Ζωγραφικά και χαρακτικά έργα του Κωνσταντίνου Γραμματόπουλου

Δίνοντας την ευκαιρία στο φιλότεχνο κοινό να γνωρίσει το πολυεπίπεδο έργο ενός μεγάλου χαράκτη και ζωγράφου, η έκθεση «Κωνσταντίνος Γραμματόπουλος: Ζωγραφική - Χαρακτική», εγκαινιάζεται από την υπουργό Τουρισμού, κ. Όλγα Κεφαλογιάννη, στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη, την Πέμπτη 19 Ιουνίου, στις 8 το βράδυ.
Στην έκθεση, παρουσιάζονται περισσότερα από 150 πολύτιμα έργα του Κωνσταντίνου Γραμματόπουλου (1916 - 2003), αποτυπώνοντας το πλούσιο έργο του από το 1930 έως το 1991. Συγκεκριμένα, η έκθεση περιλαμβάνει τις πολυσυζητημένες αφίσες ενάντια στους Ιταλούς κατακτητές, που έγιναν αφορμή να συλληφθεί κατά τη διάρκεια της κατοχής, τις προσωπογραφίες Ελλήνων λογοτεχνών (Σικελιανός, Παλαμάς, Βενέζης, Τερζάκης κ.ά.), τα αγαπημένα σε όλους «Αλφαβητάρια» του Δημοτικού Σχολείου, καθώς και τα βιβλία των Π. Σ. Δέλτα, Π. Πρεβελάκη, Π. Χάρη, Ν. Βρεττάκου, μεταξύ άλλων, με τις αξεπέραστες εικονογραφήσεις, τις έγχρωμες ξυλογραφίες με την απόδοση των ελληνικών τοπίων και τις ελαιογραφίες του, αποκαλύπτοντας μέσα από την ιδιότυπη παραστατική τους απόδοση το έργο ενός πρωτεργάτη της σύγχρονης τέχνης.

Ο ήλιος, 1988, λάδι σε μουσαμά, 70 x 90 εκ., Ιδιωτική Συλλογή.

 Με συνέπεια στον εσωτερικό οραματικό του κόσμο

Η έκθεση συνοδεύεται από ομότιτλο κατάλογο, με κείμενα των Καθηγητών της ΑΣΚΤ, Μιχάλη Αρφαρά και Γιώργου Μήλιου, και του επιμελητή της και διευθυντή του Εικαστικού Προγράμματος του Ιδρύματος, Τάκη Μαυρωτά, ο οποίος σημειώνει: «Ο Γραμματόπουλος, στα εξήντα ένα συναπτά έτη της δημιουργικής του δράσης, υποστήριζε με το ίδιο πάθος τη ζωγραφική και τη χαρακτική, εδραιώνοντας τη θέση του ανάμεσα στους καταξιωμένους διαμορφωτές της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Με σθένος διεύρυνε τις αισθητικές μας αντιλήψεις, υποστηρίζοντας ότι: “Η φαντασία δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μια ελεύθερη ανάπλαση της μνήμης. Το σχέδιο με γραμμές είναι η πιο παλαιά (αρχέγονη) αφαίρεση στην τέχνη”.

Αφιέρωμα στο ελαφρύ τραγούδι στα Τρίκαλα

Στα πλαίσια των πολιτιστικών εκδηλώσεων του Τμήματος Πολιτισμού και Αθλητισμού της Δ/νσης Παιδείας και Πολιτισμού του Δήμου Τρικκαίων για το ΚΑΛΟΚΑΡΙ 2014 το Δημοτικό Ωδείο Τρικάλων με την Ορχήστρα Ποικίλης Μουσικής υπό τη διεύθυνση του Μαέστρου Ανδρέα Τσέγα, πραγματοποιεί συναυλία-αφιέρωμα στο ελαφρό ελληνικό τραγούδι με τίτλο: «Όνειρο ήταν και πάει …. ».

Μαέστρος: Ανδρέας Τσέγας

Η Συναυλία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 2 Ιουλίου 2014 και ώρα 9.00 μ.μ. , στο Υπαίθριο Δημοτικό Θέατρο του Δήμου Τρικκαίων. Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.

Αυτή τη φορά η Ορχήστρα Ποικίλης Μουσικής του Δημοτικού Ωδείου Τρικάλων του τμήματος Πολιτισμού-Αθλητισμού της Δ/νσης Παιδείας και Πολιτισμού του Δήμου Τρικκαίων, καταπιάνεται με κάτι πραγματικά δύσκολο. 

Ερμηνευτής: Θωμάς Σιώμος

Το ελαφρό τραγούδι όπως αυτό διαμορφώθηκε από τη δεκαετία του 1930 μέχρι τις μέρες μας. Ένα είδος τραγουδιού που το υπηρέτησαν μεγάλοι δημιουργοί. Συνθέτες με ευρωπαϊκή μουσική παιδεία. Κατ’ εξοχήν ερωτικό με ακροατές κυρίως από τις μεγαλουπόλεις και ιδιαίτερα δημοφιλές στους μεγαλοαστούς. Θα ακουστούν τραγούδια των Αττίκ, Γιώργου Μουζάκη, Κώστα Γιαννίδη, Κώστα Κοφινιώτη, Χρίστου Γιαννακόπουλου, Αλέκου Σακελλάριου, Κώστα Καπνίση, Μίμη Πλέσσα, Γιώργου Χατζηνάσιου κα.

Ερμηνευτής: Μανώλης Χατζημανώλης

Συμμετέχουν:

Βιολιά : Μπέλλος Δημήτρης , Κούκος Πρόδρομος , Ζούζουλα Κατερίνα , Μωραϊτη Ζωή, Καραθανάση Βάσω, Μπέκος Σπύρος
Φλάουτα: Αργυροπούλου Πόπη, Αλεξανδρή Χριστίνα
Τρομπέτα: Κεφσερίδης Γρηγόρης
Τρομπόνι: Αγγελάκης Γιώργος
Κιθάρα : Αλεξανδρής Γιώργος
Μπάσο: Λάμπας Κώστας
Μπουζούκια : Λίνος Νίκος , Ρέτος Γιώργος , Τάνκος Θωμάς
Κρούστα : Ρέτος Μιχάλης
Ντραμς : Γερομίχος Μιχάλης
Πλήκτρα: Αναστασοπούλου Στέλλα
Πιάνο: Τσέγας Ανδρέας
Τραγούδι: : Κουτελέκου Αγγελική, Χατζημανώλης Μανώλης, Καραγκούνη Ιφιγένεια, Σιώμος Θωμάς
Διεύθυνση-Ενορχήστρωση: Τσέγας Ανδρέας
Αφήγηση Κειμένων : Χήρα Αντονέλα

Εικόνες του χωριού (Η σβάρνα)

Το πρώτο μου ταξίδι το έκανα με τη σβάρνα, τη σβάρνα την ξύλινη.
Καθισμένος οκλαδόν επάνω στις πλεγμένες λυγαριές που έσερναν δυο ολόλευκα άλογα, ταξίδευα τη σπαρμένη Βαλτσινιώτικη γη.
Ταξίδευα τα αυλάκια, τους δρόμους που είχε ανοίξει με σιδερένια φτερά το αλέτρι.
Τους δρόμους που μέσα τους έκλειναν τον καρπό.
Το μειδίαμα της προσδοκίας και της ελπίδας.

Για τη σβάρνα είχαμε προνοήσει από την άνοιξη.
Με κλαδευτήρια και πριόνια, γυρνούσαμε και ψάχναμε να βρούμε λυγαριές, να βρούμε και να κόψουμε τα λυγερόκορμα βλαστάρια.
Τα φτιάχναμε δεμάτια και τα φέρναμε στο σπίτι, τα καθαρίζαμε από τα φύλλα τους, τα γυρνούσαμε πάνω από τρανή φωτιά για να καψαλιστούν, να μαλακώσουν, να τα στρίψουμε, να τα περάσουμε και να τα πλέξουμε στη σβάρνα μας.
Έτσι μαλακωμένα και υπάκουα τα κλαδιά, μαυρισμένα λίγο πιο πολύ εκεί στη μέση που τσακάγανε, τα έπλεκε ο πατέρας, σαν κοτσίδες μακριές, πάνω σε ξύλινη βάση στενόμακρη, ορθογώνια, τα στερέωνε στις άκρες με ατσαλόσυρμα κι η σβάρνα του σπιτιού μας ήταν έτοιμη.

