Παρασκευή 10 Αυγούστου 2012

Η χρονολόγηση του ναού της Παναγίας Βαλτινού


Πότε κτίστηκε το εξωκκλήσι της Παναγίας.



Με αφορμή το πανηγύρι στο εξωκκλήσι της Παναγίας (Κοίμηση της Θεοτόκου) Βαλτινού, στις 15 Αυγούστου 2012, αλλά και με την συμπλήρωση των 100 χρόνων από την ανέγερση αυτού του ναού, δημοσιεύουμε νέα ιστορικά στοιχεία που προέκυψαν για την χρονολόγηση του.
Σύμφωνα με τις διάφορες αναδιφήσεις, σε παλαιότερες τοπικές εφημερίδες και βιβλία τα συγκεκριμένα στοιχεία για τη χρονολόγηση της Παναγίας Βαλτινού έχουν ως εξής:
Στις αρχές του 19ου αιώνα, λόγω της παρακμής της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, μεγάλο τμήμα της Θεσσαλίας αποτελούσε ιδιοκτησία του Αλή πασά των Ιωαννίνων.


Το εξωκκλήσι της Παναγίας (φ. 1961 π.)

Το 1881 με την προσάρτηση της Θεσσαλίας στην υπόλοιπη Ελλάδα, το ιδιοκτησιακό καθεστώς άλλαξε. Επειδή η απελευθέρωση δεν έγινε επαναστατικά, οι Τούρκοι ιδιοκτήτες των τσιφλικιών είχαν το δικαίωμα να πουλήσουν φεύγοντας τις περιουσίες τους, κυρίως σε πλούσιους Έλληνες γαιοκτήμονες και επιχειρηματίες.

Οι καινούργιοι τσιφλικάδες ήταν πλούσιοι ομογενείς του παροικιακού ελληνισμού, που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της ελληνικής κυβέρνησης για επενδύσεις. Έτσι Γεωργοεπιχειρηματίες, μορφωμένοι, γλωσσομαθείς ήτανε οι αγοραστές της γης και αποτέλεσαν την υψηλή κοινωνία της Θεσσαλίας.


Μέλη της οικογένειας Σιμή, έξω από το αρχοντικό τους, στο Βαρούσι Τρικάλων.
Το Βαλτινό μαζί με άλλα τέσσερα χωριά καθώς και η κτηματική περιοχή της παναγίας Βαλτινού περιήλθαν στην ιδιοκτησία του μεγαλοκτηματία Στέφανου Σιμή. Ο Στέφανος Σιμής γεννήθηκε το1850 και παντρεύτηκε με μια αρχοντοπούλα από το Φανάρι της Κωνσταντινούπολης, την Καλλιόπη, με την οποία γέννησαν τον μοναχογιό τους Βασίλειο.
Με τα τσιφλίκια και το εμπόριο, η οικογένεια Σιμή, έκανε μεγάλη περιουσία και είχε δημιουργήσει γύρο από το όνομά της έναν πραγματικό μύθο πλούτου, αρχοντιάς και χλιδής για την εποχή της παντοδυναμίας της. Αλλά ήταν και βαθειά θρήσκοι.


Μέλη της οικογένειας Σιμή στον Άγιο Αθανάσιο Βαλτινού


Φημίζονταν για την χριστιανική τους ευλάβεια και ευσέβεια. Μάλιστα, από κάποιο τούρκο γυρολόγο, αγόρασαν παλιά και την τίμια κάρα του Αγίου Γρηγορίου, του Νεοκαισαρείας, τοποθετημένη σε χρυσοποίκιλτη θήκη, την οποία δώρισαν στον Ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής, που βρίσκονταν απέναντι από το αρχοντικό τους στο Βαρούσι Τρικάλων.
Η αρχοντοπούλα Καλλιόπη Σιμή πέθανε στις 15 Αυγούστου 1911, όπως μας πληροφορεί σε σχόλιό της η τοπική εφημερίδα των Τρικάλων «Θάρρος» της 17ης Αυγούστου 1911.


Σχόλιο της εφημερίδας Θάρρος (17 -8- 1911)


ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΗΧΩ
«Πλήρως ημερών απεβίωσε και εκηδεύθη σεμνοπρεπώς την Δευτέραν η Καλλιόπη Στεφ. Σιμή της Πατριαρχικής των Τρικάλων οικογενείας, διακριθείσα δια τας πολλάς της αρετάς και ως πρότυπον αγαθής οικοκυράς προικισμένης με την προς την οικογένειαν και τα χριστιανικά ήθη και έθιμα εγκαρτέρησιν και αφοσίωσιν».


Ο κτήτορας της Παναγίας Βαλτινού, Βασίλειος Σιμής.


Ο γιός της Βασίλειος Σιμής εις μνήμην του θανάτου της μητέρας του, που απεβίωσε ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου 1911, αποφάσισε να κτίσει τον ναό της Παναγίας στο τσιφλίκι του, στο δάσος Λόγκος του Βαλτινού και να αφιερώσει το όνομα «Κοίμηση της Θεοτόκου».
Έτσι ο ιδιόκτητος ναός της Παναγίας Βαλτινού κτίστηκε το 1912 με χρήματα του τσιφλικά Βασιλείου Σιμή, εις μνήμην του θανάτου της μητέρας του.



Η κηδεία του τσιφλικά Βασιλείου Σιμή.

Κατά την απαλλοτρίωση του 1932 και σύμφωνα με το άρθον 3 εδ. 1ο του Π.Δ. 15-2-23 που αφορούσε την απαλλοτρίωση των θρησκευτικών ιδρυμάτων η ιδιοκτησία της περιοχής, όπου υπάρχει και ο ναός της Παναγίας, περιήλθε στην ιδιοκτησία της κοινότητας Βαλτινού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

επικοινωνιστε μαζι μας