Υπάρχει ελπίδα;

Γράφει ο Στέφανος Βαγγελός

Οι ώρες τούτες είναι δύσκολες. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) αποδείχθηκε ξεκάθαρα ότι κυριαρχούν οι εκβιασμοί των ισχυρών που συνθλίβουν αξίες, δημοκρατικά πολιτεύματα κι ολόκληρες κοινωνίες. Η οικονομική δικτατορία μέσου του χρηματοπιστωτικού συστήματος σήμερα γίνεται κατανοητή στην πλειοψηφία των πολιτών. Τα στελέχη όμως της αριστεράς το γνώριζαν καλά. Όσοι δεν εκτίμησαν σωστά τα δεδομένα διαψεύστηκαν. Αυτοπαγιδεύτηκαν στο επιθυμητό αποτέλεσμα και πίστεψαν ότι με μια σκληρή διαπραγμάτευση θα κερδίζαμε. Αποδείχθηκε τεράστιο λάθος. Όταν οι εκβιαστές είναι ισχυροί, δεν υποχωρούν.  

Υποκύψαμε ή αφεθήκαμε στον εκβιασμό;

Λύση της τελευταίας στιγμής δεν υπήρχε. Το κλείσιμο της στρόφιγγας του ευρώ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (Ε.Κ.Τ.) ήταν ο εκβιασμός τους. Η δύναμη του κοινού νομίσματος είναι το δικό τους πανίσχυρο όπλο. Η ελληνική κυβέρνηση είχε από καιρό υποψιαστεί, ότι στόχος των δανειστών είναι να σβήσουν κάθε αμφισβήτηση στις πολιτικές λιτότητας στην Ε.Ε., να σβήσουν το πρώτο δείγμα αντίστασης των Ελλήνων στην Ευρώπη, να ρίξουν την εκλεγμένη κυβέρνηση και να αποδείξουν ότι δεν συμφέρει σε κανέναν να σηκώσει κεφάλι. Δυστυχώς για μας αυτές είναι οι κυρίαρχες δυνάμεις στην Ε.Ε. 

Πώς θα πετύχαιναν το στόχο τους; Όλοι το γνωρίζαμε και το συζητούσαμε. Αφήνοντας τις ελληνικές τράπεζες χωρίς ευρώ. Παγίδευσαν την οικονομική ζωή της χώρας, παγίδευσαν την κυβέρνηση, παγίδευσαν το λαό. 

Τι έκανε ωστόσο η ελληνική πλευρά τους πέντε αυτούς μήνες για να το αποφύγει;

Ποιο ήταν το εναλλακτικό σχέδιο που είχε Ο ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. για τη στιγμή του οικονομικού στραγγαλισμού; Το ολέθριο λάθος μας είναι ότι δεν υπήρχε εναλλακτικό σχέδιο. Το δεύτερο ότι η κυβέρνηση το φώναζε σε κάθε ευκαιρία. Διατυμπάνιζε προς κάθε κατεύθυνση την απόφασή της για «παραμονή στην Ε.Ε., παραμονή στο ευρώ». Έτσι έχασε κάθε διαπραγματευτική δυνατότητα. Κι επειδή γνώριζε ότι δεν έχει προετοιμάσει τα οικονομικά όπλα για να αντισταθεί και να στηρίξει τις προηγούμενες ελληνικές θέσεις στη διαπραγμάτευση, δεν εκμεταλλεύτηκε καν το συντριπτικό ΟΧΙ του λαού μας, παρά υιοθέτησε σχεδόν πλήρως τις προτάσεις τους και πήγε – με τη σύμφωνη γνώμη Ν.Δ., ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ΠΟΤΑΜΙΟΥ – να φέρει οπωσδήποτε συμφωνία παραμονής στο ευρώ με οποιοδήποτε κόστος. Η ηγετική ομάδα του Μαξίμου αποφάσισε χωρίς καν να απευθυνθεί στα όργανα του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. χωρίς να ακούσει την πρόταση των μελών να υποκύψει στη βαρβαρότητα. 

Οι συνέπειες       

Παρά τις νέες μεγάλες θυσίες η ύφεση θα μεγαλώσει. Το ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί το 2015 κατά 4% και την επόμενη χρονιά κατά 1,5 %. Η συνολική πτώση του στα χρόνια των μνημονίων θα φτάσει στο 30 %, πτώση που θα αντιστοιχούσε μόνο σε συνθήκες πολέμου και βομβαρδισμών. Τα βάρη του 1ου και 2ου μνημονίου παραμένουν ενώ με το 3ο μνημόνιο η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων θα μειωθεί τουλάχιστο κατά 10 % (αύξηση Φ.Π.Α. σε πολλά είδη λαϊκής κατανάλωσης, αύξηση εισφορών υπέρ υγείας κ.ά.). 

Η νέα συμφωνία δεν προβλέπει μείωση της ανεργίας. Αντίθετα τα νέα υφεσιακά μέτρα θα επιβαρύνουν τις μικρές επιχειρήσεις ακόμη περισσότερο και ο αριθμός των ανέργων θα αυξηθεί.

Το κυρίαρχο θέμα του χρέους αναφέρεται αλλά παραπέμπεται για συζήτηση αργότερα χωρίς καμιά σαφή δέσμευση από την πλευρά των δανειστών.
Αποδεχόμαστε σκληρές πολιτικές χωρίς να έχουμε εξασφαλίσει τη δυνατότητα αντισταθμιστικής στήριξης των φτωχών και των ανέργων, καταργούμε εργασιακά δικαιώματα και το χειρότερο απεμπολούμε την λαϊκή μας κυριαρχία για μια ακόμη φορά, αφού στο μέλλον τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών.
Συνεχίζεται ο φαύλος κύκλος πολιτικών λιτότητας, ύφεσης, αύξησης της φτώχειας, της ανεργίας και του χρέους χωρίς ελπίδα διεξόδου. 

Αλήθειες
Η σκληρή ομάδα των δανειστών γύρω από τη Γερμανία απέδειξε ποια είναι η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση. Η «Ευρώπη των λαών» ήταν ένα όραμα προηγούμενων δεκαετιών. Η αλληλεγγύη, η Δημοκρατία και η αξιοπρέπεια έχουν μεταβληθεί σε ανταγωνισμό, εκμετάλλευση, εκβιασμούς και υποδούλωση. Από τα χρέη, τη φτώχεια και την ανεργία της Ελλάδας η Γερμανία κερδίζει πολλά. Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας δεν είχε στόχο την ευημερία των λαών. Το σπουδαίο εργαλείο της- η υπερχρέωση των τραπεζών και των κρατών - δεν χρησιμοποιήθηκε για την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών αλλά για την αιχμαλωσία κρατών και λαών. Η παραχώρηση δικαιωμάτων των εθνικών Κοινοβουλίων όχι σε θεσμούς αλλά σε όργανα που δεν προβλεπόταν (όπως Eurogroup- σύσκεψη υπουργών) δεν έφερε την ένωση των λαών. Αντίθετα ανέτρεψε το δικαίωμα κάθε λαού να καθορίζει τις τύχες του.
Οφείλουμε τώρα να πάρουμε ξεκάθαρη θέση. 

Οι ευρωπαϊστές οφείλουμε να αντικρίσουμε κατάματα την πραγματικότητα και να πάρουμε θέση για το σύγχρονο «οικονομικό πραξικόπημα». Παραμένουμε σε μια Ε.Ε. που καταλύει κάθε έννοια δημοκρατίας; Αναμένοντας πιθανές εξελίξεις στο μέλλον, συνεχίζουμε να υπομένουμε την λιτότητα; Εκχωρούμε ως κράτος την κυριαρχία μας; Αποδεχόμαστε οι νόμοι που έρχονται στο Ελληνικό Κοινοβούλιο να συντάσσονται από ξένα κέντρα; Ξεπουλάμε τη δημόσια περιουσία σε ντόπια και ξένα αρπαχτικά και στερούμε από τον τόπο σου κάθε δυνατότητα ανασυγκρότησης; Αφήνουμε τη νέα γενιά απροστάτευτη και χαρίζουμε το καλύτερο επιστημονικό δυναμικό που διαθέτουμε στους ξένους; Συμβιβαζόμαστε με τη φτώχεια του λαού μας; Σιωπάμε στην προσβολή των τελεσιγράφων τους; Ανεχόμαστε την απαίτησή τους για παράδοση της χώρας άνευ όρων; Ποιος δεν καταλαβαίνει ότι θα συνεχίσουν να μας ζητούν «γη και ύδωρ»; Ποιος δεν κατανοεί ότι μέσω της θηλιάς του χρέους στόχος τους είναι τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, ο τουρισμός; Ποιος δεν αντιλαμβάνεται ότι θέλουν να αρπάξουν τις επίγειες και υπόγειες πλουτοπαραγωγικές πηγές μας και τα πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων στον υποθαλάσσιο χώρο μας; Ποιος δεν κατάλαβε ακόμη ότι οι Γερμανοί στοχεύουν σε επιχειρηματική κάθοδο στην Ελλάδα για να στήσουν μεγάλες μονάδες εκμετάλλευσης ηλιακής, αιολικής και γεωθερμικής ενέργειας (την οποία έχουν τεράστια ανάγκη για να μειώσουν την ενεργειακή εξάρτησή τους από τη Ρωσία), αφού πρώτα επιβάλλουν την αναγνώριση «ουδέτερων οικονομικών ζωνών» απαλλαγμένες από φόρους; 

Η στρατηγική θέση «καταργούμε τα μνημόνια μέσα στην Ε.Ε. και μέσα στο ευρώ» χωρίς σχέδιο Β, αποδείχθηκε καταστροφική εμμονή. Είναι παράδοση γιατί μας αναγκάζει να αποδεχτούμε όρους εκβιασμών, ταπείνωσης και τελεσιγράφων.
Η αδιέξοδη αυτή πολιτική που συνθλίβει την κοινωνία μας εδώ και μια πενταετία είναι λάθος να συνεχιστεί τουλάχιστον άλλα τρία χρόνια ακόμη.
Αβίαστα προκύπτει το ερώτημα: «Τι μπορούμε να κάνουμε;»

Η διακύβευση 

Συνεχίζουμε τον αργό θάνατο ενός λαού μέσα από ένα τρίτο μνημόνιο και συνεχείς νέους εκβιασμούς;

Ο δρόμος των μνημονίων απέτυχε. Βιώσαμε τις καταστροφικές του συνέπειες και ο ελληνικός λαός τον απέρριψε δύο φορές το τελευταίο εξάμηνο. Απορρίφθηκε και στις εκλογές του Γενάρη και στο Δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου με το συντριπτικό ΟΧΙ. Το δικό μας ξεκάθαρο ΟΧΙ στα μνημόνια μετατράπηκε τελικά σε ΝΑΙ. Έγινε ΝΑΙ όχι από πρόθεση, ούτε από διάθεση παράδοσης. Δεν αποδέχομαι την ερμηνεία «της προδοσίας». Ο αγώνας δόθηκε. Δόθηκε σε μια χρονική περίοδο που η ελληνική κυβέρνηση σήκωσε μόνη της στην Ευρώπη το βάρος αμφισβήτησης της λιτότητας. Οι συσχετισμοί δυνάμεων στην Ευρώπη, το γνωρίζαμε, δεν είναι υπέρ της αλλαγής πορείας της Ε.Ε. Η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρανε επίσης ότι οι δανειστές μπορούν να μας εκβιάσουν κλείνοντας τη στρόφιγγα του ευρώ. Σε μια τέτοια περίπτωση οι διαπραγματεύσεις τελειώνουν και περνάς στην εφαρμογή δεύτερου σχεδίου συντεταγμένης αποχώρησης από την ευρωζώνη. Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ όμως ούτε η ελληνική κυβέρνηση κατέστρωσε ποτέ ένα μελετημένο σχέδιο σταδιακής εξόδου από το ευρώ ως άμυνα απέναντι στην επιβαλλόμενη σκληρή πολιτική της λιτότητας! Αυτή είναι η τεράστια ευθύνη! Και είναι ευθύνη συλλογική γιατί πέρα από γενικές ιδέες ποτέ δεν συζητήθηκε στα όργανα του κόμματος η επεξεργασία ενός τέτοιου σχεδίου. Η απουσία του οδήγησε στην άτακτη υποχώρηση και στην αποδοχή του 3ου αντιλαϊκού μνημονίου. Το όραμα για την μελλοντική «Ευρώπη των λαών» μας παγίδευσε στην σημερινή πραγματικότητα της Ευρώπης των δυναστών. 

Κερδήθηκε κάτι;

Ο ΣΥΡΙΖΑ έριξε το σπόρο και κατάφερε να βάλει στην ευρωπαϊκή ατζέντα την αμφισβήτηση των πολιτικών λιτότητας. Κατάφερε να ανοίξει η συζήτηση για τη μη βιωσιμότητα του χρέους. Κατάφερε να δημιουργηθεί ένα μικρό μπλοκ χωρών της Ευρώπης (Γαλλία, Ιταλία, Αυστρία) που εξέφρασαν – η καθεμιά με το δικό της τρόπο- τις επιφυλάξεις τους στις πολιτικές αυτές. Η συνέχεια θα δείξει αν αυτός ο σπόρος θα βλαστήσει και θα δώσει καρπούς. Κατάφερε επίσης, με το δημοψήφισμα, ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας μας να προβληματιστεί, να συζητήσει πολιτικά, να ενεργοποιηθεί και μετά από σαράντα χρόνια στέρησης του δικαιώματος, να κατανοήσει ότι υπάρχει τρόπος ο λαός να εκφραστεί και να αποφασίσει. Δυστυχώς όμως η εξύψωση του λαϊκού φρονήματος που είναι απαραίτητη για τις μεγάλες αλλαγές, χτυπήθηκε βάναυσα με τη μετατροπή του ΟΧΙ σε ΝΑΙ, που έφερε ένα νέο σοκ. Τέλος κατάφερε να αντιληφθεί η πλειοψηφία των πολιτών ότι η παραμονή μας στην ευρωζώνη και στην Ε.Ε. δεν είναι αυτοσκοπός. Αν η Ε.Ε. καταλύει τη δημοκρατία και την αυτοδιάθεση των λαών και λειτουργεί ως δυνάστης, υπάρχει άλλος δρόμος. 

Ο δρόμος της ρήξης και της εξόδου;

Η επιλογή της ρήξης τώρα (ασύντακτη χρεοκοπία) ήταν η λύση της τελευταίας στιγμής, αφού όπως προανέφερα δεν υπήρχε σχέδιο συντεταγμένης εξόδου. Το ερώτημα αν «είναι έτοιμος ο κόσμος να το δεχτεί και να υπομείνει τις δυσκολίες προσαρμογής;», δεν θα απαντηθεί ποτέ. Θα αποδεικνυόταν μόνο στην πράξη. Τα επιχειρήματα κάποιων που στηρίζονται δήθεν στα ευρήματα των δημοσκοπήσεων είναι αίολα. Οι δημοσκοπήσεις απέδειξαν και στις εκλογές και στο δημοψήφισμα ότι είναι στημένες! Η αριστερά οφείλει να απεγκλωβιστεί από το παιχνίδι των δημοσκοπήσεων, να στηριχτεί στη βάση της και να αντλήσει έγκυρα στοιχεία για να προχωρήσει σε σωστές αναλύσεις. Μέχρι τώρα η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, παρά την ταλαιπωρία στα ΑΤΜs και την καλλιέργεια τρόμου, αποδείξαμε ότι διαθέτουμε και ψυχραιμία και ωριμότητα. Η στάση πανικού των εχόντων και κατεχόντων – αρκετοί απ΄ αυτούς υπάρχουν και εντός του ΣΥΡΙΖΑ στελέχη και μέλη - δεν εκφράζει την πλειοψηφία των πολιτών. 

Σήμερα παρά την ελλιπή ενημέρωση που πηγάζει από την έλλειψη σχεδίου εξόδου, ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας μας -κάτω από την πίεση των καθημερινών του αναγκών - βλέπει ωστόσο τη λύση μιας οργανωμένης και καλά μελετημένης αποχώρησης από την ευρωζώνη ως λύτρωση. Η ανάλυση και η ενημέρωση του λαού για τις θετικές και αρνητικές συνέπειες της παραμονής ή της αποχώρησης θα μπορούσε να επιφέρει ριζοσπαστικοποίηση της κοινής γνώμης. Ωστόσο τα κόμματα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ δεν διαθέτουν σχέδιο εξόδου, δεν είναι έτοιμα για τη ρήξη. Ακόμη και το ΚΚΕ, που έχει πάγια και σαφή θέση εξόδου από την ευρωζώνη και την Ε.Ε., θεωρεί ότι και το μνημόνιο και το Grexit θα το πληρώσει ακριβά ο λαός. 

Αποδείχτηκε ότι η κοινωνία είναι πιο μπροστά από τα κόμματα!

Τι απομένει μετά την παράδοση; 

Κερδίζουμε χρόνο για να καταστρώσουμε ένα διαφορετικό στρατηγικό σχέδιο - αυτό που ως τώρα δεν τολμήσαμε- για να χαράξουμε το δικό μας δρόμο, ενισχύοντας παράλληλα ένα κοινό μέτωπο συμμαχιών στην Ευρώπη;
Μένουμε στην ευρωζώνη περιμένοντας πότε θα αλλάξουν οι συσχετισμοί δυνάμεων; 

Αυτό απαιτεί κατεύθυνση των περισσοτέρων λαών ενάντια στη λιτότητα και αλλαγή πορείας σε πολλές χώρες. Είναι η μια συνισταμένη που οφείλει να ενισχυθεί δημιουργώντας συμμαχίες κομμάτων, κινημάτων, κυβερνήσεων στην Ε.Ε.
Στο διάστημα αυτό – δεν ξέρουμε πόσα χρόνια θα κρατήσει- παραμένουμε αιχμάλωτοι των μνημονίων και βυθιζόμαστε συνεχώς; 

Όχι. Οφείλουμε να προετοιμαστούμε για την οργανωμένη αποχώρηση είτε γιατί θα την επιλέξουμε είτε επειδή θα εξαναγκαστούμε. Αυτή χρειάζεται χρόνο για να υλοποιηθεί. Η συζήτηση αυτή πρέπει να ανοίξει αμέσως και χωρίς καθυστέρηση σε όλες τις συλλογικότητες, σε όλα τα κόμματα και κυρίως στον ΣΥΡΙΖΑ (διαδικασίες βάσης για προετοιμασία έκτακτου συνεδρίου). Στη χώρα μας ήδη δρούνε κινήματα, συλλογικότητες και κόμματα εκτός Βουλής που έχουν προχωρήσει σε αυτή την κατεύθυνση. Η δημιουργία ΛΑΪΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ είναι επιβεβλημένη όσο ποτέ άλλοτε.

Κανένα κόμμα μόνο του είτε με αυτοδυναμία, είτε με κυβέρνηση συνεργασίας δεν μπορεί να σηκώσει ένα τόσο μεγάλο φορτίο μόνο του. Όχι ξανά τα ίδια λάθη. Μόνο ένα ευρύ λαϊκό μέτωπο πολλών δυνάμεων μπορεί να τα καταφέρει. Μέσα από ένα λαϊκό μέτωπο θα μπορούσαν από κοινού να επεξεργαστούν και να διαμορφώσουν πρόταση οργανωμένης αποχώρησης. Ο χρόνος που κυλάει, φορτώνει νέα βάρη στην καθημερινή ζωή των πολιτών. Η Ελλάδα θα χάνει συνεχώς δημόσια περιουσία που είναι απαραίτητη για την ανασύνταξη της οικονομίας. Το Κοινοβούλιο θα παραμένει αιχμάλωτο. Κι ας μην ξεχνάμε: Η διαπόμπευση της Δημοκρατίας ωφελεί μόνο φασιστικές αντιλήψεις που θα προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να εμφανιστούν ως μοναδικοί υπερασπιστές των λαϊκών συμφερόντων. 

Η διακυβέρνηση της χώρας

Σε μια τέτοια σκληρή πραγματικότητα αν επιλέξουμε αυτή τη λύση θα ΄ναι πολιτικός παραλογισμός να παραδοθεί η διακυβέρνηση της χώρας. Η μάχη πρέπει να συνεχιστεί στο εσωτερικό μέτωπο της φοροδιαφυγής, της διαπλοκής, της μιντιοκρατίας, της μίζας, της διασπάθισης του δημόσιου χρήματος της αποκατάστασης αδικιών, της ανεύρεσης αντισταθμιστικών μέτρων για τα λαϊκά στρώματα, τους ανέργους, τους σκληρά πληττόμενους.
Πολιτικός παραλογισμός θα είναι επίσης το «εφαρμόζουμε ένα μνημόνιο τριετίας και … βλέπουμε». 

