Βιβλιοπαρουσίαση «Το παλιό Μπεζεστένι (Καπάν) των Τρικάλων» (Μανάβικα - Χασάπικα) ΤΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΚΛ. ΚΑΤΣΟΓΙΑΝΝΟΥ

Τρίκαλα 2023, σσ. 187. Σχ. 24×17

Ακούραστος και ανήσυχος πάντα ο αγαπητός φίλος Νεκτάριος Κατσόγιαννος συνεχίζει τις έρευνές του και φέρνει στο φως και άλλα στοιχεία σχετικά με την ιστορία και τα νεώτερα μνημεία της πόλης των Τρικάλων. Πρόσφατο πόνημά του «Το παλιό Μπεζεστένι (Καπάν) των Τρικάλων (Μανάβικα - Χασάπικα)», ένα  βιβλίο 187 σελίδων το οποίο μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες για την παλιά λαϊκή αγορά (μανάβικα) και τα χασάπικα, καθώς είναι εμπλουτισμένο με πολλές παλιές φωτογραφίες και σχέδια που διατηρεί ο ίδιος στο πλούσιο αρχείο του.

Στην αρχή αναφέρεται στην σημαντική προσωπικότητα του αρχιτέκτονα - πολεοδόμου Μένανδρου Ποτέσσαρου, ο οποίος κατά την διετία 1884-1885 συνέταξε και κατέθεσε το νέο ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης των Τρικάλων που με την εφαρμογή του τα Τρίκαλα απέκτησαν όψη σύγχρονης ευρωπαϊκής πόλης με άρτια οικοδομικά τετράγωνα και φαρδείς δρόμους, με βασικούς άξονες τις οδούς Ασκληπιού, Κονδύλη, Σαράφη και Τσιτσάνη, που σχηματίζουν έναν σταυρό με κέντρο την Κεντρική πλατεία.

Στην ενότητα αυτή παρατίθενται δημοσιεύματα των εφημερίδων της εποχής μέσα από τα οποία παρέχονται ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την επικρατούσα τότε περιβαλλοντική κατάσταση στην πόλη των Τρικάλων. Χαρακτηριστικό το παρατιθέμενο (σ. 12) απόσπασμα από την εφημερίδα «Εργάται» (φ. 28-1-1884): «Τα Τρίκκαλα, πόλις μεσόγειος και φέρουσα εν πάσι τον τουρκικόν τύπον, είναι σήμερον εστία παντοίων ακαθαρσιών και λίμνη σεσηπότων υδάτων. Αι στενοί οδοί αυτής, μη επιτρέπουσαι ουδέ αυτού του αέρος την ελευθέραν κυκλοφορίαν, όχουσι διαφόρων αναθυμιάσεων, υγρασία δ’ αφόρητος και επιβλαβεστάτη συγκρατεί εν αυταίς διότι αι ακτίναι του Ηλίου δεν εισχωρούσιν εις τας δυσώδους αυτάς τρώγλας. Εις τα κακά δε ταύτα προστίθενται τα κύκλωθεν αυτής έλη τα εκ του ποταμού σχηματιζόμενα και τοιουτοτρόπως καταντά ακατοίκητος σχεδόν εν ώρα μάλιστα θέρους».

Τα κείμενα του Ν. Κατσόγιαννου, τα αποσπάσματα από δημοσιεύματα του τύπου, τα διάφορα δημόσια έγγραφα και τα σχέδια, τεκμηριώνονται με τις αντίστοιχες φωτογραφίες αυτών.

Στις σελίδες 41-68 και 70-75 παρατίθενται σπάνιες φωτογραφίες οδών και καταστημάτων των Τρικάλων, καθώς στιγμιοτύπων από διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις καταστηματαρχών της δημοτικής αγοράς. Εν συνεχεία (σελ. 75-90) εξετάζεται το ιστορικό ιδρύσεως και λειτουργίας της Παλιάς Αγοράς (Χασάπικων) που εμπλουτίζεται με πλήθος φωτογραφιών (σελ. 92-105). Ακολουθούν το ιστορικό κατεδάφισής της (σελ. 117-130) και εικόνες από την νέα δημοτική αγορά (σελ. 131-143). Το κύριο μέρος του βιβλίου κλείνει με την παράθεση της αρχιτεκτονικής μελέτης της παλιάς δημοτικής αγοράς που είχε συντάξει η Τρικαλινή αρχιτέκτων Θεοδώρα Ζήτρου-Τίγκα (σελ. 144-167) και με 14 εικόνες ζωγραφικής σχετικές με τα καταστήματα που λειτουργούσαν σ’ αυτή (σελ. 168-175).

Στο επιλογικό Παράρτημα (σελ. 177-186) παρατίθεται ένα συμβόλαιο που περιλαμβάνει την συμφωνία του Μένανδρου Ποτέσσαρου και του Χρίστου Τζιτζόπουλου, κατοίκου Τουρναβών (Χρυσαυγής) με αντικείμενο την αποτύπωση του κτήματός του.

Το βιβλίο είναι αυτοέκδοση, σχεδιάστηκε και στοιχειοθετήθηκε από τον Δημήτρη Τσιγάρα (Αμαλίας 26 - Τρίκαλα) και τυπώθηκε στο τυπογραφείο Αφών Χαρ. Μπέκου (Αμαλίας 16 - Τρίκαλα).

ΘΕΟΔΩΡΟΣ Α. ΝΗΜΑΣ, δ.φ.