Ένας στρατιώτης του Μικρασιατικού Πολέμου

 

Μια φωτογραφία, ελαφρώς επιχρωματισμένη με τα χρώματα του παρελθόντος, ταπεινά και συγκρατημένα. Μπροστά της, ένας στρατιώτης του Μικρασιατικού Πολέμου, ο Κωνσταντίνος Μαγκάτος, όρθιος, μόνος, ακίνητος, σαν να στέκεται φρουρός της ίδιας της μνήμης. Η στολή του φθαρμένη από το ταξίδι του χρόνου, οι περικνημίδες, οι αρβύλες, το δίκοχο - όλα φορεμένα με τάξη, με σεβασμό, σαν να τον φωτογράφιζαν για την ιστορία κι όχι για ένα οικογενειακό άλμπουμ.

Το αριστερό του χέρι ακουμπά σταθερά στη ζώνη του - μια στάση αυτοκυριαρχίας, ίσως και περηφάνιας. Το δεξί, πίσω από το σώμα, κρυμμένο, σαν να κρατά κάτι που δεν βλέπουμε: την απώλεια, τον φόβο, τις σκιές του πολέμου. Είναι άοπλος, κι όμως, μοιάζει πιο δυνατός έτσι. Γιατί το όπλο του είναι η ίδια του η στάση – αγέρωχη, αμετακίνητη.

Το ύφος του δεν είναι πολεμικό, είναι ανθρώπινο. Περήφανο, όχι από αλαζονεία, αλλά από συναίσθηση ευθύνης. Ίσως δεν ξέρει ακόμη τι του επιφυλάσσει η ιστορία. Ίσως έχει ήδη δει περισσότερα απ’ όσα θα μπορούσε να αντέξει. Κι όμως, στέκεται εκεί, μέσα στο στούντιο, παγωμένος στο χρόνο, για να μας θυμίζει κάτι που η μνήμη μας παλεύει συχνά να ξεχάσει: ότι πίσω από τις χρονολογίες και τις μάχες, υπήρχαν άνθρωποι. Και αυτός είναι ένας από αυτούς.

Μια εικόνα. Ένας στρατιώτης. Ένα βλέμμα που ταξιδεύει από το τότε στο τώρα - κι ίσως, κάποτε, στο πάντα.