Η ιστορική διαδρομή της γέφυρας του Αγίου Κωνσταντίνου Τρικάλων: ένα πέρασμα στον χρόνο

 

Στο κέντρο των Τρικάλων, εκεί όπου ο Ληθαίος χαράζει με το νερό του τη ραχοκοκαλιά της πόλης, υπήρχε για περισσότερους από δύο αιώνες μια γέφυρα που συνέδεε όχι μόνο δύο όχθες, αλλά και δύο εποχές. Η γέφυρα του Αγίου Κωνσταντίνου -παλιό πέρασμα, σημείο αναφοράς για γενιές Τρικαλινών- έζησε μια πορεία γεμάτη μεταμορφώσεις, καταστροφές και αναγεννήσεις, πριν τελικά περάσει στη μνήμη της πόλης στις 17 Νοεμβρίου 2025.

Η πρώτη της μορφή ανάγεται στον 18ο αιώνα. Τότε, το γεφύρι ήταν πέτρινο, χτισμένο με την τέχνη και τη λιτότητα της εποχής. Πήρε το όνομά του από τον γειτονικό ναό του Αγίου Κωνσταντίνου και στεκόταν δίπλα στα μεγάλα τουρκικά λουτρά, τα οποία επικοινωνούσαν απευθείας με το περίφημο Κουρσούμ τζαμί. Σε εκείνο το πολυπολιτισμικό τοπίο, το δίτοξο γεφύρι, μήκους περίπου τριάντα μέτρων και ύψους πέντε και πλέον μέτρων, αποτελούσε έναν αθόρυβο μάρτυρα της καθημερινής ροής ανθρώπων, εμπορευμάτων και ιστοριών.

Μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος το 1881, η πόλη και οι υποδομές της άρχισαν να αλλάζουν όψη. Η γέφυρα του Αγίου Κωνσταντίνου διευρύνθηκε, προστέθηκαν πεζοδρόμια και μεταλλικά στηθαία, και το παλιό πέτρινο έργο απέκτησε την όψη ενός σύγχρονου για την εποχή περάσματος, ικανού να υποστηρίξει την αυξανόμενη κίνηση και τις νέες ανάγκες της πόλης.

Όμως η μοίρα του γεφυριού δεν ήταν γραμμένη να είναι ήρεμη. Το 1941, μέσα στη δίνη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ανατινάχθηκε από βρετανικές δυνάμεις. Η καταστροφή αυτή, πέρα από στρατιωτικό πλήγμα, αποτέλεσε και σύμβολο μιας εποχής χαμένης μέσα στη βία και τις ανατροπές. Με τα χρόνια, και καθώς ο ποταμός διευθετήθηκε τεχνικά, εξαφανίστηκαν και τα τελευταία ίχνη του παλιού πέτρινου γεφυριού.

Ένα προσωρινό ξύλινο γεφύρι πήρε τη θέση του το 1949, ώστε οι κάτοικοι να συνεχίσουν να περνούν την όχθη. Κι έπειτα, το 1960, υψώθηκε η τσιμεντένια πεζογέφυρα που έμελλε να υπηρετήσει την πόλη για εξήντα και πλέον χρόνια. Λειτουργική, απέριττη, ένα ταπεινό αλλά αναγκαίο πέρασμα, έγινε μέρος της καθημερινότητας των Τρικαλινών. Όμως η μεγάλη πλημμύρα της καταιγίδας Daniel την κατέστησε πλέον επικίνδυνη, το πέρασμα που κάποτε ένωνε, είχε αρχίσει να γίνεται απειλή.

Και έτσι, στις 17 Νοεμβρίου 2025, η πεζογέφυρα του Αγίου Κωνσταντίνου κατεδαφίστηκε από την εταιρεία ΒΕΡΜΙΟΝ ΑΤΕ, που έχει αναλάβει την αποκατάσταση της περιοχής. Με τον ήχο των μηχανημάτων και τη σκόνη των παλιών υλικών να αιωρείται πάνω από τον ποταμό, ολοκληρώθηκε ένας κύκλος αιώνων. Ένα γνώριμο σημείο της πόλης έπαψε πλέον να υπάρχει.

Όμως η ιστορία της γέφυρας δεν τελειώνει εκεί. Ο Δήμος Τρικκαίων έχει ήδη σχεδιάσει τη νέα κατασκευή που θα συνεχίσει τον ρόλο της: να ενώνει τις δύο πλευρές της πόλης σε μια περιοχή ζωηρή, γεμάτη ανθρώπινη κινητικότητα και δραστηριότητα. Ο τρόπος οικοδόμησης θα μοιάζει, σε μεγάλο βαθμό, με αυτόν της γέφυρας Μαρούγγαινας, ένα σύγχρονο και γερό έργο. Μόλις στερεωθούν τα μηχανήματα, θα ξεκινήσει η διάτρηση για τους πασσάλους - το πρώτο βήμα ενός νέου κεφαλαίου.

Από το πέτρινο δίτοξο γεφύρι του 18ου αιώνα έως τη σύγχρονη γέφυρα που πρόκειται να υψωθεί, ο Άγιος Κωνσταντίνος των Τρικάλων υπήρξε πάντα ένα σημείο μετάβασης: όχι μόνο πάνω από τον ποταμό, αλλά και μέσα από τον χρόνο. Κάθε μορφή του ήταν μια αντανάκλαση της πόλης που τον περιέβαλλε. Κι έτσι, το νέο γεφύρι που θα κατασκευαστεί, θα είναι ο επόμενος κρίκος μιας μακράς, πολύχρωμης αλυσίδας που ενώνει το παρελθόν με το μέλλον των Τρικάλων.

Του Δημήτρη Τσιγάρα