Πέμπτη 12 Ιουλίου 2012

ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΡΙΖΑΡΙΟΥ ΤΡΙΚΑΛΩΝ


Του Κωνσταντίνου Κατσαρού

Κατά πληροφορίες κατοίκων του συνοικισμού Ριζαριού το πάρκο του Αγίου Γεωργίου δημιουργήθηκε και φυτεύθηκε αμέσως μετά την απελευθέρωση της πόλης από τον τουρκικό ζυγό το έτος 1881. Η εκκλησία κτίστηκε το 1878 όπως μαρτυρεί επιγραφή που βρίσκεται στο εσωτερικό της. Επί της βόρειας εξωτερικής εισόδου της εκκλησίας και επί λαξευμένης πέτρας της αριστεράς παραστάδος είναι εγχάρακτη χρονολογία 1810 αγνώστου ερμηνείας.
Πρόκειται ασφαλώς για το παλαιότερο πάρκο της περιοχής μας, έχει έκταση είκοσι ( 20 ) στρεμμάτων, με πλούσιο φυτικό στοιχείο από πεύκα και άλλα δέντρα, που ξεχωρίζει και δεσπόζει στην ευρύτερη περιοχή και που επί πλέον είναι και συνοδευτικά της κατανυκτικότητας του εκκλησιαστικού χώρου.
Το 1982 επισκέφθηκα το πάρκο του Αγίου Γεωργίου στο Ριζαριό.


Από πολύ νωρίτερα το έτος 1978 είχα εκπονήσει αρχιτεκτονική μελέτη αναπλάσεων του πάρκου και το 1979 είχαμε εντάξει το έργο, για πρώτη φορά, στο πρόγραμμα εκτελεστέων έργων του Δήμου με πίστωση 600.000 δραχμών. Την εποχή αυτή η τεχνική υπηρεσία του Δήμου είχε ένα μηχανικό και πέντε εργοδηγούς!
Είχαμε αρχίσει, στη βάση του συνταχθέντος σχεδίου, με το τεχνικό σύστημα της αυτεπιστασίας, με προσωπικό, συνεργεία και μηχανήματα του Δήμου και με προσωπική επίβλεψη και επιστασία, εργασίες καθαρισμού και αποψίλωσης του χώρου από ξερά δέντρα και θάμνους, απομακρύναμε άχρηστα μπάζα και υλικά, μεταφέραμε και διαστρώσαμε υγιή χώματα, προβήκαμε σε περίφραξη του χώρου περιμετρικά, τοποθετήσαμε καινούργια και πλήρη παιδική χαρά, κατασκευάσαμε αγωγό υδρεύσεως με σκοπό την ύδρευση και την άρδευση του υφιστάμενου άλσους, όπως επίσης και υπόγειο αγωγό απορροής όλων των επιφανειακών νερών προς την βορειοανατολική πλευρά του άλσους.

Δώσαμε έτσι μια περισσότερο λειτουργική και υγιεινή εικόνα ενός κατά τα άλλα απόλυτα φυσικού, αυτοσχέδιου και αυτοφυούς πάρκου που αποτελούσε ως τότε μια εύκολα προσεγγίσιμη και προσιτή διέξοδο αναψυχής και περιπάτου για πολλούς τρικαλινούς και επιθυμητό προορισμό για σχολικές εκδρομές, λόγω της ελκυστικής αλσύλιας μορφής του, με τα πανύψηλα πεύκα, τις βαθύσκιες βελανιδιές και τα δροσερά φτελιάδια και άλλα δέντρα και θάμνους πυκνής βλάστησης καθώς και με τα ξέφωτα που ξανοίγονταν και απλώνονταν σε πολλά σημεία του χώρου αυξάνοντας και μεγαλώνοντας τη γοητεία της φύσης, τον ανθρώπινο ρομαντισμό και την απόλαυση της αναψυχής και του παιγνιδιού.
Εντελώς απρόσμενα τότε η επέμβαση του Δήμου προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Μητρόπολης για την κυριότητα του χώρου και την τελευταία στιγμή χάρις στην επέμβαση των συνετών και των οραματιστών απεφεύχθησαν δικαστικοί αγώνες.
Συνεχίζοντας και χωρίς να βλάψουμε αυτό που η φύση και η λαϊκή πρόνοια διαχρονικά δημιούργησε κάναμε εργασίες και εμπλουτίσαμε το άλσος με νέα φυτά και δένδρα, μεταφέραμε βράχους και πέτρες από την περιοχή του πορταϊκού ποταμού πάνω από την περιοχή της Πύλης και τα τοποθετήσαμε διακριτικά στο περιβάλλον με τη μορφή των αρχιτεκτονικών συνθέσεων και την αισθητική ανάδειξη του τοπίου.
Να σημειωθεί εδώ οτι η πέτρινη βρύση στο κέντρο είναι σύνθεση από ακανόνιστους βράχους, εκ των οποίων, η αυτούσια μεγάλη πέτρα με την φυσική οπή μεταφέρθηκε και αυτή, όπως ήταν και βρέθηκε, από την περιοχή Ρωποτού και απλώς ξεπλύθηκε για να φύγουν τα χώματα που την περιέβαλλαν.


Εκείνο που τότε θεωρήθηκε καινοτόμο και πρωτοπορειακό ήταν η κατασκευή της μικρής δαντελωτής αισθητικής λίμνης, τα τοιχώματα της οποίας επενδύθηκαν με ακανόνιστες πέτρες και η κατασκευή της μικρής ξύλινης τοξωτής πεζογέφυρας που τοποθετήθηκε στο στενότερο σημείο της λίμνης. Η παρακείμενη βρύση τροφοδοτούσε τη λιμνούλα με νερό, δια μέσου λιθόκτιστου ανοικτού καναλιού, και ένας αθέατος εκχειλιστής απήγαγε τα νερά της λίμνης προς λιθόκτιστο επίσης ανοιχτό κανάλι και απο εκεί στον αγωγό ομβρίων.
Στο αρχικό στάδιο λειτουργίας η λίμνη είχε εμπλουτιστεί και με ψάρια και χρυσόψαρα, τα οποία πολύ σύντομα έπεσαν βορά επιτηδείων και η ωραία αυτή ιδέα έκτοτε εγκαταλείφθηκε.


Η όλη επέμβαση του Δήμου στο πάρκο ικανοποίησε και συγκίνησε το τρικαλινό κοινό με αποτέλεσμα την αύξηση της επισκεψιμότητας του πάρκου.
Ο Δήμαρχος Κωνσταντίνος Παπαστεργίου δεν έκρυβε την ικανοποίησή του και εμείς των τεχνικών υπηρεσιών αισθανόμασταν ιδιαίτερη περηφάνια για την αναβάθμιση του χώρου και το αισθητικό αποτέλεσμα που πετύχαμε και το αναγνώριζε ομόθυμα ο λαός και η τοπική κοινωνία.


Ακριβώς τότε, το 1982 , επισκέφθηκα το πάρκο του Αγίου Γεωργίου στο Ριζαριό με το συνάδελφο και φίλο μου Γιάννη Ζαφείρη μηχανολόγο-ηλεκτρολόγο μηχανικό που υπηρετούσε ως διευθυντής στην Τεχνική Σχολή Τρικάλων για να δείξω με καμάρι τα έργα που κάναμε στο πάρκο.
Μετά τις ευχάριστες εντυπώσεις, τα καλά λόγια και τα θερμά συγχαρητήρια που εισέπραξα για λογαριασμό όλων, σε ερώτησή του για την έκταση του χώρου, είπα στο Γιάννη οτι η έκταση του πάρκου είναι είκοσι (20) στρέμματα.
Μου απάντησε αυθόρμητα ότι στην Ιταλία, εκεί όπου σπούδασε μηχανικός, τα πάρκα είναι πάνω από εβδομήντα στρέμματα. Εκείνη τη στιγμή ξέχασα τους επαίνους και συνειρμικά δούλεψαν στο μυαλό μου..... Ανώτερα Μαθηματικά. 20+50= 70!
Ακριβώς πίσω και εν επαφή με το πάρκο υπήρχε σχολική έκταση του Δημοτικού Σχολείου Ριζαριού εμβαδού περίπου 55 στρεμμάτων, με πρόσοψη σε μεγάλο αγροτικό δρόμο, που η σχολική εφορία μίσθωνε για καλλιέργεια, σε αγρότη της περιοχής, αντί ετήσιου μισθώματος. Αυτό ήταν! Το ερέθισμα λειτούργησε ! Αυτοί καλλιεργούν τους αγρούς σκέφθηκα, εγώ θα καλλιεργήσω τους αναδασμούς! Με ίσους και καλλίτερους όρους ομολόγου ευδοκίμησης και προστιθέμενης αξίας εκατέρωθεν!
Με δεδομένες τις μεγάλες και γόνιμες δημοτικές αγροτικές εκτάσεις που περιέβαλλαν τον συνοικισμό Ριζαριό η ανταλλαγή φαινότανε απλή φυσιολογικά περίπτωση εκτός αν εσκάλωνε σε γραφειοκρατική δυσκαμψία και αναχρονιστική αντίληψη κάποιου ανευφυούς μανδαρίνου η πολιτικού καιροσκόπου. Πού να ξέρεις τι θα μπορούσε να συμβεί, όλα τα μυαλά δεν είναι ανοιχτά! Ευτυχώς συνομώτισε το σύμπαν και έτρεξαν όλα ομόρροπα η πιέσθηκαν από τα προφανή πράγματα και τον κοινό νου να τρέξουν ομόρροπα.
Η πρόταση της ανταλλαγής διαμορφώθηκε με το σκεπτικό να παραχωρήσει ο Δήμος στη σχολική εφορία Ριζαριού 55 στρέμματα, ίσου δηλαδή εμβαδού, από τις δημοτικές εκτάσεις που περιέβαλλαν τον συνοικισμό και να επεκταθεί το πάρκο στην όμορη σχολική έκταση προς τα βορειοανατολικά του υφιστάμενου πάρκου.


Η πρότασή μου έτυχε ευμενούς αποδοχής από την Δημοτική αρχή και από τους κατοίκους του Ριζαριού με υπέρμαχο τον συντοπίτη τους Γιώργο Ζωγράφο Δημοτικό Σύμβουλο.
Με τις 156/29.8.1983 και 181/21.10.1983 αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου συντελέσθηκε ουσιαστικά και ισότιμα η ανταλλαγή ( χωρίς την σύνταξη συμβολαίων ) και πραγματοποιήθηκε ένας σημαντικός πολεοδομικός αναδασμός που ωφέλησε τα μέγιστα την πόλη μας και την περιοχή μας.


Τα έργα προχώρησαν με ταχύτητα, αλλά οι φόβοι της εμπλοκής δεν εξέλιπαν. Επανήλθαμε με έγγραφο το 1987 για προώθηση των τυπικών διαδικασιών ανταλλαγής και τελικά συμβόλαια δεν συνετάγησαν γιατί στο μεταξύ με την υπ αριθμ ΣΤ / 13 Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων της 22/12/1993 δημοσιευθείσης στο ΦΕΚ 40 Β / 26.1.1994 η σχολική περιουσία περιήλθε στους Δήμους και το θέμα ευτυχώς αυτορρυθμίστηκε. Απρόσμενη αλλά επιθυμητή και ευτυχής κατάληξη.


Και αυτό να μην συνέβαινε, η δυναμική των πραγμάτων ήταν τέτοια, με τα έργα αισθητικής και διακατοχικής ταυτόχρονα παρέμβασης και τα εν ταυτώ τετελεσμένα γεγονότα, που δημιούργησε ισχυρό καθεστώς κοινωφελούς σκοπού και συλλογικής χρησικτησίας υπέρ του κοινωνικού συνόλου και που αδυνάτιζε κάθε παρελκυστική και ανασταλτική σκέψη. Άλλο ένα παράδειγμα ευδόκιμης υπερνομίας!
Ένα μεγαλύτερο και διαμπερές πλέον πάρκο, εβδομήντα πέντε ( 75 ) περίπου στρεμμάτων, χρειάζεται ένα καινούργιο αρχιτεκτονικό σχέδιο δομικών αναπλάσεων και πρασίνου όπου θα ενσωματώνονται τα υφιστάμενα έργα και θα προβλέπονται νέες επεμβάσεις και χρήσεις που θα μπορεί να λειτουργούν συμπληρωματικά η και αυτόνομα μιας και ο συνολικός χώρος έγινε τρισήμισυ φορές μεγαλύτερος του αρχικού και άλλαξε τις κεντροβαρικές αναλογίες εμβαδού, χωροταξίας, προσανατολισμού και χρήσεων.
Το νέο σχέδιο συντάχθηκε το 1985 από τις στελεχώμενες συνεχώς τότε σε εξειδικευμένο προσωπικό και μηχανικούς τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου ( μελετητής Αθανάσιος Κουκούσης αρχιτέκτων ) και για μεγάλο διάστημα με τα έργα του περιμετρικού διαδρόμου περιπάτου ( μήκους 950 μέτρων ) που έγιναν, το πάρκο είχε αποκτήσει, πέραν της αναψυχής, και χαρακτήρα αθλητικού χώρου που τον ενίσχυσαν και τον αγκάλιασαν ευχάριστα και ωφέλιμα οι τρικαλινοί πολίτες και αθλητές.
Ωστόσο ήταν πρόδηλο και ορατό ότι θα μπορούσε να δεχτεί και άλλες χρήσεις αναψυχής, αθλητισμού και πρασίνου και προσθετικές λειτουργίες πολλαπλών δραστηριοτήτων με στόχο την πληρέστερη αξιοποίηση του διαθέσιμου πλεονασματικού χώρου και των πλουσιοπάροχων πλεονεκτημάτων του φυσικού περιβάλλοντος.
Η τοπική πολιτική νομενκλατούρα σύχναζε τότε στην ευρύχωρη καφετέρια ΑΧΙΛΛΕΙΟ στο ισόγειο του ξενοδοχείου( σήμερα λειτουργεί ως κατάστημα καλλυντικών) όπου ούτε λίγο ούτε πολύ, μεταξύ άλλων συνεζητούντο και θέματα τοπικής και δημοτικής επικαιρότητας.
Εκεί ρίχτηκε η ιδέα και ίσως και να αποφασίστηκε, να κατασκευασθεί μια Glamour και πλούσια πισίνα για αισθητικούς και ψυχαγωγικούς λόγους στο χώρο που βρίσκεται δεξιά της αλέας των πλατάνων όπως μπαίνουμε στο πάρκο του μύλου Ματσόπουλου !
Ο Δήμαρχος Θανάσης Τριγώνης, χωρίς να είναι ο εμπνευστής, ήταν ο κομιστής της ιδέας, την οποία, την επαύριο, ανιχνευτικά και ερωτηματικά μου ανακοίνωσε, προφανώς για πιθανή επιβεβαίωση η όχι η και καλλιέργεια και ωρίμανση, σαν τον αρμόδιο και επί κεφαλής των τεχνικών υπηρεσιών του Δήμου μηχανικό.
Ήταν φυσικό μια τέτοια καραμπινάτη παρέμβαση στο πάρκο του μύλου Ματσόπουλου, σε ένα περιβάλλον τόσο πλούσιο, σε παραδοσιακά δομικά στοιχεία ( τετραόροφος πέτρινος μύλος και προσκτίσματα ), με φυσικό πράσινο και δενδροστοιχείες και με άφθονο υδάτινο δυναμικό λόγω του παρακείμενου ποταμού και του υδατορεύματος του μύλου, να φαίνεται, σε ένα τέτοιο σύνολο απόλυτης φυσικής και τεχνικής αρμονίας, αδόκιμη, παράλογη, περιττή και αταίριαστη!
