«Ο μύλος του Βαλτινού» Απολίθωμα του παρελθόντος

Πολλές φορές η φθορά μοιάζει να είναι το καύσιμο της δημιουργίας και η αφετηρία για αφήγηση. Αυτόνομη και ελεύθερη αφήγηση πάνω στα ίχνη του ανθρώπου και στην περιπέτεια της ύλης στο χρόνο.

Ότι άντεξε λοιπόν, στο χρόνο και ότι απόμεινε από τον άλλοτε γραφικό και όμορφο κυλινδρόμυλο του Βαλτινού, αντιστοιχεί με τις εναπομείναντες ζωντανές μνήμες των κατοίκων της περιοχής.
Ο μύλος του Βαλτινού είναι ένα κτίριο που με την παρουσία του, την χρήση του και τις ανάγκες των ανθρώπων στην εποχή του, έχει γράψει τη δική του ιστορία.

Βρίσκεται στην είσοδο του χωριού και αποτελεί σημείο αναφοράς για το Βαλτινό.

Ο παλιός άλλοτε γραφικός μύλος του Βαλτινού δεσπόζει τώρα ερειπωμένος στην είσοδο του χωριού σαν να μας καλωσορίζει όταν ερχόμαστε στο χωριό και σαν να μας αποχαιρετάει όταν φεύγουμε. 

Απολίθωμα μιας άλλης εποχής δίνει την τελευταία μάχη αντοχής με τον χρόνο.
Σύμφωνα με το βιβλίο «Το Βαλτινό» του Ευαγγέλου Στάθη, ο μύλος λειτούργησε για πρώτη φορά το 1950 υπό την διεύθυνση των: Αθανασίου Χρηστάκου, Περικλή Πόρναλη και Νικολάου Παρθένη. Την συντήρηση και την λειτουργία του μύλου είχε ο μηχανικός Δημήτρης Κωστόπουλος.
Το 1953 ο μύλος πέρασε στην ιδιοκτησία των αδερφών Χήτα (Ευάγγελος και Κωνσταντίνος) και των αδερφών Μακρή (Ιωάννης και Κων/νος), οι οποίοι τον αγόρασαν και είχαν την εκμετάλλευσή του.

Η λειτουργία του κάλυπτε τις ανάγκες των κατοίκων του Βαλτινού αλλά και των γύρω χωριών της ευρύτερης περιοχής.

Έρχονταν με κάρα, με άλογα, με μουλάρια, με γαϊδούρια. Έδεναν τα ζώα και περίμεναν τη σειρά τους ένας, ένας. Για «ξάι» κανονίζανε ανάλογα ή μια δραχμή το κιλό, για παράδειγμα, ή ένα ποσοστό στο αλεσμένο είδος.