Το εμβληματικό ορειχάλκινο άγαλμα του «Νικολάκη»

Τρία σκίτσα από το εμβληματικό ορειχάλκινο άγαλμα του «Νικολάκη» στην κεντρική πλατεία των Τρικάλων, το αγόρι που σφυρίζει και ουρεί στη λιμνούλα της κεντρικής πλατείας και λατρεύτηκε από όλους τους Τρικαλινούς αλλά και τους επισκέπτες της πόλης.

Πρόκειται για ένα άγαλμα, σε φυσικό μέγεθος, το οποίο κατασκευάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, από τον γλύπτη Νικόλαο Παυλόπουλο και τοποθετήθηκε στο συγκεκριμένο σημείο για να κοσμεί μαζί με το σιντριβάνι τη λιμνούλα της πλατείας.

Αποτελεί δε σημείο αναφοράς για την πόλη των Τρικάλων.

Ο γλύπτης Νικόλαος Παυλόπουλος ή Νικόλας γεννήθηκε στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας  στη Μαγνησία,  στις 13 Δεκεμβρίου 1909 και πέθανε στην Αθήνα, στις 10 Οκτωβρίου 1990. Ήταν Έλληνας γλύπτης και χαράκτης.

Αν βρεθείτε στον Άγιο Γεώργιο Νηλείας, στο Πήλιο, αξίζει να επισκεφθείτε το Εικαστικό Μουσείο του γλύπτη Νικόλα.  

Εκδόθηκε τον Αύγουστο του 2021 το νέο βιβλίο με τίτλο «Τα γενεαλογικά δέντρα του Βαλτινού», του Δημήτρη Τσιγάρα.

 

Πρόκειται για ένα έργο έρευνας (428 σελίδων), που αφορά τη γενεαλογική καταγραφή των οικογενειών που έζησαν στο χωριό Βαλτινό τη χρονική περίοδο 1850 έως το 2020.

Λίγα λόγια για το βιβλίο:

Με την απελευθέρωση της Θεσσαλίας από τον τουρκικό ζυγό, το 1881 άρχισε και η διοικητική οργάνωση της περιοχής, καθώς και κάποια υποτυπώδη καταγραφή ληξιαρχικών πράξεων.

Η κοινότητα Βαλτινού, καθώς και η εκκλησία προσπάθησαν να καταγράψουν με τα μέσα της εποχής σε βιβλία τις σημαντικές στιγμές της ζωής όλων των κατοίκων. Δυστυχώς όμως το 1938 μια πυρκαγιά στο δημοτικό σχολείο Βαλτινού, όπου τηρούνταν τα βιβλία της κοινότητας, κατέστρεψε σχεδόν όλο το αρχείο του Ληξιαρχείου.

Έτσι το υλικό και τα στοιχεία των γενεαλογικών δένδρων του Βαλτινού αντλήθηκαν από τα διασωζόμενα βιβλία της εκκλησίας Αγίου Αθανασίου Βαλτινού, το πρωτόκολλο γάμων, τα Βιβλία Θανάτων, το νέο βιβλίο ληξιαρχείου της κοινότητας Βαλτινού καθώς και από τα διάφορα παραρτήματα εκλογικών καταλόγων χρονολογούμενα από το 1928. Γι΄ αυτό το λόγω η έρευνα στα αρχεία που βρέθηκαν υπήρξε εξαιρετικά δύσκολη και σε ορισμένες περιπτώσεις τα στοιχεία συνεπικουρήθηκαν από προφορικές μαρτυρίες γερόντων του χωριού.

Ξεκινώντας από την γενεαλογική ρίζα, του γενάρχη και καταλήγοντας στους τελευταίους κλώνους του 2020, γίνεται μια γενεαλογική καταγραφή περίπου έξι γενεών.

Με τον όρο «γενάρχης» για κάθε οικογένεια εννοείται ο τελευταίος πρόγονος, για τον οποίο βρέθηκαν γραπτές αναφορές στο ονόματά του, είτε στα διάφορα βιβλία, ή έγγραφα της κοινότητας, είτε σε άλλες γραπτές πηγές, που προέκυψαν από την έρευνα.

Το φωτογραφικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε στην εργασία αυτή αντλήθηκε από τα προσωπικά αρχεία των κατοίκων Βαλτινού και κάποιες νεότερες αντλήθηκαν από το διαδίκτυο. Στα πρόσωπα που δεν υπάρχουν φωτογραφίες, ή δεν βρέθηκαν, ή δεν υπήρχαν καθόλου φωτογραφίες, ή δεν κατέστει δυνατό να είναι διαθέσιμες.

Η γενεαλογική καταγραφή των κατοίκων του Βαλτινού, έχει τη δική της αυτόνομη ανθρωπογεωγραφική αξία, την οποία θα έχουν στη διάθεσή τους οι απόγονοι, οι επιστημονικές κοινότητες και οι ιστορικοί του μέλλοντος καθώς διαφυλάττει και επιμηκύνει, τη συλλογική μας μνήμη και αφήνει πίσω το αποτύπωμα ενός γενεογράμματος, το γενεόγραμμα του Βαλτινού.

Δημήτρης Τσιγάρας.

Τα περίπτερα του Βαλτινού

 

Μια χαρακτηριστική ελληνική εικόνα στις πλατείες και στους δρόμους των ελληνικών πόλεων και χωριών, αποτελούν τα περίπτερα, τα μικρά κίτρινα κιόσκια, που συναντούσε κανείς και συναντά ακόμα και σήμερα, σε ολόκληρη τη ελληνική επικράτεια.

Τα μικρά ξύλινα κτίσματα, με τις τσίγκινες κωνικές σκεπές, που έδιναν παλαιότερα μια ανατολίτικη ατμόσφαιρα, άλλα και αυτά με τα στέγαστρα από τέντες και διαφημιστικά σταντς που προσδίδουν στους δημόσιους χώρους ιδιαίτερη και χαρακτηριστική ελληνική ατμόσφαιρα, τονίζοντας έτσι την λαϊκή  κουλτούρα του τόπου μας.

Ο Περιπτεράς

Το περίπτερο καλύπτει έναν μικρό χώρο, 1,95 τ.μ. ίσα ίσα που χωράει να καθίσει ένας άνθρωπος.

Το επάγγελμα του περιπτερά έχει την ιδιομορφία να είναι μοναχικό-κοινωνικό.

Ο περιπτεράς καθηλωμένος ώρες στην ίδια καρέκλα εκτός από την πώληση των προϊόντων που διαθέτει το περίπτερο, έρχεται σε επαφή με πολλούς ανθρώπους.

Μόνος μέσα στο κατάστημά του σ΄ ένα κλουβί, το οποίο βρίσκεται συνήθως σε κεντρικό σημείο της γειτονιάς, έρχεται καθημερινά σε επαφή με πάρα πολλούς διερχόμενους περαστικούς αλλά και σταθερούς πελάτες. Πολλές φορές παρέχει διάφορες πληροφορίες στους διερχόμενους που ψάχνουν μια διεύθυνση, ένα σπίτι, ένα κατάστημα κλπ. ενώ η τηλεφωνική συσκευή διατίθεται για τηλεφωνήματα.

Από τη θεματική ενότητα «Τα ελληνικά περίπτερα» παρουσιάζεται παρακάτω μια σειρά από έγχρωμα σκίτσα του Δημήτρη Τσιγάρα που αφορούν εικόνες παλιών περιπτέρων.

Τον Αύγουστο του 1959 ανοίγει το πρώτο περίπτερο στο Βαλτινό, ιδιοκτησίας του Σπύρου Παπακώστα.

Ήδη από το 1950 το υπουργείο Εθνικής Άμυνας μεταβίβασε τις άδειες για την χρήση περιπτέρου σε ανάπηρους πολέμου, ανάπηρους εθνικής Αντίστασης καθώς και στα παιδιά των θυμάτων πολέμου, ως ανταμοιβή των υπηρεσιών υπό την μορφή κρατικής μέριμνας. Αργότερα με νέα διάταξη προστέθηκαν στους δικαιούχους και τα θύματα άμαχου πληθυσμού, οι ανάπηροι του Δημοκρατικού Στρατού, καθώς και τα θύματα ειρηνικής περιόδου.

Το κράτος παραχωρεί στον δικαιούχο μόνο το δικαίωμα εκμετάλλευσης του περιπτέρου, και όχι το ίδιο το περίπτερο.

Κατά καιρούς την εκμετάλλευση του περιπτέρου αυτού είχαν οι εξής: Ο Σπύρος, ο Ευάγγελος, ο Νίκος και η Βάια Παπακώστα, ο Δημήτριος Καλαμπάκας, ο Νίκος Καλαμπάκας, ο Βασίλειος Σταυρέκας, ο Γεώργιος Κατσιούλης,  ο Χρήστος Μπαρούτας, ο Αντώνης Μάμαλης, ο Ηλίας Καραθανάσης, ο Δημήτριος Σταμούλης, ο Απόστολος Μακρής, ο Βασίλης Σταμούλης, ο Θωμάς Μεγαρχιώτης, ο Αντώνιος Σταμούλης. 

Τη δεκαετία του 1980 άρχισε να λειτουργεί και το δεύτερο περίπτερο, με άδεια λειτουργίας της Ελένης χήρας Δημ. Γάκη. Την εκμετάλλευση αυτού του περιπτέρου είχαν οι εξής: ο Αλέκος Γάκης, ο Δημήτριος Κολοβελώνης, ο Κων/νος Βότσιος, ο Βασίλειος Βότσιος, και ο Δημήτριος Γάκης. Το περίπτερο αυτό σταμάτησε να λειτουργεί το 2010.

Εκδόθηκε το νέο βιβλίο με τίτλο «Ο ναός Αγίου Αθανασίου Βαλτινού» του Δημήτρη Τσιγάρα.

 

Εκδόθηκε τον Μάρτη του 2021 το νέο βιβλίο με τίτλο «Ο ναός Αγίου Αθανασίου Βαλτινού» του Δημήτρη Τσιγάρα.

