Τετάρτη 30 Ιανουαρίου 2013

Τα παλιά επαγγέλματα στο ρεμπέτικο τραγούδι



Ρεμπέτικα τραγούδια της προπολεμικής Ελλάδας, που οι δημιουργοί τους τα εμπνεύστηκαν από την καθημερινότητα, το είδος βιοπορισμού και το κοινωνικό τους περιβάλλον. Άντλησαν τη θεματολογία τους από τις καθημερινές ασχολίες και τις επαγγελματικές δραστηριότητες των φτωχών ανθρώπων της εποχής.
Κεντρικοί ήρωες των τραγουδιών είναι οι επαγγελματίες: ο χασάπης, ο μανάβης, ο τσαγκάρης, ο λούστρος, ο αμαξάς, ο ψαράς, ο κουρέας, ο ταβερνιάρης, ο καστανάς, κλπ. Τα τραγούδια αυτά είναι αφιερωμένα στα επαγγέλματά τους.
Οι ρεμπέτες δημιουργοί χαρτογράφησαν με τα τραγούδια τους τα επαγγέλματα της πιάτσας και έδωσαν άφθονες πληροφορίες για τις όποιες ιδιαιτερότητές τους, θέτοντας ταυτόχρονα αυτούς τους μεροκαματιάρηδες στο πάνθεον των λαϊκών τραγουδιών.
Παρακάτω παρουσιάζουμε μερικά τέτοια τραγούδια.

«Ο Επαγγελματίας»
- 1932 (Γρηγόρη Ασίκη - Εκτέλεση: Γρηγόρης Ασίκης)



 

Για μερικά επαγγέλματα θέλω να σας μιλήσω
πιστεύω να τα κρίνετε όσα κι αν σας ξηγήσω.
Μπακάλης είν' ακάθαρτος μανάβης σεβνταλής
χασάπης είναι κουβαρντάς ψαράς μα μερακλής.

Αυτοί οι γαλατάδες είναι και νερουλάδες
βαφτίζουνε το γάλα και παίρνουνε παράδες.
Αν πεις για καρβουνιάρη κουμπάρος να 'ναι ακόμα
θα σου την φτιάξει μια μορτιά στον πάτο όλο χώμα.

Και σε ταβέρνα όποιος πάει κρασί και για τηγάνι
κι όταν σε βλέπουν πως μεθάς σου βάζουνε βιδάνι.
Μέσα στην μπύρα όποιος πάει γλέντι για να σπάσει
έχει γκαρσόνι που κοιτά στο μπλοκ να του τη σκάσει.

Αυτοί οι τσαγκαράδες που στέκουνε παιδιά
κι αν δεν πάρουν μπροστάντζα δεν πιάνουνε δουλειά
κι όταν καθίσουν στο κρασί συνέχεια το πίνουν
τότε μόνο σηκώνονται δίχως ψιλή σαν μείνουν.

Να δείτε στα κουρεία που παν τα κοριτσάκια
οντουλασιόν να κάνουν τα 'μορφά τους μαλάκια
είδα μπαρμπέρη μερακλή συζήτηση ν' ανοίγει
σιγά-σιγά το χέρι του στο μάγουλο ν' αγγίζει

Να ρίξετε και μια ματιά και στους φραγκοραφτάδες
μα πως κρυφοκοιτάζουνε κορίτσια με καλφάδες.
Αν πεις για οργανοπαίχτες που παίζουν τραγουδάκια
κι όταν δεν πέφτουν τα λεφτά σάς κάνουνε κολπάκια.



«Ο παλιατζής»
- 1940 (Κώστα Κοφινιώτη - Ιωάννη Φούσκα 
Εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής)

 


Ρούχα παλιά παπούτσια αγοράζω!
Μες στις γειτονιές γυρίζω
κι ότι βρω παλιό ψωνίζω
και παπούτσια και χαλιά
κι ότι ρούχα βρω παλιά,
μες στο τρύπιο μου τσουβάλι
μπαίνουν περασμένα κάλλη.

Μια δουλίτσα μαυρομάτα
μου ΄πε παλιατζή σταμάτα
σου τα δίνω αν θες αυτά
μα δεν θέλω εγώ λεφτά
και μου το ΄κλεισε το μάτι
όλο τσαχπινιά γεμάτη.

Ρούχα παλιά παπούτσια αγοράζω!
Άλλη μια γεροντοκόρη
μού ΄φερε ένα μισοφόρι
και της λέγω ευθύς εγώ:
τέτοια δεν τα κυνηγώ,
το έπαιρνα και με χρυσάφι
αν δεν έμεινε στο ράφι.

Μια κυρία κούκλα πρώτης
μού ΄χε φέρει το μαγιό της
και της είπα ορθά κοφτά:
Δεν τα πιάνω τα λεφτά,
ξέβαψε παναθεμάτο
κι όλο τρύπες είν΄ γεμάτο.




«Ο χασάπης»
 - 1933 (Μάρκου Βαμβακάρη - Εκτέλεση: Μάρκος Βαμβακάρης)

 



Χασάπη μου με την ποδιά, που σαν τη δέσεις πίσω
όταν σε δω χασάπη μου τώρα θα ξεψυχήσω
χασάπη μου όταν σε δω τώρα θα ξεψυχήσω.

Γυαλίζουν τα θηκάρια σου στη μέση που τα βάνεις
με την ποδιά την κόκκινη εσύ θα με τρελάνεις
με την ποδιά την κόκκινη εσύ θα με τρελάνεις.

Αστράφτουν τα μαχαίρια σου, λάμπει και το μασάτι
λάμπουν τα μαύρα μάτια σου, μαγκίτη μου χασάπη
λάμπουν τα μαύρα μάτια σου, μαγκίτη μου χασάπη.

Παλεύεις με τα αίματα μα δεν πονεί η καρδιά σου
σε αγαπώ χασάπη μου, μ' αυτή τη λεβεντιά σου.
Χασάπη μου σε αγαπώ μ' αυτή τη λεβεντιά σου.


 

«Τα τσαγκαράκια»
- 1941 - (Ρόκου - Παγιουμτζή - Εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής)



Μες στο τσαγκάρικο το λεν πως είμαι σ' όλα εντάξει
και τα κορίτσια μ' έχουνε μη βρέξει και μη στάξει.

Γοβάκι φτιάχνω διαλεχτό και με πολύ μεράκι
και σαν εμένα δεύτερο δε βρίσκεις τσαγκαράκι.

Δουλεύω μερακλίδικα και πάντα μες στη μόδα
γι' αυτό κι η πελατεία μου ποτέ δεν κόβει ρόδα.



«Είμ' εργάτης στο λιμάνι»
- 1946 - (Στέλιου Χρυσίνη - Εκτέλεση: Ιωάννα Γεωργακοπούλου - Στελλάκης Περπινιάδης)



Είμ' εργάτης στο λιμάνι
που κανένας δε με φτάνει
και δουλεύω νύχτα-μέρα,
σαν λιοντάρι διαλεχτό.

Πάντα στέκομαι στο βίντσι
και προσέχω τις γωνιές
και φωνάζω βίρα-μόλα
και μετρώ τις σαμπανιές.

Το βραδάκι όταν φτάνει
και σκολάς απ' το λιμάνι
πάμε για κατοσταράκι
και για όμορφες πενιές.

Και την άλλη μέρα πάλι
με μια όρεξη μεγάλη
τη δουλειά ξαναρχινάμε
όλο κέφι και χαρά.




«Είμαι τεχνίτης ξακουστός»
- 1940 (Κώστα Σκαρβέλη - Εκτέλεση: Γεώργιος Κάβουρας)

 



 
Αφού μου λες πως μ'αγαπάς τι άλλο σ' εμποδίζει
γιατ' είμ' εργάτης κούκλα μου η γνώμη σου γυρίζει.

Πως είσαι κόρη πλούσια και καλομαθημένη
θαρρείς μ' εμένα όταν ζεις, αχ, δε θα 'σαι ευτυχισμένη.

Είμαι τεχνίτης ξακουστός, λεφτά μικρή μου βγάζω
στιγμή δεν κάθομαι ποτές, αχ, και το Θεό δοξάζω.

Εκατόν δέκα στα γιαπιά, καθημερινώς τα παίρνω
κι ό,τι ζητά η καρδούλα σου, κουκλί μου θα σου φέρνω.




«Οι κοντραμπατζήδες»
(Κώστα Ρούκουνα - Εκτέλεση: Κώστας Ρούκουνας)

 



Κοντραμπατζήδες έξι-επτά, αχ, μέσα σ' ένα καΐκι
λαθραία έφορτώνανε απ' τη Θεσσαλονίκη.

Ήτανε όλοι ανάμικτοι Μυτιληνιοί και Χιώτες,
απ' τη Σάμο ένα-δυο και κάτι Αϊβαλιώτες.

Σαν νυχτερίδες της αυγής όλοι μαζί τραβούσαν
κάτω στα Δωδεκάνησα κι ό,τι 'χαν το πουλούσαν.

Η λαθρεμπόρικη ζωή έχει πολλά μεράκια
μα σαν θα μπεις στη φυλακή σου γίνονται φαρμάκια.




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

επικοινωνιστε μαζι μας