Η
εθνική συνείδηση πάλλεται και σφυρηλατείται γενεές επί γενεών, μπροστά στα
μνημεία ηρώων, που έχουν την αποστολή να διατηρήσουν την ιστορική μνήμη, να
προβάλλουν καθιερωμένες αξίες, να διδάξουν και να φρονηματίσουν εθνικά.
Σχεδόν
σε κάθε χωριό του νομού Τρικάλων υπάρχει ένα ηρώο, το οποίο αποτελεί το
επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων, (εθνικών εορτών και επετείων, με κατάθεση
στεφάνων και λουλουδιών, με απαγγελίες ποιημάτων και με λόγους).
Τα
ηρώα συνήθως είναι τοποθετημένα είτε σε κεντρικό σημείο του χωριού ή κοντά στα
σημαντικά κτήρια της πολιτικής και θρησκευτικής ζωής, και της ιστορίας του
τόπου, όπως στην κεντρική πλατεία, στον περίβολο του κοινοτικού καταστήματος,
της εκκλησίας ή του δημοτικού σχολείου.
Παρακάτω παρουσιάζονται και γίνεται μια αναφορά στους ποικίλους συμβολισμούς και στα νοήματα που αποδίδονται στα μνημεία.- ηρώα των χωριών της Δημοτικής Ενότητας Καλλιδένδρου.
Ηρώον Δενδροχωρίου
Το
μνημείο Δενδροχωρίου βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.
Πρόκειται
για μία μαρμάρινη σύνθεση, κατασκευασμένη από μια όρθια τετράγωνη επιτύμβια μαρμάρινη
πλάκα, γκρι χρώματος, τοποθετημένη πάνω σε μια πλακόστρωτη βάση. Επάνω στην πλάκα υπάρχουν
εγχάρακτα, ένα δάφνινο στεφάνι, σύμβολο ειρήνης, δόξας και τιμής και η φράση: «ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ».
Πίσω
από την επιτύμβια πλάκα υπάρχουν δυο μεγαλύτερα μαρμάρινα φύλλα, τραπεζοειδούς
σχήματος και μπροστά και διαγωνίως εκτείνονται δύο ημικυκλικά και επικλινείς
μαρμάρινα τοιχία. Όλη αυτή η σύνθεση είναι τοποθετημένη πάνω σε μια μαρμάρινη
τετράγωνη εξέδρα με δύο προεξοχές (τοιχία) δεξιά κι αριστερά να αγκαλιάζουν
τέσσερα σκαλοπάτια. Στο δεξιό τοιχίο υπάρχει τοποθετημένη μαρμάρινη, εγχάρακτη
αναθηματική επιγραφή, η οποία αναφέρει τα εξής:
«ΔΩΡΕΑ ΕΙΣ
ΜΝΗΜΗΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Γ. ΠΑΠΠΑ ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΑΠΕΒΙΩΣΕΝ 15-2-95 ΕΤΩΝ 70».
Στο αριστερό μέρος της βάσης κοσμεί το μνημείο ο ιστός με την ελληνική σημαία.
Ηρώον
Εξαλόφου
Το
μνημείο ηρώον του Εξαλόφου βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού.
Πρόκειται για μία όρθια μαρμάρινη επιτύμβια στήλη, σχήματος ορθογωνίου
παραλληλεπιπέδου, τοποθετημένη πάνω σε ένα μαρμάρινο βάθρο και όλο μαζί
εδράζεται σε μια τετράγωνη μαρμάρινη βάση.
Στην
πρόσοψη της επιτύμβιας στήλης, υπάρχει ανάγλυφη αναπαράσταση, μιας ολόσωμης
γυναικείας μορφής να κρατάει στο δεξί της χέρι τον ιστό με την ελληνική σημαία.
Η εικόνα παραπέμπει στην ενσαρκωμένη μορφή της ιδέας της Ελευθερίας, η οποία
διαβαίνει τα οδοφράγματα, ντυμένη με το φόρεμα μιας απλής γυναίκας του λαού,
κρατώντας τη σημαία της Επανάστασης και μας διδάσκει ότι η Ελευθερία δεν είναι
πάντοτε ένα δεδομένο αγαθό και η κατάκτησή της απαιτεί ομοψυχία και ενότητα,
αλλά και θυσίες, ενίοτε ακόμη και ανθρώπινων ζωών.
Ηρώον Κάτω Ελάτης (Ασπρόβαλτος)
Το
μνημείο βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού. Πρόκειται για μία μαρμάρινη
επιτύμβια στήλη με τέσσερις πλάκες, σχήματος κόλουρης πυραμίδας, όπου καταλήγει
στην κορυφή της, ως επίστεψη, σε μία μπρούτζινη σφαίρα.
Η
επιτύμβια στήλη εδράζεται σε ένα δίπατο βάθρο και όλο μαζί πάνω σε μία
τετράγωνη εξέδρα με τέσσερις μαρμάρινους, κωνικούς κιονίσκους.
Για
την προσβασιμότητα προς το μνημείο υπάρχουν πέντε σκαλοπάτια κτισμένα με πλάκες
πεζοδρομίου.
Στην
πρόσοψη της επιτύμβιας στήλης είναι χαραγμένος ο στίχος από το ποίημα
«Θερμοπύλες» του Κ. Π. Καβάφη: «Τιμή σε
εκείνους όπου στη ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες».
Το Ηρώων Φωτάδας
Το
ηρώο της Φωτάδας βρίσκεται στην κεντρική πλατεία του χωριού. Πρόκειται για ένα
μαρμάρινο αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα σε σχήμα Χ, το οποίο έχει στην κορυφή του ως
επιστέγασμα έναν μαρμάρινο σταυρό.
Το
έργο εδράζεται πάνω σε ένα βάθρο όπου στη βάση του υπάρχει μία μαρμάρινη πλάκα
με ανάγλυφο έναν πάπυρο, πάνω στον οποίο αναγράφεται η φράση του Σωκράτη (Πλάτωνος
«Κρίτων», 51α, 51β):
«ΜΗΤΡΟΣ ΤΕ ΚΑΙ ΠΑΤΡΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΠΡΟΓΟΝΩΝ
ΑΠΑΝΤΩΝ ΤΙΜΙΩΤΕΡΟΝ ΕΣΤΙΝ Η ΠΑΤΡΙΣ».
Από το Βιβλίο "ΜΝΗΜΕΙΑ -ΗΡΩΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΤΡΙΚΑΛΩΝ" του Δημήτρη Τσιγάρα.
