Μια φωτογραφική ενδοσκόπηση σε μια χωροχρονική συνέχεια

Στα τέλη του 19ου αιώνα η μορφή της πόλης των Τρικάλων αλλάζει και επεκτείνεται με βάση πολεοδομικού σχεδιασμού. Οι δρόμοι, οι πλατείες, οι γέφυρες και τα κτίρια σχεδιάζονται σύμφωνα με τις αντιλήψεις περί νεοκλασικισμού.

Η ανερχόμενη αστική τάξη θέλοντας να επενδύσει επιχειρηματικά αλλά και να εκφράσει την ευμάρειά της, άρχισε να κτίζει κτίρια  με τα πρότυπα ευρωπαϊκού επιπέδου. Η αρχιτεκτονική των κτιρίων αυτών χαρακτηρίζεται από την αυστηρότητα και τη συμμετρία στην κάτοψη και τους όγκους, αλλά και την ποικιλία στη χρήση επί μέρους μορφολογικών στοιχείων.

Τα νεοκλασικά αρχοντικά κτίρια ήταν συνήθως μεγάλα, επιβλητικά κτίσματα, διώροφα με ωραία εξωτερική εμφάνιση και ακριβή εσωτερική διακόσμηση.

Κατασκευασμένα από τούβλα ή πέτρα, με μαρμάρινα μπαλκόνια και περίτεχνα σιδερένια κάγκελα. Με κεραμικές διακοσμήσεις στα παράθυρα και στις μπαλκονόπορτες. Με πήλινα κολονάκια και μικρά αγαλματίδια στην κορυφή των κεραμοσκεπών. 

Παρακάτω επιχειρούμε μια φωτογραφική ενδοσκόπηση σε μια χωροχρονική συνέχεια, μέσα σ’ ένα διαρκώς μεταλλασσόμενο τοπίο, όπου διαγράφεται και μεταμορφώνετε το ίχνος της ιστορίας, συμπιεσμένων αναμνήσεων και βιωμάτων, του αστικού τοπίου. 

Από το ίδιο περίπου σημείο, αλλά σε διαδοχικές χρονικές στιγμές, ο φωτογραφικός φακός καταγράφει, αποτυπώνει και απαθανατίζει την εικόνα ενός αστικού τοπίου στην αρχή της οδού Ασκληπιού των Τρικάλων. 

Στις παλιές φωτογραφίες παρατηρούμε την αρχή της οδού Ασκληπιού (παλαιότερα Σιδηροδρόμων), με φόντο τα παλιά ξενοδοχεία «Στέμμα» και «Ολύμπια».

Παρατηρώντας με μια πιο βαθυστόχαστη ματιά αρχίζεις να νιώθεις τη θέρμη της μικρής ζωής, την αισθητική των κτιρίων, το περίπτερο κι ό,τι άλλο υπήρχε στον χώρο, τις σκιές από τις πολλές περασμένες ζωές ανθρώπων που γεννήθηκαν δεκαετίες πριν, που έζησαν και περπάτησαν σ’ αυτή την κεντρική Τρικαλινή οδό.

Το νεοκλασικό κτίριο που στέγαζε το ξενοδοχείο «ΣΤΕΜΜΑ» ανεγέρθηκε το 1887 και καταστράφηκε το 1941 από τους Γερμανούς. Στο ισόγειό του λειτουργούσε το καφενείο «Εθνικόν» που αργότερα μετονομάστηκε σε «Βασιλικόν». Το κτίριο τελικά κατεδαφίστηκε το 1960. 

Δίπλα ακριβώς από το «ΣΤΕΜΜΑ» ανεγέρθηκε το 1912 το κτίριο του ξενοδοχείου «ΟΛΥΜΠΙΑ» με 13 δωμάτια επάνω και διάφορα καταστήματα στο ισόγειο, το οποίο κατεδαφίστηκε το 1980.

«Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν…».

 Στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο, το 1962 ανεγέρθηκε το κτίριο του ξενοδοχείου «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ».

Στην εικόνα διακρίνουμε αριστερά το ξενοδοχείο «ΟΛΥΜΠΙΑ» να αντέχει στο χρόνο και δίπλα, δεξιά διακρίνεται το νεόκτιστο κτίριο του ξενοδοχείου «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ».

Η ανοικοδόμηση όμως της περιόδου 1970-80 άλλαξε σιγά σιγά την κλίμακα στο οικοσύστημα και διαμόρφωσε μια άλλη αστική ατμόσφαιρα.

Η πόλη άλλαξε… Οι κατοικίες, οι δρόμοι, τα καταστήματα, ακόμα και οι άνθρωποι που κατοικούν σε αυτά αλλάζουν… Ο χρόνος περνά και τα πάντα εξελίσσονται.

Σήμερα, στο οικοδομικό αυτό τετράγωνο δεσπόζει μόνο το ξενοδοχείο «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ» ενώ εκεί που υπήρχαν τα παλαιότερα κτίρια ορθώνονται στοιχισμένες απρόσωπες πολυκατοικίες, ενός ορισμένου επιπέδου, μαζί με την πλούσια βλάστηση, και διαμορφώνουν το νέο τοπίο, μέσα στο οποίο κινούμαστε και βιώνουμε καθημερινά την αισθητική του. 

Του Δημήτρη Τσιγάρα