Η ώρα του τρύγου

Η ώρα της ωρίμασης και του τρύγου των σταφυλιών, στο Βαλτινό έχει φτάσει.

Οι ρώγες απόκτησαν το επιθυμητό χρώμα και άρωμα, καθώς και την κατάλληλη αναλογία σακχάρων και οξέων και τα αμπέλια έχουν την τιμητική τους.

Ο τρύγος είναι η τελευταία φάση της δραστηριότητας της αμπελοκομίας και αφορά το μάζεμα των σταφυλιών. Ο καθορισμός του χρόνου του τρυγητού έχει μεγάλη σημασία για την ποιότητα των σταφυλιών. Σε γενικές γραμμές ο τρύγος γίνεται τους μήνες Αύγουστο-Σεπτέμβριο. 

Τα σταφύλια που είναι έτοιμα για μάζεμα πρέπει να είναι ώριμα και ο βαθμός ωριμότητας βρίσκεται είτε εμπειρικά με το μάτι, ή με δοκιμή στη γεύση, είτε με χημικές μεθόδους όπως είναι η πυκνομέτρηση (γραδάρισμα), όταν έχουμε να κάνουμε με σταφύλια που προορίζονται για παραγωγή κρασιού. Παραδοσιακά τα τρυγημένα σταφύλια συγκεντρώνονται σε ειδικά κοφίνια (τρυγοκόφινα) ή σε μεγάλα πλαστικά δοχεία χωρητικότητας 20 κιλών. Για την κοπή των τσαμπιών χρησιμοποιούνται ειδικοί σουγιάδες, ψαλίδια ή λεπίδες.

Στο Βαλτινό ο τρύγος, μαζί με το πάτημα των σταφυλιών που τον ακολουθούσε, ήταν μια από τις σημαντικότερες αγροτικές εργασίες και γινόταν αφορμή για γιορτή, συνοδευόμενος από τα ανάλογα έθιμα.

Θυμίζουμε, από παλαιό αναγνωστικό το θέμα ανάγνωσης για τον τρύγο:

«Όλος ο κόσμος ευρίσκεται σε κίνηση.

Κάρα και αυτοκίνητα γεμάτα σταφύλια περνούν ολοένα. Ανάμεσα στα κλήματα παλικάρια και κοπέλες, με τα καλάθια στα χέρια, τρυγούν.

Ο Κωστάκης και η Ελενίτσα βρίσκονται ακόμη στο κτήμα των στην εξοχή. Έχουν την άδεια να βοηθήσουν κι αυτοί στον τρύγο. Από πολύ πρωί με το γλυκοχάραμα, σηκώθηκαν και πήγαν και αυτοί στο αμπέλι με τους άλλους εργάτες.

Κρατούν ο καθένας το μικρό του καλαθάκι κι ένα μαχαιράκι. Σε κάθε κλίμα σταματούν. Αφήνουν κάτω το καλάθι και κόβουν με πολλή προσοχή το σταφύλι επάνω στο κοτσάνι του. Το βάζουν στο καλάθι και κόβουν άλλο.

Άμα γεμίσουν το καλαθάκι τους, πηγαίνουν και το αδειάζουν στο μεγάλο κοφίνι.

Πόσες φορές το γέμισαν και το άδειασαν ούτε ξέρουν!

Εργάζονται με όρεξη μεγάλη και τραγουδούν μαζί με όλους τους άλλους εργάτες και τις εργάτριες διάφορα τραγούδια».