Έπαιρνε δυο καρφιά μεγάλα, τα κάρφωνε στον τοίχο και την κρέμαγε σαν το παλτό του το καλό, ώσπου να έρθει το φθινόπωρο και η σπορά για να την ξεκρεμάσει.

Λαογραφικές σελίδες. (Το ξυλάλετρο)

Το ξύλινο άροτρο με μεταλλικό υνί, ή το ξυλάλετρο όπως είναι γνωστότερο στην περιοχή μας, υπήρξε το βασικότερο εργαλείο του γεωργού για το όργωμα του χωραφιού.

Κατασκευάζονταν εξ ολοκλήρου από ξύλο, εκτός από το σκαπτικό τριγωνικό του τμήμα, το υνί, που είναι σιδερένιο.

Αποτελείται από τρία μέρη: το στοιβάρι, μακρύ στέλεχος που ενώνει το αλέτρι με το ζυγό, την αλετροπόδα, το στέλεχος όπου προσαρτάται το μεταλλικό υνί και το χερουλάτη, το στέλεχος με το οποίο γίνεται η καθοδήγηση, από το γεωργό.

Το ξυλάλετρο έλκεται από τα ζώα, με τα οποία συνδέεται με το ζυγό, όταν αυτά είναι βόδια, ή με την παλάντζα, όταν τα ζώα είναι άλογα ή μουλάρια.

Χρήσιμο εργαλείο για το ξυλάλετρο είναι επίσης το ξόνι, ξύλινο εργαλείο που απολήγει σε μεταλλική αιχμή και χρησιμοποιείται για το ξύσιμο της λάσπης από το υνί. 

Με τις πρώτες βροχές του Οκτώβρη ξεκινούσε και η διαδικασία της σποράς στα χωράφια, καθότι μαλάκωνε το χώμα και ήταν έτοιμο να δεχθεί την προετοιμασία οργώματος από τα ξυλάλετρα.

Τότε ήταν που ο αγρότης αγκάλιαζε το ξυλάλετρο και έραινε τους κόπους και τον ιδρώτα του, στη μήτρα της μάνας γης. 

Η ελιά στις τέχνες

Αποτελώντας σημαντικό μέρος της διατροφής αλλά και της οικονομικής ζωής της Μεσογείου και της Ελλάδας ειδικότερα, αναπόφευκτο ήταν η μακρόχρονη πορεία της ελιάς να έχει διεισδύσει στην καλλιτεχνική και πολιτισμική ζωή των κατοίκων της περιοχής. Με έμπνευση την αγροτική ζωή στην περιοχή της νότιας Γαλλίας, ο Ολλανδός ζωγράφος Βίνσεντ Βαν Γκόγκ δημιούργησε πίνακες με θέμα την ελιά. Ο Κωστής Παλαμάς ύμνησε την ελιά στο ομώνυμο ποίημά του, ενώ στα δημοτικά τραγούδια συχνά γίνεται αναφορά στο ελαιόδεντρο και τους καρπούς του.