Ο δρόμος που απομένει

Οφείλουμε να αποκτήσουμε ξεκάθαρο στόχο. Να αμφισβητήσουμε και να συζητήσουμε τα πάντα: Στρατηγικούς στόχους, πολιτικές πρακτικές, συμμαχίες, χρονοδιάγραμμα, συμμετοχή της κοινωνίας στη λήψη των αποφάσεων, πολιτικό σύστημα, καθιέρωση απλής αναλογικής, συνταγματικές αλλαγές κ.ά. Είναι ώρα και για τον ΣΥΡΙΖΑ να αποδείξει ότι μπορεί να ξεφύγει από τις επιλογές που τον παγίδευσαν στο ευρώ και στη σημερινή Ευρώπη των δανειστών. Να αποδείξουν όχι πια τα στελέχη αλλά επιτέλους τα μέλη του αν διαθέτουν ή όχι την πολιτική οξυδέρκεια που απαιτούν οι δύσκολοι καιροί να ανοίξουμε νέους δρόμους.
Μια μάχη χάθηκε! Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ –ΑΝΕΛ ηττήθηκε. Καθοριστικός παράγοντας στις εξελίξεις θα ΄ναι το λαϊκό στοιχείο. Ως πολίτες οφείλουμε να μην υποκύψουμε. Η κυβέρνηση έχασε μια μάχη, ο λαός ΟΧΙ! Παρεμβαίνουμε στις εξελίξεις και διεκδικούμε. ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΜΑΣΤΕ σε κάθε αντιλαϊκό μέτρο!
Τώρα που έγινε στους περισσότερους κατανοητό ότι «σωτήρες» δεν υπάρχουν, είναι ώρα να μεταβάλλουμε τα αναποτελεσματικά ηγετικά, συγκεντρωτικά κόμματα σε πραγματικούς συλλογικούς φορείς με συμμετοχή όλων στη λήψη των αποφάσεων. Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία δεν διαθέτει τη δύναμη για να φέρει ρήξεις και ανατροπές. Τη δύναμη αυτή τη διαθέτει μόνο η κοινωνία. Αρκεί να αποκτήσει ο λαός τη δυνατότητα να εκφράζεται και να αποφασίζει. Ώρα να περάσει η ευθύνη και το δικαίωμα των αποφάσεων στο λαό μέσα από διεύρυνση των δημοκρατικών θεσμών με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες. Μόνο έτσι τα πολιτικά σχήματα θα αποκτήσουν ουσιαστικό λόγο. Μόνο έτσι οι συλλογικότητες, τα κινήματα, τα σωματεία των εργαζομένων θα συμμετέχουν καθοριστικά στις αποφάσεις για το μέλλον της χώρας μας. Όχι ως απλοί θεατές που καταθέτουν προτάσεις για να αποφασίζουν άλλοι για μας χωρίς εμάς.
Τέλος προβάλλει επιτακτικά η ανάγκη για ανάλυση των πραγματικών δεδομένων της σημερινής Ε.Ε., η παραδοχή των λαθών, η αλλαγή πολιτικής, η αλλαγή στρατηγικών στόχων. Είναι ώρα να διαμορφώσουμε νέα πολιτική πρόταση απαλλαγμένη από τα διλήμματα της Ε.Ε. και του ευρώ. Στη νέα αυτή πολιτική πρόταση χωράνε όλοι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι και όλοι οι «αριστεροί» που διαθέτουν συλλογική συνείδηση .

Στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα. 

Αν δεν μπορούμε να βρούμε διέξοδο τότε ανοίγουμε νέους δρόμους. Τούτος ο λαός τράβηξε μπροστά πρώτος. Θα κάνουμε τις μεγάλες αλλαγές και εκτός της Ε.Ε. Αν χρειαστεί θα υπερβούμε ακόμα και τα σημερινά πολιτικά σχήματα χτίζοντας ένα δημοκρατικό, λαϊκό μέτωπο εξουσίας.