Αναδημοσιεύουμε την συνέντευξη, στο timesnews.gr, του ποιητή ΗΛΙΑ ΚΕΦΑΛΑ στον ΝΙΚΟ ΛΑΓΚΑΔΙΝΟ, την 25η Μαρτίου 2019.
Ηλίας
Κεφάλας: «Είμαστε αδιόρθωτος λαός με πρωτεργάτες στην κατεργαριά και την
κακογουστιά τους πολιτικούς μας…»
Δεν
ήταν η ανάγκη να προβάλω το βιβλίο του “Σκοτεινά σονέτα και άλλα βροχερά
ποιήματα”, που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη,
όσο η ανάγκη να μιλήσω μ’ έναν πνευματικό άνθρωπο της γενιάς μου που είναι
δημιουργικός, εν εγρηγόρσει και «αναγκαστικά αισιόδοξος»! Είναι δύσκολο μέσα
στον εκδοτικό καταιγισμό να διαλέξεις εκείνο το βιβλίο που πραγματικά αξίζει να
το προσέξεις και να το προβάλεις. Ποτέ δεν ήταν τόσοι οι γράφοντες, όσοι στην
εποχή μας και σε τόσο χτυπητή δυσαναλογία με τους υποψήφιους αναγνώστες, κι ας
έχουν αυτοί οι τελευταίοι αυξηθεί.
Η
αγορά του βιβλίου, ιδιαιτέρως του λογοτεχνικού βιβλίου, παρουσιάζει μιαν εικόνα
τόσο αναρχούμενη, που χάνει κανείς το νου του. Και με την εξάπλωση της χρήσης
του διαδικτύου, τα περισσότερα βιβλία βγαίνουν με απίθανους συνδυασμούς, που
παραπέμπουν σε συνδυασμούς της αλχημείας. Και αφού βγουν, αστοχούν στον
αντικειμενικό τους σκοπό: να κυκλοφορήσουν. Και δεν υπάρχει τίποτε πιο πικρό
από το μήνυμα εκείνο που μένει δίχως αποδέκτη.
Έτσι,
λοιπόν, κι εγώ κατέφυγα στην ασφάλεια που παρέχει ένας δημιουργός με
αποδεδειγμένα ποιοτική συνεισφορά στα γράμματά μας. Ο Ηλίας Κεφάλας έχει
ασχοληθεί με την ποίηση, το δοκίμιο, την πεζογραφία, με τη λογοτεχνική
και εικαστική κριτική σε περιοδικά λόγου και τέχνης, με το ραδιόφωνο και
περιστασιακά με την τηλεόραση.
Από
το 1992 που κυκλοφόρησε το “Έρημο λυκόφως” μέχρι το 2018 που
κυκλοφόρησαν τα “Σκοτεινά σονέτα και άλλα βροχερά ποιήματα” μεσολάβησαν 26
χρόνια με βιβλία και εκατοντάδες κείμενα: ποιήματα, πεζά, δοκίμια, κριτικά σημειώματα,
μεταφράσεις… Νιώθετε “γεμάτος”;
Θὰ
ήταν ευχής έργο νὰ νιώσω γεμάτος, γιατί θα είχα απαλλαγεί απὸ αυτό το
καταραμένο πάθος της γραφής, που, όπως λέει ο Πάουντ, δεν αφήνει ποτέ το μυαλό
σου να ησυχάσει. Όχι, λοιπόν, δεν νιώθω γεμάτος, αλλά σκλάβος μιας αγωνίας,
σύμφωνα με την οποία δεν ξέρω αν θα προλάβω να εκδώσω τα 4-5 βιβλία μου ακόμα
που περιμένουν έτοιμα στο συρτάρι και αν θα προλάβω να ολοκληρώσω κάποιες
θεματικές που με τυραννούν επιμόνως και ζητούν επιτακτικά την μεταφορά τους στο
χαρτί.
Συνήθως
οι ασχολούμενοι με τα γράμματα και τις τέχνες συγκεντρώνονται στην πρωτεύουσα.
Εσείς όμως κάποια στιγμή την εγκαταλείψατε και γυρίσατε στον γενέθλιο τόπο.
Γιατί;
Λόγοι
οικογενειακοί και συνάμα ένας άλλος τρόπος θεώρησης του βίου με υποχρέωσαν να επανέλθω
στη γενέτειρα, όπου ο χρόνος φάνηκε αμέσως διασταλμένος τόσο πολύ, ώστε να
χωράει μέσα του τα διπλάσια πράγματα από όσο χωράει ο χρόνος της Αθήνας. Δεν
έχω αποκοπεί όμως. Τουλάχιστον 4-5 ημέρες το δίμηνο κατεβαίνω στην Αθήνα και
συναντώ τους παλιούς φίλους, τα βιβλιοπωλεία, τους εκδότες, τις παλιές
γειτονιές. Επίσης κατέρχομαι συχνά για εκδηλώσεις γύρω από το βιβλίο. Εξάλλου η
τεχνολογία του διαδικτύου δεν σου δίνει πλέον την αίσθηση του απομακρυσμένου.
Καθημερινά μπορείς να καλημερίζεις φίλους ποιητές που βρίσκονται είτε δίπλα στο
χωριό σου, είτε στα Ουράλια ή τη Νέα Υόρκη.
Πολλές
απαντήσεις δίνετε βέβαια μέσα στο βιβλίο σας “Τρίκαλα 1951-1969 / Η πόλη όπου
γεννήθηκα” για την αγάπη προς τον γενέθλιο τόπο. Μπορείτε να προσθέσετε κάτι
ακόμα;
Σ᾽
ένα μου ανέκδοτο ποίημα λέω: “Δεκάδες χρόνια μένω εδώ / υπακούοντας σε κάτι
αόριστο /…/αν είναι αίνιγμα δεν ξέρω να το λύσω”. Νομίζω πως η αγάπη προς το
μέρος που γεννήθηκε και μεγάλωσε κάποιος, είναι σύμφυτη με τον τρόπο που βίωσε
τα παιδικά του χρόνια. Η αγάπη αυτή ενισχύεται από την εγγενή νοσταλγία του
χαμένου παραδείσου. Ακόμα κι από την αίσθηση ότι όλοι μας ανήκουμε κάπου, σ’
ένα σημείο εκκίνησης, σε μια πηγή καθαρτηρίου ύδατος. Αυτή η διαρκής επιστροφή
προς ένα μέρος διηθημένο πλέον από πολλά συναισθηματικά φίλτρα, ένα μέρος
μεταλλαγμένο από την απόσταση του χρόνου, καθώς αποτελεί τον προσωπικό σου
κόσμο, τον οποίο μεταφέρεις παντού, αφού τον έχεις πάντα μέσα στο μυαλό σου,
ήταν και η κινητήρια δύναμη της συγγραφής. Ο γενέθλιος χώρος είναι πάντα
εκείνος που θυμούμαστε κι ας τον κατοικούμε πλέον ξανά. Γιαυτό και πάντα
επιστρέφουμε. Εκεί, στο σημείο μηδέν της μνήμης.