Μουσεία ελιάς και λαδιού υπάρχουν σε πολλές ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Μεσογείου. Τα μουσεία αυτά παρουσιάζουν εκθέματα που σχετίζονται με την καλλιέργεια και συγκομιδή της ελιάς και την παραγωγή λαδιού, ενώ συχνά πραγματοποιούνται και εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές. Ένα από τα πιο γνωστά ελληνικά μουσεία ελιάς είναι το Μουσείο της Ελιάς και του Ελληνικού λαδιού στη Σπάρτη. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το Μουσείο Ελιάς Πυλάρου στον οικισμό Μακρυώτικα της Κεφαλονιάς, μικρό μουσείο σε αναπαλαιωμένο ελαιοτριβείο με αυθεντικά μηχανήματα από τα τέλη του 19ου -- αρχές 20ού αιώνα. Το Δίκτυο «Μουσεία Ελιάς της Μεσογείου» περιλαμβάνει αυτή τη στιγμή πάνω από 15 μουσεία από ολόκληρη τη Μεσογειακή λεκάνη.

Κτίρια φατσούλες

Σε αστεία πρόσωπα μεταμορφώνει ο «καλλιτέχνης του δρόμου» Normez ερειπωμένα κτίρια στην ρωσική πόλη Nizhny Novgorod.

Έτσι, με την φαντασία του και την καλλιτεχνική του αυτή έκφραση, ο καλλιτέχνης δίνει ζωή στα απόμαχα κτίρια και ξαφνιάζει ευχάριστα τον παρατηρητή που έχει την αίσθηση ότι βγαίνει μέσα από παραμύθι.

Με τη γλώσσα του τόπου μας (Οι περιπέτειες του Παντελή)

Αφηγήσεις, εξιστορήσεις, καταθέσεις βιωμάτων από ανθρώπους που διατηρούσαν το γλωσσικό μας ιδίωμα ατόφιο, όπως ακριβώς το παρέλαβαν από τους προγόνους μας.

Την παρακάτω αφήγηση μας έκανε ο Παντελής Φ….. την οποία παρουσιάζουμε ατόφια, χωρίς να αλλάξουμε ή να διορθώσουμε κάτι, διατηρώντας έτσι την ιδιωματική προφορά και την αυθεντικότητα της γλώσσας του τόπου μας.

Ά! Ιγώ έχου μεγάλη περιπέτεια. Ξερς οι περιπέτειες αυτές είναι ωραίες ιστουρίες.

Θα σι πω για μια γυναίκα απ’ την ήθελα να την παντρευτώ, αλλά στου πάτου δεν τη πήρα.

Είμαν τριάντα χρονό, σ’ ένα γάμο μι του γαμπρό απ’ αδερφή, του Βασίλη -είναι σχωρεμένος τώρα, πέθανε- δεν είχαν παντρευτεί ακόμα τότε.

Έ, είχαμαν παρέα κι τς’ ξαδέρφες μας κι ά, όπως γίνουνταν τότες έπινάμαν, κι καλαμπουρίζαμι. Εμένα μι γυάλτσει η Ρήνα. Αφού μέθ’σα την είπα.

-Γειά σου Ρήνα μ’ σιαγαπάου! Κλείνου, λέου, προξεινιό, σε παίρνου! Κατάλαβες; Άκ’σει κι αυτός (ο Βασίλης).

Πήγε η Ρήνα για χουρό κι ξαδέρφη μ’ στου χουρό έλεγε:

-Γειά σου νυφούλα μ’…

Ε, ήρθε η ώρα τρεις, για ύπνου. Λοιπόν. Μέθ’σα ιγώ, κι βγήκα όξου απ του μεθύσι. Αυτός έκατσε μέσα, δεν μίλτσει.

Λοιπόν, μπαίνου μέσα ιγώ κι του λέω:

-Βασίλη, εσύ θα κοιμ’θείς εδώ, στου δουμάτιου, μαζί στο κρεβάτι αυτό κι γώ στο άλλο και τα κορίτσια τα δυο θα πάνε μέσα, θα κοιμηθούν μαζί στο κρεβάτι.

Κι λέει αυτός:

-Εγώ θα κοιμθώ με την ξαδέρφη μ, λέει, κι εσύ κοιμήσ’, θα πας μέσα με την ξαδέρφης σ’.

Λέει η ξαδέρφη μ’:

-Τι λες αρά, π’ θα κοιμθού με τον ξάδερφου μ’! Χα! Χα! Χα!

-Ρήνα, λεου, σύρε μέσα και κοιμήσ’ με τη Σταμάτω.

Είχα συρτάκι ιγώ, γιατί είχα την αδερφή μ’ αραβουνιασμένη μι του Βασίλη και δεν τα σκώναμι τέτοια πράγματα εμείς τότε.

ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΩΝΕΣ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ

Η Τήνος έχει πολλά αξιοθέατα για να περηφανεύεται. Ένα από τα πλέον αξιοπρόσεκτα είναι οι περιστεριώνες της, πραγματικά κτιστά λιθοκεντήματα. Στέκουν αγέρωχοι πολλούς αιώνες τώρα στους κάμπους της Τήνου και μαρτυρούν για μία ακόμη φορά την έμφυτη καλλιτεχνία των Τηνιακών.

Δεν είναι γνωστό πότε άρχισαν να χτίζονται περιστεριώνες στην Τήνο. Η παλιότερη γραπτή πηγή που τους αναφέρει χρονολογείται από το 1726 αλλά σίγουρα ξεκίνησαν να χτίζονται πολλοί νωρίτερα. Και οι περιστεριώνες και η εκτροφή περιστεριών έφτασε στην Τήνο αλλά και σε άλλα κυκλαδονήσια, όπως η Μύκονος κι η Σίφνος, από τους Ενετούς κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας τους.

Είναι χτισμένοι σε ανοιχτά μέρη για να ξανοίγονται τα περιστέρια, σε μέρη με άφθονο νερό και ταυτόχρονα προστατευμένα από τους ανέμους.

Οι ευεργετικές ιδιότητες της μουσικής

Η μουσική απευθύνεται σε όλο τον κόσμο. Ο ρυθμός, η μελωδία, η ένταση, η αρμονία είναι κάποια από τα στοιχεία που αποτελούν τη μουσική τα οποία σχετίζονται με την ύπαρξή μας. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως η μουσική επιδρά ευεργετικά στον ανθρώπινο οργανισμό.
Οι ευεργετικές της λειτουργίες που έχει πάνω μας η μουσική, όμως, δεν περιορίζονται μονάχα στο επίπεδο της διασκέδασης.

Νέες έρευνες έδειξαν διάφορους λόγους που αποδεικνύουν πόσο σημαντική είναι η μουσική και πόσο βελτιώνει την ποιότητα της ζωής μας.

1. Βελτιώνει το IQ και τις νοητικές ικανότητες

2. Η μουσική μειώνει την ένταση και το στρες, χαλαρώνοντας τον οργανισμό και κάνοντας τους ανθρώπους να νιώθουν πιο ήρεμοι και πιο ευδιάθετοι.

3. Ενεργοποιεί το αίσθημα χαράς και αισιοδοξίας.

4. Η μουσική ενώνει και κοινωνικοποιεί τους ανθρώπους.

5. Η μουσική βελτιώνει την λειτουργία της καρδιάς.

Πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου της Παβία στην Ιταλία, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Circulation», επιβεβαιώνει τη θεραπευτική δράση της μουσικής στην καρδιά και ειδικά της όπερας. Ο Βέρντι έχει, μάλιστα, την τιμητική του. Το περίφημο χορωδιακό «Va’ Pensiero» από το «Ναμπούκο» και το επίσης πασίγνωστο ντουέτο «Libiamo ne’ lieti calici» από την «Τραβιάτα» ασκούν την πιο θετική επίδραση στην καρδιά.

Η διαχρονικότητα 100 ετών σε τρεις φάσεις

Μια φωτογραφική διαδρομή εκατό ετών, σε τρεις φάσεις, σε ένα συγκεκριμένο κεντρικό σημείο της πόλης των Τρικάλων, παρουσιάζει το δικό του ενδιαφέρον, παρατηρώντας τις όποιες διαφορές στο διάβα του χρόνου.

Η διαχρονικότητα που προκύπτει, μέσα από την ίδια οπτική γωνία λήψης, πιστοποιείται από τα διάφορα εναπομείναντα στοιχεία του οικιστικού περιβάλλοντος, αλλά και από τις αλλαγές που υπέστη ο χώρος μέσα στον χρόνο.

Πρώτη φάση: Το 1910 έγινε η λήψη φωτογραφίας από το συγκεκριμένο σημείο, με φόντο, το κάστρο με τον τούρκικο πύργο του ρολογιού. Αριστερά διακρίνεται η κεντρική γέφυρα και κάτω τα ήρεμα νερά του Ληθαίου ποταμού.

Δεύτερη φάση: Το 1950 λήψη φωτογραφίας από το ίδιο σημείο με φόντο το κάστρο, αλλά πλέον με το νέο σημερινό πύργο του ρολογιού. Αριστερά η κεντρική γέφυρα και κάτω τα ήρεμα νερά του Ληθαίου ποταμού. Δεξιά, στο τοπίο αρχίζει η αστική δόμηση να κάνει έντονα την εμφάνισή της.

Τρίτη φάση: Το 2010 λήψη φωτογραφίας σχεδόν από το ίδιο σημείο. Η δυσκολία στην ταυτοποίηση του χώρου αρχίζει να γίνετε αντιληπτή. Στο βάθος μόλις που διακρίνεται ο πύργος του ρολογιού, ανάμεσα από τα κενά των πολυκατοικιών. Η κεντρική γέφυρα δεσπόζει στο χώρο αναλλοίωτη, η κοίτη του ποταμού έχει διαμορφωθεί και τα ήρεμα νερά του Ληθαίου, συντροφεύονται από τις συστάδες των πανύψηλων πλατανιών. 

Και κάπου ο παρατηρητής, ποιητής, και υμνωδός να ψελλίζει αμήχανα τους στίχους: «Όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλο τα ίδια μένουν».

Αιγυπτιακοί περιστεριώνες

Οι Αιγυπτιακοί περιστεριώνες, ή περιστερώνες, σε πολλές αιγυπτιακές πόλεις αλλά και κατά μήκος πολλών δρόμων ατενίζουν ψηλότερα από πολλά κτίρια σαν όρθιες πήλινες καμινάδες και χρησιμοποιούνται για την εκτροφή των περιστεριών.

Οι Αιγυπτιακοί περιστερώνες είναι κατασκευασμένοι και κτισμένοι από φυσικά τούβλα λάσπης και είναι ιδιαίτερα διαδεδομένοι σε μια εξαιρετικά κοινή θέα σε όλη τη χώρα.
Σε πολλά μέρη της Αιγύπτου οι περίεργοι περιστεριώνες είναι ένα σημαντικό μέρος του πολεοδομικού σχεδιασμού

Είναι τόσο διαδεδομένοι ώστε να αποτελούν ένα μέρος της αιγυπτιακής εθνικής ταυτότητας.

Παρά το γεγονός ότι, σε πολλές πόλεις της δυτικής Ευρώπης, τα περιστέρια θεωρούνται παράσιτα, και αρουραίοι με φτερά, στην Αίγυπτο θεωρούνται χρήσιμα, με διατροφική αξία και εκτρέφονται σε αστικές περιοχές μέσα σε Περιστερώνες.

Σε μια χώρα με περιορισμένες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, το περιστέρι είναι ένα μέρος της καθημερινής διατροφής, και χρήσιμο αγαθό για τη σίτιση ενός έθνους.

Σε όλη την Αίγυπτο, τα περιστέρια καταναλώνονται ως τρόφιμα, και τα περιττώματά τους θεωρούνται και χρησιμοποιούνται ως ένα πολύτιμο λίπασμα.

Παραθέτουμε παρακάτω μια συλλογή από πανέμορφους Αιγυπτιακούς περιστεριώνες.

Συναυλία-Αφιέρωμα στον Βασίλη Τσιτσάνη

Το «Μουσείο Τσιτσάνη» και ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Το Βαρούσι» οργανώνουν Συναυλία – Αφιέρωμα στον Βασίλη Τσιτσάνη, που θα γίνει την ερχόμενη Τρίτη 17 Ιουνίου 2014 και ώρα 9 το βράδυ στην πλατεία Αγίας Επίσκεψης.

