Από
το μεσημέρι της Κυριακής και πέρα άρχιζαν οι μεταμφιέσεις και τα μασκαρέματα. Όλοι μασκαρεύονταν
μικροί και μεγάλοι. Γίνονταν παππούδες, γριές, γαμπροί, νύφες, ντύνονταν
αρκούδες και αρκουδιάρηδες. Οι άντρες γίνονταν γυναίκες, οι γυναίκες άντρες.
Όλες αυτές οι μεταμφιέσεις γίνονταν πρόχειρα και από έμπνευση της στιγμής,
καθώς και ανάλογα με την παράδοση του τόπου. Τα ρούχα που φορούσαν δεν ήταν
αυτά του εμπορίου, οι έτοιμες δηλαδή στολές ήταν παλιά ρούχα του σπιτιού που τα
φορούσα συνήθως ανάποδα για να κάνουν περισσότερη εντύπωση. Τσιόλια, κουβέρτες,
σεντόνια ρηγμένα στους ώμους, λινάτσες για την αρκούδα, την καμήλα και το
ψεύτικο γαϊδουράκι. Και στο πρόσωπο κάλτσες νάιλον, για να μην γνωρίζονται,
τσίπες δεμένες λαιμοδέτη και μπουρμπούλι μαντήλια, τραγιάσκες, γάνες από τα
χαλκώματα για το πρόσωπο. Που και που έβλεπες καμιά μάσκα αγορασμένη. Με την
περίοδο της Αποκριάς, του Καρναβαλιού και της Άνοιξης γενικότερα, έχουν σχέση
και τα Ψυχοσάββατα. Κατά τις 3 αυτά Σάββατα γίνονται προσφορές από σιτάρι,
παξιμάδια, γλυκόπιτες στους νεκρούς, για να εξευμενιστούν, ώστε να δώσουν καρπό
στη γη και να επιτρέψουν το ξεφάντωμα στους ζωντανούς.
Η
άλλη μέρα της Αποκριάς είναι η Καθαρά Δευτέρα. Από τη μέρα αυτή ο χριστιανός «καθαίρεται»,
σταματάει κάθε κρεάτινο φαγητό και αρχίζει να νηστεύει. Οι νοικοκυρές πρωί πρωί
αρχίζουν να καθαρίζουν με σχολαστικότητα όλα τα σκεύη της κουζίνας, για να μην
έχουν ούτε την παραμικρή λίγδα, ούτε το παραμικρό ίχνος κρέατος. «Όλα τα τεντζερέδια, τα τσανάκια και τα
αγγειά, όλα τα καζανικά και τα «έπιπλα» τα ξεσήκωναν όλα από το μαγειριό και τα
έπλυναν όξω στην τουλούμπα. Εκεί τά ’τριβαν, τά ’τριβαν ώσπου να γαργαρίσουν
και να γυαλίσουν. Κύριο «απορρυπαντικό» η στάχτη και η άμμος.»
Τη
μέρα αυτή, ως πρώτη ημέρα της Σαρακοστής, όλος ο κόσμος του χωριού δεν
αρτένονται, καλά καλά δεν κάθονται και στο τραπέζι, παρά τρώνε πολύ πρόχειρα.
Ελιές, σκορδάρι, κρεμμύδια τρυφερά, ψαλίθρες και σκόρδα, ταραμάδες, πορτοκάλια,
αποτελούν τα προσφάγια της ημέρας αυτής. Την ημέρα αυτή «δεν κάνει» να ζυμώσουν
και να ψήσουν το συνηθισμένο ψωμί παρά φτιάχνουν λειψόκλουρα ή αρμυροπλαστό.
Όσο για τα γλυκίσματα, περίσσεψαν από χθες λίγος χαλβάς από ταχίνι, λίγος χαλβάς
σαμένιος, λίγες λαγκίτες και καταΐφι.
Του
Ευαγγέλου Σ. Στάθη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου