Αναμνήσεις από την τρικαλινή Εμποροπανήγυρη

Η τρικαλινή εμποροπανήγυρη, αποτελούσε και αποτελεί ακόμα και σήμερα την πιο κορυφαία εμπορική δραστηριότητα, με σημαντικά οφέλη για τον τόπο μας. Αν και πέρασε μέσα από δύσκολες συνθήκες (οικονομική κρίση, πόλεμοι, Κατοχή, λοιμοί, συγκρουόμενα συμφέροντα κ.ά.) και κινδύνεψε πολλές φορές να ματαιωθεί, ωστόσο δεν ματαιώθηκε ποτέ, από το 1883 έως σήμερα, εκτός από το 2020 με την πανδημία του κορωνοϊού και φέτος 2023 με την μεγάλη πλημμύρα της Θεσσαλίας.

Σήμερα, που θα ήταν η πρεμιέρα του πανηγυριού, ας πάρουμε μια γεύση από κάποιες αναμνήσεις παλαιότερων εποχών.

Παλαιότερα, στην εμποροπανήγυρη των Τρικάλων, θα θυμούνται πολλοί πως τα περιστέρια χρησιμοποιούνταν από τους πανηγυριώτες πλανόδιους μικροπωλητές για την πρόβλεψη του μέλλοντος και τον καθορισμό της μοίρας, καθώς αυτά με το ράμφος τους, διάλεγαν τα χαρτάκια με τις τύχες που αγόραζαν οι πανηγυριστές.

Ο άνθρωπος με τα περιστέρια που διάλεγαν την τύχη είχε στημένο τον κινητό περιστερώνα του σε μια άκρη του πεζοδρομίου. Γύρω του συνωστίζονταν πολλά κορίτσια μα και αγόρια, που ήθελαν να μάθουν τα μελλούμενά τους. Μ’ ένα τάληρο η κάθε κοπέλα έπαιρνε ένα διπλωμένο χαρτάκι που διάλεγε με το ράμφος του το περιστέρι, ανάμεσα σ’ άλλα που βρίσκονταν μέσα σ’ ένα κουτί και διάβαζε τούτα τα συνταραχτικά: «Θα ζήσεις …99 χρόνια και θα κάνεις μια καλή παντρειά μ’ ένα πλούσιο και όμορφο νέο και θ’ αγαπηθείς πολύ…». Το διάβαζε η ευκολόπιστη κοπέλα και κρυφοαναστέναζε με προσδοκία!...»

Εκεί έβλεπες την Καραγκούνα με τη βαριά παραδοσιακή στολή και τα πολλά φλουριά της να περιμένει με αγωνία και προσμονή να διαβάσει κι αυτή την «προδιαγεγραμμένη» μοίρα, που της επιφύλασσε το χαρτάκι «τύχη». 

Στην εφημερίδα «Ελεύθερη Γνώμη» της 17ης Σεπτεμβρίου 1953, διαβάζουμε στην Πανηγυριώτικη σάτιρα του Βάγγου Σούλη:

«…Αμέ για τ’ άλλα τι να πω- βάρδα και μη σου τύχει-

και θέλει το κορίτσι σου να πα να δει την τύχη

την τύχη ’κείνη που τραβά ένα περιστεράκι

και τη σερβίρει τυλιχτή γραμμένη στο χαρτάκι

και δει να γράφει αλλοίμονο- συνηθισμένο πράμα-

βαθύπλουτο ομορφονιό θα πάρει αυτή για άνδρα,

ε τότε πια, μην τη μιλάς, ψοφάει για καυγά

μον’ πάρτηνε και άραξε κάπου να φας… χαλβά…»

Στην εμποροπανήγυρη των Τρικάλων, επίσης, θα έβλεπες και τον πανηγυριστή ταχυδακτυλουργό σε κάποιο νούμερο του, να εμφανίζει ξαφνικά από το πουθενά ένα περιστέρι μέσα από ένα καπέλο ή από μια μαντήλα, να φτερουγίζει και να εντυπωσιάζει το κοινό. 

Από το πανηγύρι δεν έλειπε και ο άνθρωπος που κελαϊδούσε. Πουλούσε σφυρίχτρες με τις οποίες μπορούσες να μιμηθείς το κελάϊδημα όποιου πουλιού ήθελες, ιδίως του αηδονιού.