Ο Ναός της Πόρτας Παναγίας. (Γνωριμία με τον τόπο μας)

Στα ριζά της Πίνδου, στην είσοδο ενός μεγαλόπρεπου φαραγγιού, το οποίο χωρίζει τα βουνά Ίταμο και Κόζιακα, αλλά και ενώνει τη Θεσσαλία με την Ήπειρο, 18 χλμ. δυτικά από τα Τρίκαλα, βρίσκεται η Πύλη.
Σε μικρή απόσταση απέναντι από την Πύλη και δίπλα στον Πορταϊκό ποταμό, στον οικισμό Πόρτα Παναγιά βρίσκεται η εκκλησιά Πόρτα Παναγιά.

Ο ναός Πόρτα Παναγιά, είναι σταυρεπίστεγη τρίκλιτη βασιλική που έχει κτισθεί πάνω σε αρχαίο ναό. Αυτό μαρτυρούν οι κίονες οι οποίοι ευρίσκονται στο χώρο γύρω από το ναό, όπως και η ύπαρξη πολλών αρχιτεκτονικών μελών είτε εντοιχισμένων είτε περισυλλεγέντων κατά καιρούς, που σήμερα φυλάσσονται εκεί.

Στα δυτικά του ναού, υφίσταται ευρύς εξωνάρθηκας που ακολουθεί τον τύπο του εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο και χρονολογείται στα τέλη του 14ου αι. Ο ναός πέραν της ιδιόρρυθμης αρχιτεκτονικής έχει να παρουσιάσει και πλούσιο γλυπτό, ψηφιδωτό και γραπτό διάκοσμο, που δυστυχώς η πυρκαγιά του 1855 τον κατέστρεψε.