Η μέρα είχε ξημερώσει παγωμένη, με τα δέντρα γυμνά, να δείχνουν πως ο χειμώνας δεν είχε πει ακόμη την τελευταία του κουβέντα. Στο Βαλτινό, όμως, κανείς δεν σκεφτόταν το κρύο. Γάμος ήταν∙ κι ο γάμος ήθελε χορό, φωνές, τραγούδια και κόσμο μαζεμένο. Από κάθε γωνιά του χωριού, μα κι από τα γύρω χωριά, έφταναν οι καλεσμένοι. Οι γυναίκες έστηναν τις κατσαρόλες στη φωτιά, οι άντρες κουβαλούσαν πάγκους και καρέκλες, κι οι μουσικοί ετοίμαζαν τα όργανα.
Μια κυρία στάθηκε λίγο πιο πέρα, πλάι στη φίλη της. Κρατούσε σφιχτά την τσάντα της και παρατηρούσε το πλήθος, σαν να ήθελε να βάλει μια τάξη μέσα σε όλον αυτό τον θόρυβο. Δίπλα της, η Αικατερίνη, ντυμένη με το μαύρο παραδοσιακό φόρεμα και το μενταγιόν της, χαμογελούσε συγκρατημένα. Μπροστά τους, η μικρή Ρούλα, με το καρό παλτό της, είχε γονατίσει στο χώμα, προσπαθώντας να μιμηθεί τις μεγάλες. Κάθε τόσο γύριζε το κεφάλι της προς τον χορό, μα πιο πολύ την τράβαγε το βλέμμα του φωτογράφου που έψαχνε πρόσωπα να φυλακίσει στον φακό του.
«Έλα, στάσου λίγο ήσυχη», της είπε η μάνα της η Αικατερίνη, βάζοντας απαλά
το χέρι στον ώμο της μικρής.
«Μα θέλω να πάω να δω τον γαμπρό!» απάντησε εκείνη.
«Θα τον δεις σε λίγο, μη βιάζεσαι. Όλα στον καιρό τους.»
Πίσω τους, το γλέντι είχε ανάψει. Οι άντρες πρώτοι στον κύκλο, με τα χέρια απλωμένα, και πιο πίσω οι γυναίκες, με βήμα πιο συγκρατημένο, κρατούσαν τον ρυθμό. Ο βιολιτζής τέντωνε τη δοξαριά με δύναμη, κι ο κλαριντζής έσυρε ένα σκοπό που έμοιαζε να βγαίνει κατευθείαν από την ψυχή του χωριού.
Ο φωτογράφος έκανε ένα νεύμα. «Εδώ, κοιτάξτε με», τους είπε χαμηλόφωνα. Οι τρεις γυναίκες στάθηκαν όπως μπορούσαν. Δεν ήξεραν τότε πως εκείνη η στιγμή, μικρή και φαινομενικά ασήμαντη, θα έμενε να τις κοιτάει πίσω, χρόνια μετά, από το χαρτί της φωτογραφίας.
Η μία σοβάρεψε, η άλλη χαμογέλασε αχνά, κι η Ρούλα, με την ανυπομονησία της παιδικής ηλικίας, έκανε μια κίνηση σαν να ήθελε να πεταχτεί προς τον χορό.
Ο φωτογράφος, ίσως χωρίς να το ξέρει, κατέγραψε όχι μόνο ένα γάμο, αλλά και το μυστικό πέρασμα ανάμεσα στο συλλογικό και το ατομικό, στο παροδικό και το αιώνιο. Σήμερα, όσοι κοιτούν αυτή τη φωτογραφία δεν βλέπουν απλώς τρεις ανθρώπους σε μια γιορτή. Βλέπουν το αποτύπωμα μιας εποχής, μιας κοινότητας που έζησε, χόρεψε, γλέντησε και χάθηκε – μα που μένει ζωντανή μέσα από τέτοιες στιγμές που αντιστάθηκαν στη λήθη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου