Νέο οδικό έργο στην περιοχή μας

Ένα νέο οδικό έργο ξεκινάει για την περιοχή μας, από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, καθώς ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός υπέγραψε την σύμβαση κατασκευής του. Πρόκειται για το οδικό έργο «Βελτίωση – ασφαλτόστρωση δρόμου Φωτάδα-Διαλεχτό», προϋπολογισμού 150.000 ευρώ. (Από τα όρια Φωτάδας-Κάτω Ελάτη - Αγιο Δημήτρη- Διαλεχτό).
Στο έργο προβλέπονται εργασίες βελτίωσης και ασφαλτόστρωσης τμήματος της οδού από  Φωτάδα προς Διαλεκτό μήκους 900m περίπου. Θα εκτελεστούν εργασίες χωματουργικών, τεχνικών, οδοστρωσίας, ασφαλτικών και σήμανσης. Η αρχή του έργου είναι το πέρας του υπάρχοντος ασφαλτοτάπητα.

Όπως ανέφερε ο κ. Κ. Αγοραστός: «Με τις παρεμβάσεις αυτές βελτιώνουμε την ασφάλεια του οδικού δικτύου της  Π.Ε. Τρικάλων  και την επικοινωνία των ανθρώπινων κοινοτήτων. Πρόκειται για συντηρήσεις απολύτως απαραίτητες για την μείωση της επικινδυνότητας  και για την αναβάθμιση των μετακινήσεων των πολιτών. Στα έργα αυτά διεισδύουν οι ανθρώπινες επιθυμίες των κατοίκων. Με τις ενέργειές μας αυτές ωφελούνται οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της περιοχής, καθώς και οι χρήστες του εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου γενικότερα».

Γιατί η ποιότητα σε διωγμό;

Του Χρήστου Γιανναρά

Π​​όσο στο καχεκτικό, μεταπρατικό μας κρατίδιο όσο και στην αχανή διασπορά της αποδημίας, η ελληνικότητα θα μπορούσε να διασωθεί μόνο σαν κοσμοπολίτικη ποιότητα-πρόταση πολιτισμού που ενδιαφέρει πανανθρώπινα. Ποτέ σαν υπηκοότητα, και μάλιστα κράτους μιμητικού, που και στη μίμηση αποτυχαίνει ταπεινωτικά.

Πρόταση πολιτισμού σημαίνει: «νόημα» ζωής σαρκωμένο σε «τρόπο» βίου, δηλαδή κάτι που δεν προκύπτει από την ατομική συμμόρφωση με ιδεολόγημα ή με ορθολογικές προστακτικές. O πολιτισμός είναι πάντοτε κοινωνικό γεγονός, σαρκώνεται πάντοτε σε θεσμούς και λειτουργίες αυτοδιαχείρισης της συλλογικότητας, διασώζει τον πολιτισμό κάθε κοινωνούμενη πρακτική: η γιορτή, ο χορός, το τραγούδι, η κουζίνα, το καφενείο ως κατάλοιπα της «Aγοράς».

Oλοι οι παραπάνω άξονες πολιτισμικής ιδιαιτερότητας και κοινωνικής συνοχής, ταυτότητας και συνέχειας του Eλληνισμού, υπονομεύθηκαν σκόπιμα και προγραμματικά από τον βίο του μεταπρατικού μας κρατιδίου. O πολιτισμικός αυτός ξολοθρεμός διαφημίστηκε και επιδιώχθηκε σαν «εκσυγχρονισμός» και «πρόοδος». Eκόντες-άκοντες ή απλώς (και ηλιθίως) ξιπασμένοι, βυθιστήκαμε οι ελληνώνυμοι στον παραισθησιογόνο μιμητισμό δάνειων συνταγών και μοντέλων, όχι για να υπηρετηθούν καλύτερα οι ανάγκες μας, αλλά μόνο επειδή μας γυάλιζε το «να γίνουμε Eυρωπαίοι».

Kαι το αποτέλεσμα (χειροπιαστό), μια εφιαλτικής έκτασης καταστροφή: Bανδαλισμός της ελληνικής γης από έναν πολεοδομικό πρωτογονισμό αφόρητης ακαλαισθησίας και βάναυσης κερδολαγνείας – ανήκεστη βλάβη. Pήξη στη συνέχεια της ελληνικής γλώσσας, αποκομμένος ο σημερινός Eλληνας από τη γραμματεία όλων των προηγούμενων γενεών. Mεθοδική σύγχυση και τελική αποχαύνωση της ιστορικής συνείδησης. Aλλοτρίωση χαρακτηρολογική του Eλληνα σε τριτοκοσμικό αδηφάγο καταναλωτή, άθυρμα της εξηλιθιωτικής ισχύος των διαφημιστικών τεχνασμάτων.

Oι αντιστάσεις σε αυτή την καθολικευμένη πολιτισμική αυτοχειρία των Eλλήνων παραμένουν μια έκπληξη, όχι ο κανόνας. Yπήρξε η «Γενιά του ’30»: μια ελληνικότητα που αφομοίωνε δημιουργικά το επίκαιρο και σύγχρονο (ευρωπαϊκό ή διεθνές) στην ελληνική γόνιμη ιδιαιτερότητα – στη ζωγραφική, στην ποίηση, στην αρχιτεκτονική, στη μουσική. Ξαναζωντάνεψε μετά τον πόλεμο, στη δεκαετία του ’60, αυτή η επικαιροποιημένη, διαλεγόμενη γόνιμα με τη Δύση ελληνικότητα. Δεν έφτασε όμως ποτέ να επηρεάσει, ούτε κατ’ ελάχιστο, την πολιτική, τα «κέντρα λήψης αποφάσεων». Oύτε και τον «επίσημο» εκκλησιαστικό βίο.

Η εθνική επέτειος της 28ης Οκτωβρίου του 1940 στο Βαλτινό

Με λαμπρότητα και κάθε επισημότητα γιορτάστηκε και φέτος η εθνική επέτειος της 28ης Οκτωβρίου του 1940 στο Βαλτινό παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες.

Η επέτειος του ΟΧΙ τιμήθηκε σύμφωνα με το καθιερωμένο πρόγραμμα, παρουσία των τοπικών αρχών, των σχολείων, των συλλόγων και πλήθος κόσμου.

Στις εκδηλώσεις επισημάνθηκε για άλλη μια φορά το μήνυμα της εθνικής επετείου και τονίστηκε πως «η 28^η Οκτωβρίου είναι ημέρα μνήμης για όλες τις Ελληνίδες και τους Έλληνες. Είναι ημέρα υπερηφάνειας. Είναι επέτειος απόδοσης τιμής σε όλους, όσους όρθωσαν το ανάστημά τους απέναντι στις δυνάμεις της βίας και του φασισμού».

Το πρωί μετά τη Θεία λειτουργία, τελέστηκε η Πανηγυρική δοξολογία της 28^ης Οκτωβρίου 1940, στον ιερό ναό Αγίου Αθανασίου Βαλτινού.

Στη συνέχεια έγινε η επιμνημόσυνη δέηση στην κεντρική πλατεία και ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων, από τους τοπικούς φορείς, στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. 

Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων έκλεισε με την μαθητική παρέλαση όλων των σχολικών μονάδων του χωριού.

Ακολουθεί φωτορεπορτάζ.

Γράμματα από και προς το Μέτωπο…

Σε στίχους του Πυθαγόρα και μουσική του Γιώργου Κατσαρού, η Μαρινέλα ερμηνεύει καταπληκτικά μια επιστολή από το Μέτωπο.

«Αγαπημένη μου,

μεσ’ το Καλπάκι σ’ ένα ρέμα κουρνιάσαν οι στρατιώτες

βουτώ τη λόγχη μου στο αίμα, δέξου τις λέξεις μου τις πρώτες

είναι οι λέξεις μετρημένες σαν τις στιγμές μου εδώ πάνω

κι είναι οι σκέψεις μου δοσμένες ως την στιγμή που θα πεθάνω.

Αχ, τι να σου γράψω αγαπημένη; Εδώ συμβαίνουνε πολλά,

γύρω μου δέκα σκοτωμένοι αλλά είμαι καλά... Είμαι καλά...

Ό,τι να γράψω δε μου φτάνει, τα λίγα εδώ είναι πολλά

κι αν μάθεις πως έχω πεθάνει, είμαι καλά... Είμαι καλά...

Μα να... Επίθεση αρχίζει πάλι, νομίζω πως σου τα `πα όλα...

Τώρα είναι η στιγμή είναι πολύ μεγάλη, τώρα μιλούν τα πολυβόλα...

Τι να σου γράψω αγαπημένη, εδώ συμβαίνουν πολλά...

Γύρω μου δέκα σκοτωμένοι αλλά είμαι καλά... Είμαι καλά...

Ό,τι να γράψω δε μου φτάνει, τα λίγα εδώ είναι πολλά

κι αν μάθεις πως έχω πεθάνει, είμαι καλά... Είμαι καλά».

Σε μια άλλη επιστολή, μέσα σε λίγες αράδες συνοψίζεται το νόημα του παραλογισμού του πολέμου... και πλάι του το μεγαλείο της Ελληνικής ψυχής…

Μια συγκλονιστική επιστολή ενός πατέρα προς τον γιο του, που πολεμούσε στο μέτωπο, και ζητά τη διεύθυνση να στείλει γράμμα στον αδελφό του που πολεμούσε κι αυτός σε άλλο σημείο του μετώπου και σκοτώθηκε. Η συγκλονιστική απάντηση του πατέρα:

«Παιδί μου, μου ζητάς τη διεύθυνση του αδελφού σου.

Σου τη γράφω "Πάνθεον Ηρώων. Σφίξε την καρδιά σου.

Σε φιλώ

Ο πατέρας σου».

Ο παραλογισμός του πολέμου... και πλάι του το μεγαλείο της Ελληνικής ψυχής... Ας μην χαθεί ποτέ το δεύτερο... κι ας αφανιστεί το πρώτο!!!

Βασίλης Σταυρέκας, ο «λαϊκός ποιητής» από το Βαλτινό

Ο συγχωριανός μας Βασίλης Σ. Σταυρέκας, κουβαλώντας εβδομήντα χρόνια στη πλάτη του και κάποια προβλήματα υγείας, απόμαχος πλέον, έχει αποσυρθεί εδώ και καιρό από την ενεργό  επαγγελματική ζωή (χειριστής βαρέων τύπου οχημάτων) και για να ομορφύνει λίγο τη ζωή του, βρήκε ως μοναδική διέξοδο και καταφύγιο την ενασχόλησή του με την ποίηση.

Στα δημιουργήματά του ανακαλύπτει κανείς, την δύναμη της θέλησης ενός ανθρώπου, τόσο από τους στίχους, όσο και από την ιδιαίτερη προσπάθειά του, να γράψει και να εκφραστεί.

Οι αντίξοες συνθήκες της τότε εποχής δεν του επέτρεψαν να πάρει κάποια ιδιαίτερη μόρφωση, όμως αυτό δε στάθηκε εμπόδιο στο να ασχοληθεί, να γράψει και να εκφράσει κατά καιρούς τα συναισθήματά του, ως ένας ρωμαλέος λαϊκός ποιητής.

Μάλιστα εδώ και πολύ καιρό φροντίζει να δημοσιοποιούνται στίχοι του στις τοπικές εφημερίδες «Πρωινός Λόγος» και «Έρευνα», κάνοντας έτσι το έργο του γνωστό στο ευρύτερο Τρικαλινό κοινό.
Μας προσκόμισε και εμάς ένα ογκωδέστατο ντοσιέ με το έργο του θέλοντας να μοιραστεί μαζί μας τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες και αναζητήσεις.

Δεν υπάρχει λόγος εδώ για φιλολογικού τύπου παρατηρήσεις, πόσο λαϊκός π.χ. είναι ο λαϊκός ποιητής. Όμως μέσα από τους ίδιους τους στίχους του, παρουσιάζεται η προσωπικότητα και το έργο αυτού του λαϊκού δημιουργού, όπου απεικονίζονται και αποτυπώνονται πρόσωπα, γεγονότα, αντιλήψεις, νοοτροπίες, συμπεριφορές, πολιτισμικές και ιστορικές συγκυρίες που αφορούν τον τόπο μας.

Παρουσιάζουμε παρακάτω δυο ποιήματά του ως ένα δείγμα του έργου του. Το πρώτο αφορά στην 28^η Οκτωβρίου με τίτλο:

Κλεισούρα 731 Ύψωμα 1940-1941

Βουνά της Βορείου Ηπείρου δύσβατα, υψωμένα,

εσείς κρατάτε συντροφιά

κορμιά των Ελλήνων, κορμιά των Ηρώων

που κείτονται θαμμένα.

Ετούτα εδώ τα μνήματα κρατούν χρυσό βιβλίο

και δείχνουν της Ελλάδος μας τη δόξα, το μεγαλείο.

Γι’ αυτά θυσιαστήκατε σκληρά αποφασισμένοι,

για’ αυτά είστε μες στα βουνά με πέτρες σκεπασμένοι.

Η φλόγα της Ελλάδας τα μνημεία σας φωτίζει

κι η σημαία η γαλανόλευκη για σας θα κυματίζει.

Είστε δοξασμένοι που μείνατε εκεί θαμμένοι,

οι Έλληνες προτιμούν το θάνατο δεν ζούνε σκλαβωμένοι.

Σήμερα έχουμε γιορτή, η πατρίδα σάς τιμάει

κι όλος ο Ελληνισμός ποτέ δεν σας ξεχνάει.

Χρέος κι εντολή τη δόξα σας οι νέοι να τηρήσουν,

χύθηκε αίμα Ελληνικό, πρέπει να το τιμήσουν.

Η Ελλάδα δοξασμένη

με ένα "ΟΧΙ" ενωμένοι,

με "ΑΕΡΑ" όλοι μαζί

η πατρίδα να σωθεί.

Ο Κώστας Χατζηχρήστος και η πολυτάραχη ζωή του

Ο Θύμιος, ο Μιχαλιός, ο μπακαλόγατος Ζήκος, ο κύριος πτέραρχος, ο Δήμος απ’ τα Τρίκαλα, ο Ηλίας του 16ου ή απλά ο Κώστας Χατζηχρήστος και τα χίλια πρόσωπά του που κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει!

Ο αξιαγάπητος κωμικός μας, σφράγισε τη χρυσή θεατρική εποχή της επιθεώρησης αλλά και τα χρονικά του ελληνικού κινηματογράφου, αφήνοντας παρακαταθήκη αμέτρητες ταινίες.

Ο Κώστας Χατζηχρήστος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1921, ήταν γόνος πολύτεκνης οικογένειας, η οποία εγκαταστάθηκε στο Παγκράτι. Φοίτησε αρχικά στη Στρατιωτική Σχολή της Σύρου και τελείωσε τις σπουδές του στην Καβάλα.

Πριν κλείσει τα 21 του χρόνια παντρεύτηκε για πρώτη φορά ενώ στα δύσκολα χρόνια της κατοχής μαζί με την γυναίκα του έφυγαν για την Γερμανία για να δουλέψουν και να ζήσουν. Τα πράγματα όμως είναι πολύ δύσκολα, μπλέκουν με τις Αρχές Κατοχής και παραλίγο να έχουν άσχημο τέλος. Ακριβώς μέσα στις κακουχίες της Κατοχής, επιστρέφοντας στη Θεσσαλονίκη, θα αρχίσει η εμπλοκή του με το θέατρο.

Όταν ήρθε στην Αθήνα ο πρώτος γάμος του ήταν ήδη παρελθόν. Θα ακολουθήσουν πάμπολλες εφήμερες περιπέτειες με δεσποινίδες και κυρίες με τον Κώστα Χατζηχρήστο να κερδίζει τη φήμη του απίστευτου Καζανόβα και του ερωτικού θρύλου. Μέχρι το 1948, ο Χατζηχρήστος περιδιάβαινε την Ελλάδα με θεατρικά μπουλούκια κάνοντας πολλούς να τον ξεχωρίσουν για το αμίμητο και πηγαίο κωμικό ταλέντο του.

με σπασμένη φτερούγα

του Κωνσταντίνου Κατσαρού 

από την ποιητική συλλογή «ΣΤΑΛΑΚΤΙΤΕΣ»

με σπασμένη φτερούγα να πετάξεις, λένε, δεν μπορείς

στης ζωής το ταξίδι,

άσε τ’ άλλα πουλιά να πάνε, λένε, στο καλό τους

αν το δεις αλλιώς, αν τη θεωρία αλλάξεις,

αν την οπτική σου προσαρμόσεις,

έχει για σένα καλό δρόμο να διαβείς, δρόμο για να περάσεις,

τα δέκα μέτρα ή τα εκατό, χίλια μπορείς να κάνεις,

αρκεί μέσα σου να ψάξεις και γύρω σου να δεις,

βαθιά μέσα σου ν’ αναζητήσεις τον υπαρξιακό σου λόγο,

το χρέος σου και την ευθύνη,

την τροφή που χρωστάς να προσφέρεις

πόσοι και πόσοι από σένα βοήθεια θέλουν,

πόσοι από σένα ανάγκη έχουν των λόγων σου,

πόσοι απ’ την ματιά σου παίρνουν δύναμη,

πόσοι απ’ την ψυχή σου παίρνουν κουράγιο

είσαι δύναμη φλογερή, έχεις μεγάλη αξία

και γι’ αυτούς που έχουν τα φτερά

και για την άπτερη κοινωνία

κι αν η φτερούγα σου είναι σπασμένη,

μη λυπάσαι και μη μεμψιμοιρείς,

έχεις άλλες πέντε ή και παραπάνω φτερούγες,

είσαι ένας άγγελος του καλού και αγαθού

ο προορισμός σου είναι βαθύτερος,

η αποστολή σου πιο ιερή,

η ψυχή σου μπορεί να πάει μακρύτερα,

η ζωή σου να γίνει ζωντανή, χρήσιμη,

η παρουσία σου φωτεινή

έχεις έναν ουράνιο λόγο να πετάξεις πιο ψηλά,

να δουν την ευλογία και τη χάρη σου

μυριάδες ψυχές που την έχουν ανάγκη,

ν’ αλλάξεις την κακή εικόνα που βλέπουν πολλοί τα πράγματα,

ν’ αλλάξεις το πονεμένο βλέμμα των ματιών χιλιάδων ανθρώπων

απλά χρειάζεται μια καλή και βαθιά ενδοσκόπηση!

Κάλυμμα κεφαλιού (Μαντήλα, τσεμπέρι, τσίπα…)

Του Ευαγγέλου Στάθη (φιλολόγου)

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ΄50 περίπου όλες οι γυναίκες του χωριού, ηλικιωμένες νιόπαντρες, ακόμα και κορίτσια της παντρειάς και τα νεαρά κορίτσια, κάλυπταν το κεφάλι τους με διάφορα καλύμματα – μαντήλια.

Λόγοι μόδας πάλι, αλλά και καιρικές συνθήκες (χειμώνας –καλοκαίρι) και συνθήκες εργασίας υπαγόρευαν το γυναικείο κάλυμμα. Αλλά και λόγοι ηθικής, σεβασμού και τιμιότητας το επέβαλαν. Η ξεσκούφωτη γυναίκα θεωρούνταν κάπως ελεύθερη και λιγότερο ηθική, πάντως όχι σοβαρή. Από κει βγήκαν και οι λέξεις «ξετσίπωτος, ξετσίπωτη». Χαρακτηριστικές είναι οι φράσεις «τσίπα δεν έχει στο κεφάλι» ή «είναι ντιπ ξετσίπωτη». 

Το γυναικείο κάλυμμα λέγεται μαντήλι, μαντήλα, ή καλαμάτα, τσιμπέρι, τσίπα, τσιπομάντηλο. Το καθένα από αυτά χρησιμοποιείται ανάλογα με την ηλικία, με τις ώρες που φοριέται, καθώς και με τον τρόπο που δένεται στο κεφάλι. Ανάλογα με αυτά είναι και τα χρώματα του μαντηλιού ή της τσίπας. Έτσι, για παράδειγμα, μαύρες τσίπες φορούσαν οι ηλικιωμένες γυναίκες και οι γριές, ενώ τα νεαρά κορίτσια, τα κορίτσια της παντρειάς ως και οι παντρεμένες ακόμα, φορούσαν άσπρες τσίπες (σπανιότερα ροζ ανοιχτό) και πολύχρωμες καλαμάτες. Καλαμάτες λέγονταν οι μαντήλες που ήταν πολύχρωμες με διάφορες παραστάσεις, κυρίως μεγάλες κλάρες με λουλούδια. Τις έλεγαν έτσι, γιατί κατασκευάζονταν (ακόμα και σήμερα κατασκευάζονται), στην Καλαμάτα, όπως χαρακτηριστικά λέει το τραγούδι: «σαν πας στην Καλαμάτα και ρθεις με το καλό, πάρε με ένα μαντήλι Καλαματιανό, να δέσω στο λαιμό». Τα υφάσματα των μαντηλιών αυτών ήταν μεταξωτά, βαμβακερά, ανάλογα με την ηλικία των γυναικών και με τις ώρες που τα φορούσαν.

Το δέσιμο των μαντηλιών αυτών ήταν ανάλογο με το είδος τους και με τη χρονική και κοινωνική ηλικία των γυναικών που το φορούσαν. Αλλιώς δηλαδή έδεναν την τσίπα αλλιώς τα τσεμπέρια και τις καλαμάτες. 

Τα σκαφτά μπαγλαμαδάκια κι οι ζτουράδες του οργανοποιού Κώστα Βότσιου

Ο συγχωριανός μας Κώστας Βότσιος γνωστός για τις καλλιτεχνικές του ανησυχίες (ξυλογλυπτική, ζωγραφική, λαϊκή τέχνη κλπ.) μας αποκάλυψε και την καινούργια του ενασχόληση, αυτή του οργανοποιού. Γνωρίζοντας ο ίδιος κάποιες μουσικές γνώσεις (παίζει μπουζούκι, μπαγλαμά κλπ.), έχοντας και την εμπειρία της ξυλογλυπτικής, τα συνδύασε και με την απόκτηση των κατάλληλων γνώσεων της τεχνικής διαδικασίας του οργανοποιού δεν άργησε να ξεδιπλώσει το ταλέντο του και να αναπτύξει την καινούργια του τεχνική. Ήδη έχει κατασκευάσει και με μεγάλη επιτυχία τους πρώτους χειροποίητους σκαφτούς μπαγλαμάδες και τζουράδες.

Τον συναντήσαμε στο εργαστήριό του να κατασκευάζει έναν καινούργιο μπαγλαμά και στη συνέχεια παίξαμε και δοκιμάσαμε τα όργανα που ο ίδιος κατασκεύασε.

Η κατασκευή ενός μουσικού οργάνου είναι οπωσδήποτε μια τεχνική διαδικασία που απαιτεί γνώσεις μεράκι και καλλιτεχνική ευαισθησία. Αποκαλύπτοντας μερικά μυστικά του επαγγέλματος, ο Κώστας Βότσιος μας εξήγησε πως, ο σχεδιασμός και η κατασκευή ενός μουσικού οργάνου δεν είναι μόνο τέχνη, αλλά και επιστήμη. Οι παράγοντες που εμπλέκονται στη διαμόρφωση της ποιότητας ενός μουσικού οργάνου είναι πολλοί: η ποιότητα (από μουσικής άποψης) του ξύλου, το σχήμα του οργάνου, το βάρος του, οι αναλογίες των μερών του, το λούστρο, η αντοχή του κ.ά.

Για την κατασκευή του σκαφτού μπαγλαμά ή του τζουρά θα πρέπει στην αρχή να γίνει η επιλογή του κατάλληλου ξύλου και στη συνέχεια να κατασκευαστεί το όργανο βήμα προς βήμα, ακολουθώντας λεπτομερείς οδηγίες.

Πρέπει να σχεδιαστεί με κανόνες Γεωμετρίας, να υπολογιστεί με κανόνες Φυσικής, με μαθηματικούς υπολογισμούς και με ακριβή συντονισμό να τοποθετηθούν τα τάστα.

Το παιχνίδι των αντανακλάσεων

Του Βασίλη Λουλέ (σκηνοθέτης)

Το παιδί αυτό ήταν η εξαίρεση. Είχε κολλήσει το πρόσωπο στο τζάμι του τραίνου και κοιτούσε έξω. Πρέπει να ήταν 7-8 χρονών, μαυρούλης. Όσην ώρα το μετρό έτρεχε στο σκοτάδι των τούνελ ο μικρός προσπαθούσε να δει το είδωλό του - ίσως και το είδωλο της μητέρας του που καθόταν στο απέναντι κάθισμα. Κάθε τόσο προσπαθούσε να ζωγραφίσει, να δώσει σχήμα στις φευγαλέες εικόνες σέρνοντας το δάχτυλο πάνω στο τζάμι. Με μια ιδιαίτερη επιμονή να τις προλάβει. Όταν μπαίναμε σε σταθμό κοιτούσε έξω με κάτι τεράστια μάτια. Και όταν ξαναφεύγαμε, έστριβε το σγουρό του κεφαλάκι μέχρι να χαθεί και το τελευταίο φως του σταθμού πίσω μας, κι ύστερα ξαναγύρναγε στο παιχνίδι των αντανακλάσεων.

Μπορούσα να αναγνωρίσω σε όλο αυτό μια πολύ αγαπημένη μου παιδική συνήθεια (που δεν λέει να με αφήσει).
Όλοι σχεδόν οι υπόλοιποι επιβάτες κοιτούσαν στις οθόνες των κινητών τους. Οι μισοί με τα ακουστικά στα αυτιά. Μπορούσα να τους κοιτάω επίμονα, σχεδόν αδιάκριτα και παρ' όλα αυτά να παραμένω απαρατήρητος.

Είμαστε πλέον πάντα «συνδεδεμένοι» με κάποιον άλλον, με κάτι άλλο, είμαστε πάντα κάπου αλλού. Τα αφηρημένα βλέμματα είναι όλο και πιο σπάνια στις μέρες μας, τα μάτια που έχουν παραδοθεί στο άπειρο είναι πεπερασμένα. Μοιάζει πια να μην αντέχουμε να μείνουμε μόνοι με τον εαυτό μας, μοιάζει να έχει χαθεί η επαφή μας με την αμηχανία, με την ανία, με το «κενό».

Κι όμως, εκεί ακριβώς είναι που δοκιμάζονται οι αντοχές μας. Κι εκεί είναι ταυτόχρονα και η χαραμάδα απ’ όπου μπορεί να ανθίσει ο ρεμβασμός, η ποίηση, η δημιουργία. Μέσα από την επαφή μας με τον νεκρό χρόνο είναι που μπορεί να γεννηθεί η ανάγκη για ένα νέο ξεκίνημα.

Ίσως επειδή η επαφή μας με το «κενό» γκρεμίζει τις βεβαιότητες και μας βοηθάει να ξαναβλέπουμε τον κόσμο σαν αυτό που πράγματι είναι: ένα ρευστό φευγαλέο είδωλο, στο οποίο πρέπει συνεχώς να δίνουμε και να ξαναδίνουμε σχήμα. Σε ένα ατέλειωτο παιχνίδι, σαν κι αυτό που σκάρωνε το δαχτυλάκι του μικρού μαύρου στο τζάμι του υπόγειου τραίνου της Νέας Υόρκης, εκείνο το απόγευμα της Παρασκευής 13 Οκτωβρίου 2017.

Ιατρική ημερίδα στο Βαλτινό

Ημερίδα για ιατρικά θέματα διοργανώθηκε την Παρασκευή 20- Οκτωβρίου 2017,στις 6.30 το απόγευμα, στο αμφιθέατρο του Γυμνασίου - Λυκείου Βαλτινού.
Η επιστημονική αυτή ημερίδα πραγματοποιήθηκε από τον Δήμο Τρικκαίων σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Τρικάλων και το Τμήμα Μαστού του Γ. Νοσοκομείου Τρικάλων.
Η δράση αποσκοπούσε στην προαγωγή της Υγείας και την ποιότητα ζωής ασθενών και μη και εντάσσεται στα γενικότερα πλαίσια άσκησης κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Τρικκαίων.

Το πρόγραμμα της ημερίδας περιελάμβανε δύο θέματα:
1. «Προβλήματα που απασχολούν την καθημερινότητά μας στα μάτια από τη Νηπιακή έως την Τρίτη ηλικία» με ομιλήτρια την κα. Ελένη Λαλέτσογλου - Λάσχου, Ιδιώτη Χειρουργό Οφθαλμίατρο, αναίμακτη Βλεφαροπλαστική Plexr Soſtsurgery M.Sc Medical Aesthetics and Therapeutics. και
2. «Πρόληψη του Καρκίνου του Μαστού» με ομιλήτρια την κα. Μαρία Καναρά, MD, PhD, Χειρουργός Μαστού, Επιμελήτρια Α΄ Χειρουργικής Κλινικής, Υπεύθυνη Τμήματος Μαστού του Γενικού Νοσοκομείου Τρικάλων.

«Ραβδούχος»: διακοσμητικό ή λειτουργικό στοιχείο σε μια μπάντα;

Του Παναγιώτη Φ. Ντιντή, Μουσικού
Κατόχου των πτυχίων Ειδικού Αρμονίας & Ενοργάνωσης Πνευστών Οργάνων - Διεύθυνσης Μπάντας

Παρακολουθώντας μια στρατιωτική παρέλαση στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη ή σε άλλες πόλεις τις Ελλάδος που διαθέτουν στρατιωτική μουσική ή μεγάλη Φιλαρμονική, ίσως έχουμε παρατηρήσει και αναρωτηθεί τι ακριβώς κάνει ένας ένστολος κύριος πίσω από τον Αρχιμουσικό με μία ράβδο στα χέρια του. Μπορεί, ακόμη, να έχουμε σκεφτεί, και με το δίκιο μας βέβαια, την αναγκαιότητα αυτού του ατόμου στην μπάντα. Κι όμως ο ρόλος του αποκαλούμενου «Ραβδούχου» είναι αρκετά σημαντικός σε μπάντες με μεγάλο δυναμικό ατόμων.

Ο Ραβδούχος (αγγλ. Drum Major) είναι αυτός που θα σημάνει την έναρξη και τη λήξη του μουσικού κομματιού, θα δώσει το σήμα για να στρίψει η μπάντα και με ποιόν τρόπο θα το κάνει, θα σημάνει την πύκνωση και την αραίωση της παράταξης και πολλά άλλα που θα δούμε παρακάτω. Επίσης χρησιμοποιεί και κάποιες επιπλέον κινήσεις, όπως να πετά τη ράβδο στον αέρα ή να την περιστρέφει κυκλικά, έτσι ώστε να προσθέτει μεγαλοπρέπεια και να προσελκύει τα βλέμματα των παρευρισκομένων.

Η Ράβδος είναι συνήθως κατασκευασμένη από καλάμι για να είναι ελαφριά και εύχρηστη. Στην κεφαλή φέρει μεταλλική κατάληξη όπως και στο κάτω άκρο της. Ολόκληρη η ράβδος συνήθως είναι περιτυλιγμένη από δίχρωμα μεταξωτά κορδόνια και στο κάτω άκρο φέρει φούντες.

Ραβδούχος, λοιπόν, καλείται ο χειριστής της Ράβδου Μουσικής, ο οποίος τοποθετείται επικεφαλής μιας μπάντας μετά τον Αρχιμουσικό, «κρατά» σταθερά τον ρυθμό, μεταφέροντας με την κίνηση της ράβδου τις εντολές του μαέστρου στο πλήθος των μουσικών που ακολουθεί, είναι η «φωνή» του Αρχιμουσικού.

Κάθε κίνηση του σημαίνει και κάτι διαφορετικό για τους μουσικούς που βρίσκονται κάτω από την ράβδο του. Ως ραβδούχος επιλέγεται πάντα ένας πεπειραμένος μουσικός μιας μπάντας ο οποίος πρέπει να έχει ανάστημα 1,80 και άνω έτσι ώστε να είναι ορατός από όλους τους μουσικούς της παρατάξεως.

Εικόνες του χωριού

Το σπίτι

Παλιότερα στα περισσότερα σπίτια στα χωριά, μέσα στην αυλή υπήρχε το κοτέτσι και οι στάβλοι όπου έμεναν τα σπιτικά ζώα. Το άλογο, η αγελάδα, το βόδι, η κατσίκα το πρόβατο και άλλα.

"Το άλογο, το βόδι, το σγουρό τ’ αρνί

χόρτο και τριφύλλι τρώνε στο παχνί."

Σ’ ένα μικρό σπιτάκι έμενε ο σκύλος, ο φύλακας του σπιτιού.

"Σαν φρουρός τη νύχτα κάτω στην αυλή

άγρυπνο φυλάει το πιστό σκυλί."

Ο αγρός

Ο αγρός, το χωράφι είναι έξω από την περιοχή του χωριού. Οι γεωργοί όργωναν τους αγρούς με το αλέτρι, που το έσερναν ένα ή δύο βόδια, ένα ή δύο άλογα ή ακόμα μουλάρια και γαϊδούρια. Γι’ αυτό τους γεωργούς τους λέγανε και ζευγολάτες.

"Καλά ξεκουραστήκαμε όλο το καλοκαίρι

καιρός να ξεσκουριάσουμε τ’ αλέτρι μας παιδιά.

Πάρτε τα βόδια, το ζυγό, το σπόρο χέρι χέρι

και στα χωράφια ας τρέξουμε να πιάσουμε δουλειά.

Άντε Κοκκίνη, άι, Καρά οργώνετε με χάρη

γραμμή τ’ αυλάκια κόβετε στη νοτερή τη γη,

το σπόρο να σκεπάσουμε, το ευλογημένο στάρι,

που θα ριζώσει στα βαθιά και σπαθωτό θα βγει."

Το λιβάδι

Το αντρικό μαντήλι (Λαογραφία)

Του Ευαγγέλου Στάθη

Μαντήλι φορούσαν και οι άντρες. Επειδή κι αυτοί ήταν αναγκασμένοι να δουλεύουν έξω στην ύπαιθρο τους καλοκαιρινούς μήνες, έπρεπε να προστατεύουν το κεφάλι τους από το λιοπύρι και το κάμα που έπαιζε το καταμεσήμερο όπως παίζει η κάψα της φλόγας στο καμίνι. Έτσι χρησιμοποιούσαν πολύ το μαντήλι.  Το έδεναν και το φορούσαν στο κεφάλι με διάφορους τρόπους. Κομπόδιαζαν τις δυο άκρες του μαντηλιού και το φορούσαν με τον κόμπο προς τα μπρος ή προς τα πίσω, όπως προτιμούσε ο καθένας.

Κομπόδιαζαν μια μια και τις τέσσερες τις άκριες και το φορούσαν κάπως εφαρμοστά στο κεφάλι. Φορούσαν ένα καπέλο τραγιάσκα ή σκιαθάκι και κάτω από αυτό και γύρω από τον αυχένα φορούσαν το μαντήλι καθώς αυτό ανέμιζε ελαφρά με το περπάτημα ή με τις κινήσεις της εργασίας, δημιουργούσε κάποια δροσιά.

Κάποιοι με τον ίδιο τρόπο χρησιμοποιούσαν μια μικρή πετσέτα προσώπου με την ευκαιρία σκούπιζαν και λίγο τον ιδρώτα. Όταν ο ήλιος έπεφτε, την κρεμούσαν από το λουρί του παντελονιού ή την κρεμούσαν στο λαιμό, όπως κρεμάμε το κασκολ.

Κι άλλες χρήσεις του μαντηλιού

Το μαντήλι το χρησιμοποιούσαν πολύ και καθημερινά και γιορτινά όλοι, άντρες και γυναίκες, και τα μικρά παιδιά, αγόρια και κορίτσια. Οι χρήσεις του ήταν διάφορες, ανάλογα με τις ώρες, τις ανάγκες και το σκοπό που αυτό εξυπηρετούσε. Καθημερινά και απαραίτητα υπήρχε σε κάθε τσέπη και χρησιμοποιούνταν ως μυξομάντηλο, όπως ακριβώς σήμερα το χαρτομάντηλο. Το υπέβαλλαν πολύ οι μανάδες στα μικρά παιδιά τους και το συνιστούσε ο δάσκαλος στους μαθητές του στο σχολείο.

Γιώργος Χειμωνάς: Η αβοήθητη μοναξιά του άντρα

 «…Κι αφού η γυναίκα τον άντρα μονάχα να τον αγαπάει μπορεί και τίποτε άλλο, θα κάνω εγώ, ένας άντρας, το εγκώμιο γι’ αυτό το αυτοδημιούργητο θαύμα που είναι ο άντρας. Χαριστικά θα βάλω πρώτη στη σειρά τη συμβολή της γυναίκας, που σίγουρα βοηθάει να συντελεσθεί, κυρίως με το ανεκτίμητο (και κατ’ εξοχήν γυναικείο) χάρισμά της, που είναι ο αλάθητος ρεαλισμός της. Χωρίς αυτόν ο άντρας θα παράπαιε, ακόμα θα περιπλανιόταν, θα είχε χαθεί μέσα στις ομίχλες των επικών του φαντασιώσεων -ένα χάρισμα που η γυναίκα, αν το θελήσει, μπορεί να το μεταποιήσει σε θανάσιμο ανδροκτόνο εργαλείο- αν θελήσει να υπονομεύσει, χρησιμοποιώντας το, όλες τις ευσυγκίνητες μυθολογίες, που χάρη σ’ αυτές και αποκλειστικά μ’ αυτές ο άντρας επιβιώνει.
Χειρώνακτας του πολιτισμού αλλά και εγκέφαλός του, έκτισε από την αρχή τον κόσμο με μέτρο τον άνθρωπο. Κι αν αυτός ο κόσμος φαίνεται να είναι ανδροπρεπής, εκεί που χρειάζεται γίνεται θηλυκός, πολύ τελειότερα απ’ ό,τι θα τον έπλαθε η ίδια η γυναίκα: χάρη στον άντρα η τέχνη κατοικήθηκε από εξαίσιες (αν και ανύπαρκτες) γυναίκες και πήραν γυναικείο όνομα οι πιο αυστηρές εξουσίες της ζωής, ενώ κράτησε για τον εαυτό του τον δυστυχισμένο ρόλο του ηττημένου, δηλαδή αυτός επωμίστηκε με αυταπάρνηση τη μεταφυσική μοίρα της ήττας που βαραίνει το ανθρώπινο γένος.

Δεν δέχθηκε χαρμόσυνους αγγέλους όπως η Θεοτόκος, δεν έπεσε σε ερωτική έκσταση όπως η Αγία Θηρεσία, ταπεινά κι αγόγγυστα υπηρέτησε τη θητεία του στα τάγματα του Θεού. Δεν είχε μεγαλομανιακές ακουστικές ψευδαισθήσεις όπως η Ιωάννα της Λορραίνης- ανώνυμος αφανίσθηκε σε ατέλειωτους και άδικους πολέμους (και καμιά δεν έχει σημασία ότι ο ίδιος τους ξεκίνησε), εξοντώθηκε σε ισόβιες δουλείες. Ανιδιοτελής, αθώος αλλά ευφυής, εύπιστος με τη θέλησή του, εύθραυστος και χωρίς- σε αντίθεση με τη γυναίκα – να επιζεί του θρυμματισμού του, ασκημένος από ένστικτο να επινοεί τεχνάσματα του κυνηγιού για την τροφή της ομάδας, να αγρυπνάει για τους κινδύνους, από γεννήσεως ανυπεράσπιστος, γιατί η φύση τού πήρε πίσω όλα τα όπλα του, έμεινε πάντα πολεμιστής, άοπλος και με χίλιους τρόμους γενναίος.

Εκπνευμάτωσε τη φυσική του ρώμη και την έκανε δύναμη, κυρίως τόλμη, μυαλού και κραδασμό ιδεών. Αυτός είδε τα όνειρα όταν ήρθαν οι μεγάλες νύχτες κι όλα αυτά από το τίποτα, χωρίς ουσιαστική βοήθεια από κανέναν. Έχοντάς τα όλα αντίξοα, και πιο πολύ αντίξοη τη γυναίκα που τον αγάπησε.
Και λυπηθείτε τον, με την πιο ευγενικιά, την πιο τρυφερή λύπη, γι’ αυτή την απέραντη, την ως το τέλος αβοήθητη μοναξιά του. Δείτε τον, παραμερίζοντας τις αγορίστικες κομπορρημοσύνες του, τα απελπισμένα χάδια της μάνας του -παραμερίστε τα όλα: τα αφηρημένα αγγίγματα της γυναίκας του, τα αρπαχτικά και φιλημένα χεράκια των παιδιών του και δείτε τον σε όλη του την ανέχεια. Και μη του μιλάτε, αφήστε τον να σωπαίνει όταν σωπαίνει. Και αν αρχίσει να κλαίει ξαφνικά, ποτέ μην τον ρωτήσετε γιατί..»

Βραδιά ποίησης με «παρέμβαση» στα Τρίκαλα

«Ο Ληθαίος, ο Κλαύδιος Μαρκίνας…

και η Τρίκαλος εγγράμματη ενδοχώρα»

Με τον παραπάνω τίτλο κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του λογοτεχνικού περιοδικού «παρέμβαση», το οποίο είναι αφιερωμένο στη σύγχρονη λογοτεχνική σκηνή των Τρικάλων.

Έτσι το βράδυ της Παρασκευής 13-10-2017, στο Art Café Σουίτα, διοργανώθηκε από το βιβλιοπωλείο «Τσιοπελάκος» και το περιοδικό «παρέμβαση», μια εξόχως λογοτεχνική βραδιά με ανάγνωση ποιημάτων γνωστών Τρικαλινών ποιητών που συμπεριλαμβάνονται στο αφιέρωμα.

Την επιμέλεια του αφιερώματος αλλά και τον συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο ποιητής, Αντώνης Κάλφας, ενώ για το θέμα μίλησε και ο εκδότης και διευθυντής του περιοδικού, λογοτέχνης, Βασίλης Καραγιάννης.

Στο αφιέρωμα περιλαμβάνονται οι εξής τρικαλινοί λογοτέχνες:

Μαρούλα Κλιάφα, Ραλλού Γιαννουσοπούλου, Τούλα Τίγκα, Λιλή Ντίνα, Ηλίας Κεφάλας, Αγαθοκλής Αζέλης, Αλέξανδρος Βαναριώτης, Γεωργία Κολοβελώνη, Παρασκευή Αλέξη, Ελένη Αλεξίου, Βάσω Χριστοδούλου, Γιάννης Πλεξίδας.

Ποιητικά τους έργα διάβασαν οι Τρικαλινοί ποιητές και λογοτέχνες Αγαθοκλής Αζέλης, Παρασκευή Αλέξη, Ελένη Αλεξίου, Βέρα Βασιλείου- Πέτσα, Ηλίας Κεφάλας, Γεωργία Κολοβελώνη και Λιλή Ντίνα, ενώ πάρα πολλοί ήταν οι Τρικαλινοί που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της όμορφης αυτής ποιητικής βραδιάς στην πόλη.

Ξεχωρίζουμε και παρουσιάζουμε ενδεικτικά παρακάτω δύο ποιήματα από τις δύο εκλεκτές συμμετοχές συγχωριανών μας, του ποιητή, Ηλία Κεφάλα και της ποιήτριας, Γεωργίας Κολοβελώνη.

Σπόροι του Ηλία Κεφάλα

Υπάρχουν σπόροι που φυτρώνουν εύκολα παντού,

χωρίς ν’ αναζητούν ποτέ πρόσφορο έδαφος. Το κάθε

είδος χώματος γίνεται εύφορο γι’ αυτούς κι αμέσως-

φυτρώνοντας- θεριεύουν. Ένας τέτοιος αδυσώπητος

σπόρος έν’ αδάμαστο ζιζάνιο, είναι και η ματαιότητα.

Απλώνει τις ρίζες της παντού και με τους καρπούς της

δηλητηριάζει τον βίο όλων εκείνων που την υφίστανται.

Φα-νταστείτε ότι κατέκλυσε και την ποίηση, στρώνο-

ντας κάτω από τα λόγια της ένα πικρό φαρμάκι.

Επαρχία της Γεωργίας Κολοβελώνη

είναι μια επαρχία

που αγαπάει το κίτρινο

φυτρώνουν ήλιοι στους δρόμους της

στρογγυλές κοιλιές τα κεφάλια τους

γεννάνε μάτια

μας ξυπνάνε τις νύχτες

δεν κοιταζόμαστε

οι κόγχες μας άδειες

ο φόβος κίτρινη γύρη

αιωρείται στο σκοτάδι

κανένας δεν τολμάει

να ανάψει το φως