Ο φημολογούμενος θησαυρός του Αλή πασά, αποτελούσε από πάντοτε ευρύ πεδίο για εικασίες και θρύλους. Την παλαιότερη μνεία σχετικά με τους θησαυρούς του Αλή πασά την βρίσκουμε σε μια αναφορά του Γενικού Προβλεπτή της Κέρκυρας προς τον Δόγη με ημερομηνία 16-4-1792 η οποία μας πληροφορεί ότι «ο Αλή πασάς έχει την οικογένειά του και τους θησαυρούς του στο Τεπελένι». ( Κ. Μέρτζος. « Ανέκδοτα περί Αλή πασά»). Την ίδια πληροφορία επαναλαμβάνει το 1812 ο περιηγητής Χόλλαντ και στη συνέχεια πολλοί άλλοι».
Πρόσφατα, εκδόθηκε από το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών το διασωθέν αρχείο του Αλή πασά. Αν και από το αρχείο δεν προκύπτουν στοιχεία για τον φημολογούμενο θησαυρό του Αλή πασά, η εισαγωγή στην εν λόγω έκδοση του καθηγητή Βασίλη Παναγιωτόπουλου είναι αρκετά διαφωτιστική.
Κατά τη διάρκεια της πολεμικής σύγκρουσης του Σουλτάνου Μαχμούτ Β΄ με τον Αλή πασά, η οποία διήρκησε σχεδόν δυο χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος του θησαυρού του Αλή πασά σε νομίσματα χρησιμοποιήθηκε για να καλυφθεί η διατροφή και μισθοδοσία των στρατιωτικών δυνάμεων του Αλή και των γιών του Μουχτάρ, Βελή και Σαλήχ.
Οι πολύτιμοι όμως λίθοι ήταν δύσκολο, υπό τις συνθήκες της πολιορκίας, να εκποιηθούν αλλά και να μεταφερθούν σε ασφαλή κρυψώνα. Τελευταία στα ρωσικά αρχεία βρέθηκε μια αναφορά του Θανάση Βάγια- με ημερομηνία 1827- προς τον Ρώσο πρεσβευτή στην Κωνσταντινούπολη στην οποία περιγράφει τις τελευταίες ώρες της πολιορκίας.
Ο Βάγιας, δεξί χέρι του Αλή πασά, εξιστορεί ότι όταν ο Αλή πασάς πληροφορήθηκε την προδοσία, κλείστηκε στο δεύτερο κάστρο όπου βρισκόταν και η μπαρουταποθήκη.
Πρόθεσή του ήταν να βάλουν οι άνθρωποί του φωτιά στο μπαρούτι και να ανατιναχθούν όλοι μαζί. Πριν όμως το πράξει αυτό, ζήτησε από τον πολιορκητή του τον Χουρσίτ πασά να γράψει στην Πύλη να του στείλει συγχώρεση.
Μετά από λίγες μέρες ο Χουρσίτ πασάς ειδοποίησε τον Αλή πασά ότι δήθεν ήρθε από την Πύλη το φιρμάνι με την συγχώρεση. Ο Αλή πασάς τον πίστεψε και ησυχασμένος πήγε για πέντε έξι μέρες στο νησί της λίμνης για να τακτοποιήσει κάποιες υποθέσεις του, ενώ ο Βάγιας έμεινε στο κάστρο να ετοιμάσει την μεταφορά των θησαυρών.
Κατά τα γραφόμενα του Βάγια «το μάλαμα, το ασήμι, τα τζεβαηρικά, μαργαριτάρια και λοιπά αξιόλογα πράματα γένονταν χίλια διακόσια φορτώματα. Ο Ρουσίτ πασάς έστειλε δυο βεζιράδες και εσκότωσαν τον Αλή πασά εις τον νησί και μετά ο Ρουσίτ μόνος του ήρθεν εις το μέσα κάστρο και με έπιασεν εμένα και εξουσίασεν και όλο το βιό μας».
Eίναι γνωστό ότι μετά τη δολοφονία του Αλή πασά το σεράϊ του στα Γιάννενα λεηλατήθηκε και τα έπιπλά του πουλήθηκαν Και ο θησαυρός; Φήμες ήθελαν τον αρχιστράτηγο της πολιορκίας και πορθητή του κάστρου των Ιωαννίνων Χουρσίτ πασά να οικειοποιείται τους θησαυρούς του Αλή πασά, γεγονός που εξόργισε τον Σουλτάνο.
Υπό το βάρος αυτών των κατηγοριών ο Χουρσίτ πασάς το 1823 αυτοκτόνησε στη Λάρισα. Φυσικά η αυτοκτονία του δεν σημαίνει και ενοχή.
Όσο οι ιστορικοί - λόγω ελλείψεως γραπτών πηγών και τεκμηρίων- δυσκολεύονται να δώσουν μια σαφή απάντηση για το αν όντως υπήρξε ο φημολογούμενος θησαυρός, οι θρύλοι και εικασίες για κρυμμένους θησαυρούς του Αλή πασά θα προσελκύουν τους χρυσοθήρες.
Μαρούλα Κλιάφα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου