Τα Τρίκαλα όπως δεν τα ξέρουμε

 

Εξαιρετικά σπάνια φωτογραφία των Τρικάλων και του Ληθαίου ποταμού στα 1904.

Διακρίνουμε στο βάθος την πέτρινη γέφυρα της Γούρνας που ήταν κατασκευασμένη επί Τουρκοκρατίας με πέντε χαμηλά τόξα, όπου σήμερα η νέα (από τις αρχές της δεκαετίας του ’70) διασχίζει τον Ληθαίο ενώνοντας τις οδούς Κανούτα-Καλαμάτα και Κοραή με τις απέναντι οδούς Αμαλίας και Νίκου & Ρίτας Παππά.

Ακόμη, μια πρόχειρη ξύλινη κατασκευή για την διέλευση των πεζών (όταν τα νερά του ποταμού το επέτρεπαν), καθώς επίσης κάποιο προφανώς καφενέ που λειτουργούσε τότε παρόχθια καθ’ οδόν προς την περιοχή της σημερινής πλατείας Βουβής.

Επιπλέον στα δεξιά, την οκτάκρουνη βρύση της Γούρνας που είχε κατασκευαστεί από τον Δήμαρχο Κωνσταντίνο Ραδινό. Το άνω κωνοειδές τμήμα της βρύσης καταστράφηκε στην πλημμύρα του 1907, ενώ στα μέσα της δεκαετίας του ’20 η βρύση στέρεψε και ισοπεδώθηκε.

Η ιστορία και εξέλιξη της πόλης των Τρικάλων, κυρίως στα χρόνια μετά την Απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό, είναι συνυφασμένη με την ιστορία και την εξέλιξη των γεφυρών της και την τιθάσευση των καταστροφικών πλημμύρων του Ληθαίου που εκείνα τα χρόνια επαναλαμβάνονταν σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Η ανάγκη επέκτασης του αστικού ιστού από το Βαρούσι και τα πρανή του λόφου του Φρουρίου (αλλά και του Προφήτη Ηλία) προς τα πεδινά τμήματα “έβρισκε” ως φυσικό εμπόδιο τον ποταμό που σχεδόν περικύκλωνε την παλιά πόλη. Η κατασκευή λοιπόν στέρεων γεφυρών ήταν εκ των ων ουκ άνευ.

Επόμενο ήταν και η μετάθεση του κέντρου βάρους των Τρικάλων με τις γέφυρες να έχει να κάνει. Στις εποχές που δεν είχε ακόμη κατασκευασθεί η σημερινή κεντρική γέφυρα της πόλης (1889), “κεντρικές” γέφυρες ήταν του Πίχτου (για την οποία θα αναφερθώ σε επόμενο δημοσίευμα) και της Γούρνας.

Φ. 2024. Σημερινή άποψη του χώρου, 120 χρόνια μετά.

Από το αρχείο του Σωτήρη Κύρμπα