Παρά την ανέκφραστη, αλλά βέβαιη, εσωτερική μου άρνηση, επιφυλάχθηκα να απαντήσω αμέσως. Συζήτησα τότε το θέμα με την Φανή Τσαπάλα, νεαρή αρχιτέκτονα που πριν απο λίγο καιρό είχαμε προσλάβει στο Δήμο. Η επιβεβαίωση των ενδόμυχων απόψεών μου ήταν πανηγυρική και προήλθε από άτομο ειδικών γνώσεων και πολιτιστικής κουλτούρας. Η θέση της ήταν σαφής και κατηγορηματική Το συγκρότημα του πάρκου του μύλου Ματσόπουλου έχει τεράστιο αρχιτεκτονικό και πολιτιστικό πλούτο που πρέπει να αναδειχθεί και να αξιοποιηθεί και που κάθε άλλη εξεζητημένη και ανερμάτιστη προσθήκη το μειώνει αντί να του προσθέτει.
Εξ ορισμού, δεν αρέσει στους νομείς της εξουσίας και τους πολιτικούς η άρνηση από την πλευρά των υπηρεσιακών παραγόντων. Εξ άλλου η ανέκαθεν υποβόσκουσα χρόνια και παραδοσιακή διαμάχη μεταξύ πολιτικών και επιστημόνων ήταν και είναι πάντα δεδομένη ( παλαιότερα εντονότερη ) και μπορεί ανά πάσα στιγμή να οδηγήσει σε νοητή (ο εχθρός του λαού του Ίψεν) η ανόητη σύγκρουση.
Η απόλυτη, πολλές φορές, γνώμη των επιστημόνων συγκρούεται με την κατά το μάλλον η ήττον επιχειρούμενη στρογγυλευμένη κρίση των πολιτικών.
Όχι πάντοτε αλλά ενίοτε και κατά τεκμήριο υποκρύπτει και υποδηλώνει έλλειψη συνεργασίας και μορφή φυγοπονίας και εκλαμβάνεται και ως χρήση επικυριαρχίας και υπεροχής με μέσο την ειδική γνώση, ιδιαίτερα όταν ο ένας είναι γιατρός και ο άλλος μηχανικός.
Για να αποφύγω αυτό τον σκόπελο και να μη λειτουργήσω με το μυαλό του άλλου, που σημειωτέον σαν τακτική ποτέ δεν ήταν στις αρχές μου και την φιλοσοφία μου, συνδύασα την άρνηση με πρόταση!
Να σας υποδείξω κε Δήμαρχε ένα χώρο στον οποίο ταιριάζει αυτή η παρέμβαση και την έχει απόλυτα ανάγκη.
Είναι το πάρκο Αγίου Γεωργίου στο Ριζαριό που έχει ανάγκη από εμπλουτισμό χρήσεων αναψυχής και αθλητισμού όπως είναι η πισίνα που φαντάζεσθε.
Δεν άργησε να γίνει αντιληπτό. Και έτσι έγινε!
Είναι προς τιμήν του Θανάση Τριγώνη που αντελήφθη αμέσως, χωρίς δεσποτισμούς και μικροεγωισμούς, αυτό που έπρεπε χωροταξικά, αισθητικά και λειτουργικά να γίνει, ανέκρουσε πρύμνα, άλλαξε πορεία, ανέτρεψε τα προαποφασισθέντα, έπεισε και τους λοιπούς αντιδιαλεγομένους και πιστώθηκε στη συνέχεια ένα εξαιρετικό και ωφέλιμο έργο.
Ένας άλλος ιδεατός πολεοδομικός αναδασμός σχεδιάστηκε στο νου και στη σκέψη και εφαρμόστηκε και συντελέστηκε στην πράξη και απέδωσε τα μέγιστα επ ωφελεία του κοινωνικού συνόλου.
Μελετήθηκε αμέσως και εκτελέστηκε από τον Δήμο, με το σύστημα της αυτεπιστασίας από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου με επί κεφαλής τους Τσαπάλα Φανή Αρχιτέκτονα, Χύτα Γεώργιο Πολ. Μηχανικό, Μουστακίδη Αντώνιο Μηχ/λόγο Ηλ/λόγο Μηχανικό, Τζουβάρα Λεωνίδα Εργοδηγό, με συνεργεία και μηχανήματα του Δήμου, κανονική κολυμβητική δεξαμενή ( πισίνα ) διαστάσεων 15χ33 μέτρα και παραπλεύρως μικρή παιδική πισίνα εκμάθησης 7χ15 μέτρα, με όλους τους βοηθητικούς και συμπληρωματικούς χώρους άθλησης και αναψυχής , αποδυτήρια, αναψυκτήριο, γήπεδα κλπ. και που λειτουργεί έκτοτε και ως χώρος κοινωνικών εκδηλώσεων.


Τοποθετήθηκε περιμετρικά του πάρκου και μέσα στο χώρο επί πλέον φωτισμός λειτουργίας και ασφάλειας, ξύλινα καθιστικά και κιόσκια από το Δασαρχείο Καλαμπάκας και σαν μουσειακή αντίκα ο παρωπλισμένος παλαιός οδοστρωτήρας του Δήμου τύπου MARSALL με έτος κυκλοφορίας το 1908, και τέλος το πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής που πρωτολειτούργησε εκεί μέχρι να κατασκευασθεί το καινούργιο, το έτος 2000, στην περιοχή Μπάρας έναντι του Αγίου Νεκταρίου.
Σημαντικά έργα στο χώρο έγιναν και αργότερα από όλες τις δημοτικές αρχές και θα πρέπει να τονισθεί εδώ η νέα και ανακαινισμένη περιμετρική περίφραξη του πάρκου και η εξωτερική ανάδειξη της λίθινης τοιχοποιίας της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου και η στατική ενίσχυσή της κατά το έτος 2000.


Καλές ιδέες επεκτάσεως του πάρκου προέκυψαν και αργότερα με άτυπες δεσμεύσεις παρακείμενων ιδιοκτησιών χωρίς και να τελεσφορήσουν ακόμη.
Η σημαντικότερη ήταν η προσφάτως ( Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου με αριθμό 254 / 2009 ) επί Δημάρχου Μιχάλη Ταμήλου προταθείσα, μέσω της αναθεώρησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, μεγάλη προέκταση και επέκταση του πάρκου με νέα όρια προς τα ανατολικά μέχρι την οδό Πατουλιάς εκείθεν της παλαιάς κοίτης του Ληθαίου ποταμού και βόρεια μέχρι στον υπό κατασκευή εσωτερικό δακτύλιο της πόλης, εμβαδού 265 περίπου στρεμμάτων! καθιστώντας μελλοντικά το συνολικό εμβαδό του πάρκου 340 στρέμματα περίπου !
Ο Εθνικός Κήπος των Αθηνών στη Βουλή (156 στρέμματα ) μαζί με τον όμορο κήπο του Ζαππείου ( 130 στρέμματα ) έχουν έκταση συνολικά 286 στρέμματα και το πεδίον του Άρεως 277 στρέμματα.


Ευχόμεθα η τολμηρή και ρηξικέλευθη αυτή πρόταση που ψηφίστηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο να θεσμοθετηθεί από τα αρμόδια υπερκείμενα όργανα και να ευδοκιμήσει επ ωφελεία της πόλης και της περιοχής των Τρικάλων
Τελευταία το 2010 έγιναν, με πρωτοβουλία του Αθλητικού Οργανισμού του Δήμου, με μελέτη και επίβλεψη της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου, νέες ανακαινίσεις και συμπληρωματικές επεμβάσεις, νέος εσωτερικός διάδρομος με ταρτάν ( μήκους 570 μέτρων), νέα γήπεδα μπάσκετ και βόλλεϋ, αποξήλωση του παλαιού πάρκου κυκλοφοριακής αγωγής, βελτιώσεις στον ηλεκτροφωτισμό και στο γήπεδο ποδοσφαίρου, επεκτάσεις στα δίκτυα απορροής ομβρίων, κλπ.


Έτσι το αθλητικό πάρκο του Αγ. Γεωργίου έχει πλέον την αναγκαία πληρότητα για ευρεία εξυπηρέτηση ενδιαφερόντων αναψυχής και αθλητισμού και την προοπτική επεμβάσεων μεγαλυτέρων δυνατοτήτων αν οι πολεοδομικοί σχεδιασμοί ευδοκιμήσουν και οι μελλοντικές ανάγκες το απαιτήσουν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

επικοινωνιστε μαζι μας