Ο τραχανάς είναι μια από τις πιο παλιές και ζεστές γεύσεις της ελληνικής κουζίνας, φτιαγμένος με υπομονή, φροντίδα και μνήμες από γιαγιάδες και αυλές στο χωριό. Κάθε κουταλιά του κρύβει χειμώνες δίπλα στο τζάκι, μυρωδιές από φρέσκο γάλα και αλεύρι, ήχους από τα τρυγόνια που χτυπούν τα κεραμίδια.
Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι τραχανά: ο γλυκός και ο ξινός.
– Ο γλυκός τραχανάς φτιάχνεται με φρέσκο γάλα ή γάλα πρόβειο και αλεύρι ή σιτάρι που σπάζει σε μικρούς κόκκους. Το μείγμα βράζει, απλώνεται σε πανιά και λιάζεται στον ήλιο, αποκτώντας την ήπια, γλυκιά γεύση του γάλακτος. Είναι πιο ήπιος στη γεύση, βελούδινος, και γίνεται συχνά με λίγο βούτυρο, γάλα και κομμάτια φέτας για πρωινό ή για ένα ελαφρύ, ζεστό βραδινό.
– Ο ξινός τραχανάς, από την άλλη, φτιάχνεται αφήνοντας το μείγμα γάλακτος ή γιαουρτιού και αλευριού να ξινίσει για λίγες μέρες πριν ξεραθεί, αποκτώντας τη χαρακτηριστική του ξινή γεύση. Είναι πιο «αγροτικός», δίνει αμέσως μια νότα οξύτητας στη γλώσσα και ταιριάζει με τραγανό ψωμί, ελιές ή καυτερή πιπεριά για να ζεσταθεί το σώμα τις κρύες μέρες του χειμώνα.
Ο τραχανάς δεν είναι απλώς φαγητό, είναι κομμάτι της συλλογικής μνήμης. Στα χωριά, οι γυναίκες μαζεύονταν τα καλοκαίρια, έβραζαν το γάλα, ανακάτευαν το μείγμα με το χέρι, το θρυμμάτιζαν προσεκτικά και το άπλωναν πάνω σε καθαρά σεντόνια για να στεγνώσει στον ήλιο, σκορπίζοντας τη μυρωδιά του στον αέρα. Η παρασκευή του ήταν και κοινωνική πράξη: μοίρασμα, κουβέντα και δέσιμο της γειτονιάς.
Σήμερα, είτε με λίγη φέτα και ελαιόλαδο, είτε με λίγο κόκκινο πιπέρι, είτε ως βάση για μια ζεστή σούπα με κοτόπουλο, ο γλυκός και ο ξινός τραχανάς συνεχίζουν να θυμίζουν ότι η απλότητα στην κουζίνα έχει τη δική της σοφία, δίνοντάς μας ένα φαγητό θρεπτικό, λιτό και γεμάτο θαλπωρή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου