει πρώτα «να το νοιώθει», να φανερώσει τον πόνο ή την αδυναμία του, αγνοώντας τις κοινωνικές συμβάσεις και τον ρηχό καθωσπρεπισμό.




Συμπάσχει με τον στίχο ο οποίος εκφράζει σε κάποιον βαθμό την προσωπική του περίπτωση, γι' αυτό επιλέγει το τραγούδι που θα χορέψει και αυτοσχεδιάζει σε πολύ μικρό χώρο ταπεινά και με αξιοπρέπεια.




Ο καθένας χορεύει τον εντελώς δικό του, ιδιαίτερο, ειδικό, ατομικό ζεϊμπέκικο.


Κάθε χορευτής έχει τις δικές του φιγούρες, τσακίσματα, στροφές και τούμπες.




Οι φιγούρες εναλλάσσονται, ο χορευτής πότε σκύβει, πότε περιστρέφεται στο ένα πόδι, πότε δήθεν πέφτει, πότε σηκώνεται, πότε χάνει το ρυθμό και τον ξαναβρίσκει, πότε τινάζεται, πότε χτυπάει με την παλάμη του τις φτέρνες του, πότε κάνει τον μεθυσμένο και βέβαια συνήθως έχει τσιγάρο στα χείλη, γαρίφαλο στο αυτί και συννεφιά στα μάτια.







Και για την ιστορία,




Οι Ζεϊμπέκηδες ήταν Έλληνες από την Θράκη που μετανάστευσαν στην Προύσα και τ΄ Αϊδίνι. Αποτελούσαν επίλεκτη κοινωνική τάξη από την οποία οι Τούρκοι «Δερεβέηδες» στρατολογούσαν μια ένοπλη δύναμη που αποτελούσε την τοπική χωροφυλακή. Είναι αλήθεια ότι οι Ζεμπέκηδες σιγά σιγά εξισλαμίστηκαν. Όμως δεν ξέχασαν ποτέ την καταγωγή τους και τις παραδόσεις του τόπου τους και διατήρησαν την τοπική Θρακική λαϊκή τους ενδυμασία μέχρι το 1883, οπότε ο σουλτάνος Μαχμούτ ο Β τους διέταξε ή να παραδώσουν τα όπλα ή να εναρμονιστούν με την ενιαία στολή της χωροφυλακής. Οι Ζεϊμπέκηδες επαναστάτησαν και στην άνιση αναμέτρηση με τον τακτικά στρατό αποδεκατίστηκαν. Όμως από τα έθιμα της μακρινής πατρίδας τους επέζησε και εξακολουθεί να επιζεί θριαμβευτικά ως τις μέρες μας ο Ζεϊμπέκικος χορός. Ο Ζεϊμπέκικος, αρχικά, ήταν καθαρά αντρικός χορός, αργός και βαρύς. Περιλάμβανε πολύ συχνά επίδείξη οπλομαχητικής και είχε τις ρίζες του σε αρχαίο Θρακικό χορό. Στη Μικρά Ασία οι παλιοί αυτοί Θρακικοί ρυθμοί κατέληξαν να παίζονται με τα τοπικά έγχορδα όργανα ενώ σιγά, σιγά με την πάροδο του χρόνου, άρχισαν να χρησιμοποιούνται και κάποιες συγκεκριμένες ελάσσονες μουσικές κλίμακες, που ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένες και αγαπημένες στις περιοχές εκείνες. Έτσι η μουσική εξελίχθηκε ακολουθώντας το χρώμα της Μ. Ασίας και διαφοροποιήθηκε αρκετά. Ο Ζεϊμπέκικος χορός διαφοροποιήθηκε και αυτός. Όμως διατηρήθηκαν τα βασικά χαρακτηριστικά του και πάνω από όλα διατηρήθηκε ο μοναδικός και τόσο χαρακτηριστικός ρυθμός του, τα 9/8. Ο Ζεϊμπέκικος είναι χορός βασισμένος στον αυτοσχεδιασμό. Ο χορευτής λοιπόν πρέπει απλώς να ξέρει τα παραδοσιακά βήματα και να μπορεί να ακολουθήσει τον χαρακτηριστικό ρυθμό. Αυτή ακριβώς η δυνατότητα αυτοσχεδιασμού και επομένως η δυνατότητα έκφρασης είναι που έκαναν τον Ζεϊμπέκικο τον πιο δημοφιλή Λαϊκό χορό στις μέρες μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

επικοινωνιστε μαζι μας