Πρόκειται για ένα έργο έρευνας (240 σελίδων), που συνδέεται με τις ιστορικές παρακαταθήκες του τόπου μας.

Για περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά την ύλη του βιβλίου, τον σκοπό και τους στόχους του παρουσιάζονται παρακάτω στον Πρόλογο του συγγραφέα.

Πρόλογος

Ο τόπος μας είναι ο κόσμος μας, τον κουβαλάμε μέσα μας, διαμορφώνει το χαρακτήρα μας, μας πληγώνει αλλά τον αγαπάμε, τον πληγώνουμε αλλά μας ανέχεται. Αυτή η βαθιά σχέση με τον τόπο μας, μας κάνει να αγαπάμε και να πονάμε τον οποιονδήποτε τόπο. Βάση και αφετηρία της ζωής μας είναι το χωριό μας, η γειτονιά μας, οι φίλοι μας, οι συγγενείς μας. Οι μνήμες και τα βιώματα που έχουμε από τον τόπο μας είναι η πολύτιμη προσωπική ιδιοκτησία μας, πού μένει ανέπαφη σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού μας, μέχρι τον αναπόφευκτο θάνατό μας.

Τα μνημεία και τα κτίσματα δεκάδων αιώνων που έχουν διασωθεί έως σήμερα, αποτελούν τα τεκμήρια της συλλογικής μας μνήμης στον χρόνο και τον χώρο και μας δίνουν πληροφορίες για τον τρόπο ζωής και τις σχέσεις των ανθρώπων με αυτά. Αποτελούν την συνέχεια μιας πορείας και είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Οφείλουμε να διαφυλάξουμε σαν κόρη οφθαλμού αυτή την κληρονομιά, που μας βοηθάει να γνωρίζουμε καλά το παρελθόν μας, ώστε να μπορέσουμε να στηρίξουμε το παρόν και να οικοδομήσουμε σε σταθερά θεμέλια το μέλλον των επόμενων γενεών.

Η παρούσα μελέτη καταγράφει τα ιστορικά, εκκλησιαστικά και λαογραφικά στοιχεία που σχετίζονται με το ναό του Αγίου Αθανασίου Βαλτινού, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις των κατοίκων και τις τελετουργικές συνήθειες σύμφωνα με τους κανόνες της Εκκλησίας.

Κυκλοφόρησε το βιβλίο με τίτλο «Η ιστορία του Αθλητικού Ομίλου Βαλτινού Τρικάλων»

 

Πρόκειται για ένα βιβλίο έρευνας και καταγραφής, το οποίο αναφέρεται στην ιστορία της ποδοσφαιρικής ομάδας του Α.Ο. Βαλτινού.

Το βιβλίο, που ήδη κυκλοφόρησε από τον Μάρτιο του 2020 και βρίσκεται προς διάθεση του κοινού, εξέδωσε το Δ.Σ. του Α.Ο. Βαλτινού και αφορά στην καταγραφή, στη διάσωση και στην προβολή των στοιχείων της 60χρονης αθλητικής - ποδοσφαιρικής ιστορίας της ομώνυμης ομάδας.

Μέσα από τις 272 σελίδες αυτού του βιβλίου, (επενδυμένες με πλούσιο φωτογραφικό υλικό), ο αναγνώστης θα βρει όλα τα στοιχεία της ομάδας, θα γνωρίσει την ιστορία της, τα χαρακτηριστικά της γνωρίσματα, τα μικρά και μεγάλα μυστικά της τοπικής ερασιτεχνικής διοργάνωσης, τους παράγοντες, τους ποδοσφαιριστές, τους φιλάθλους και γενικότερα όλον τον κόσμο που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, σχετίστηκε με το τοπικό ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο.

Στο εισαγωγικό σημείωμα του συγγραφέα αναφέρονται τα εξής:

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

του Δημήτρη Τσιγάρα

Ξεκινώντας τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, μου ήρθε στο νου αυτό που είπε ο Γάλλος φιλόσοφος Κριστιάν Μπρομπερζέ: «Το ποδόσφαιρο είναι το πιο σημαντικό ασήμαντο πράγμα του κόσμου».   

Αυτή η αναιρετική αντίφαση, θα μπορούσε να δώσει τροφή για σκέψη και προβληματισμό και να προβάλλει, μέσα από την αντίθεσή της, χωριστά για τον καθένα μας, το ερώτημα: «Τι είναι το ποδόσφαιρο;».

Σε προσωπικό επίπεδο, προσπαθώντας να απαντήσω στο ερώτημα, προέκυψαν διάφοροι συνειρμοί, μνήμες και βιώματα, που συγκρότησαν την προσωπική μου άποψη και γνώμη.

Για μένα λοιπόν, ποδόσφαιρο είναι οι μνήμες, ενός μοναχικού πιτσιρίκου, σε μια άδεια αυλή, να προσπαθεί να κάνει τσαλιμάκια με μια μπάλα.