Τα κορίτσια του Βαλτινού με τις πάνινες σάκες

 

Βλέποντας τη φωτογραφία του 1949 από το Δημοτικό Σχολείο Βαλτινού, αναδύεται μια εποχή δύσκολη και συνάμα γενναία. Περίπου τριάντα μικρά κορίτσια, μαθήτριες του χωριού, ποζάρουν μπροστά στο πέτρινο σχολείο τους - το λιτό, γερό οικοδόμημα που συμβολίζει τη στέρεη πίστη στη γνώση. Οι ενδυμασίες τους απλές, τα μάλλινα φορέματα και τα σακάκια μοιάζουν να κουβαλούν πάνω τους το βάρος των χρόνων, ενώ οι πάνινες σάκες -υφαντές από τα χέρια των μανάδων στον αργαλειό- μαρτυρούν έναν κόσμο αυτάρκειας και δημιουργίας μέσα στη φτώχεια.

Κι όμως, μέσα στα βλέμματά τους δεν υπάρχει ούτε λύπη ούτε υποταγή. Υπάρχει φως. Ένα φως παιδικό, καθαρό, που διαπερνά τη σκόνη των μετεμφυλιακών χρόνων και αφήνει να φανεί η ελπίδα μιας Ελλάδας που προσπαθεί να σταθεί ξανά όρθια. Εκείνη την εποχή, το σχολείο δεν ήταν απλώς χώρος μάθησης, ήταν πράξη αντίστασης, τρόπος ανορθώσεως ψυχής και συλλογικής αξιοπρέπειας. Οι δασκάλες και οι δάσκαλοι, οι μικρές μαθήτριες, οι οικογένειες του χωριού, όλοι πίστευαν ότι μέσα από την παιδεία μπορεί να ξαναγεννηθεί ο τόπος.

Το Βαλτινό του 1949 δεν είχε ανέσεις, είχε όμως ψυχή. Το χέρι που ύφαινε τη σχολική τσάντα ήταν το ίδιο που έσπρωχνε το παιδί προς το μέλλον. Και τα παιδιά, με τα καθαρά πρόσωπα και τα ταπεινά ρούχα, γίνονταν φορείς μιας νέας αρχής. Μέσα από εκείνη τη σιωπηλή φωτογραφία, ακούγεται ακόμη ο ψίθυρος του σχολείου, η ανάσα του χωριού, το κάλεσμα της γνώσης.

Γιατί κάθε βλέμμα αυτών των κοριτσιών είναι μια υπόσχεση: πως όσο υπάρχουν παιδιά που κοιτούν με πίστη το αύριο, καμιά δυσκολία δεν μπορεί να σβήσει το φως της μάθησης, ούτε να σκεπάσει την αξιοπρέπεια ενός λαού που ξέρει να αναγεννιέται από τις στάχτες του.