Η εκδήλωση γίνεται με αφορμή την συμπλήρωση 30 χρόνων από τον θάνατο του μεγάλου δημιουργού, καθώς και τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την ίδρυση του Πολιτιστικού Συλλόγου «Το Βαρούσι».

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιλαμβάνει συναυλία με την ορχήστρα «Βασίλης Τσιτσάνης» που θα παρουσιάσει ένα απάνθισμα από τα ομορφότερα τραγούδια του Τσιτσάνη, καθώς και σύντομη ομιλία για τη ζωή και το έργο του Τσιτσάνη από τον ερευνητή και συγγραφέα Θεόφιλο Αναστασίου.

Μάνος Χατζιδάκις, 20 χρόνια από το θάνατό του. Αφιέρωμα

Σήμερα συμπληρώνονται 20 χρόνια από το θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι. Ο κορυφαίος Ελληνας μουσικοσυνθέτης, διανοούμενος και ποιητής έφυγε από τη ζωή στις 15 Ιουνίου του 1994 από οξύ πνευμονικό οίδημα αφήνοντας πίσω του μία σημαντική πολιτιστική κληρονομιά.

Η πρώτη του εμφάνιση ως συνθέτη ήταν ήδη από το 1944, σε ηλικία 19 ετών, με τη συμμετοχή του στο έργο «Τελευταίος Ασπροκόρακας» του Αλέξη Σολομού, στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν.

Στη σχολή του Θεάτρου Τέχνης, ο Χατζιδάκις θα παρακολουθήσει και μαθήματα υποκριτικής, αλλά ο ίδιος ο Κουν θα τον προτρέψει να αφοσιωθεί αποκλειστικά στην μουσική. Ωστόσο συνέχισε τη συνεργασία του με το Θέατρο Τέχνης για 15 χρόνια, ενώ το 1946, καταγράφεται και η πρώτη του δουλειά για τον κινηματογράφο, στην ταινία Αδούλωτοι Σκλάβοι.

«Παλιοχώρι», ένα διήγημα για το Βαλτινό

Ένα διήγημα του Ηλία Κεφάλα που αναφέρεται στο παλιό χωριό του Βαλτινού, Παλιοχώρι.

Αξίζει να αφιερώσετε λίγο χρόνο να το διαβάσετε, είναι καταπληκτικό!

ΠΑΛΙΟΧΩΡΙ

(Διήγημα του Ηλία Κεφάλα)

Ο Πέτρος Ντούμας και ο Ανδρέας Ριζαύτης έφυγαν καθυστερημένα από το σχολείο τους εκείνη την ημέρα. Ως συνήθως είχαν πάει πάλι απροετοίμαστοι και αδιάβαστοι εντελώς και ο δάσκαλος δεν τους χαρίστηκε καθόλου.

Έπεσε αυτό που λέει θυμόσοφα ο λαός, ξύλο με τη μηχανή. Τα χέρια του δασκάλου ανεβοκατέβηκαν αμέτρητες φορές πάνω στο σβέρκο και τα μάγουλά τους, ώσπου αυτά άναψαν και λαμπάδιασαν. Τους έδερνε περισσότερο από συνήθεια και παγιωμένη διδακτική τακτική, παρά από οποιοδήποτε άλλο ενδιαφέρον. Κι εκείνοι, που ούτε θυμόνταν πια πόσα χρόνια έμειναν απροβίβαστοι στην πέμπτη τάξη, με χνουδωτά μάγουλα και λίγα πρώιμα μουστάκια, έσκαζαν από το κακό τους, γιατί δεν είχαν προλάβει να χρησιμοποιήσουν αυτή τη φορά τα χοντρά ραβδιά, που είχαν κρύψει κάτω από το θρανίο τους. Όμως ό,τι και να γινόταν, ο δάσκαλος δεν θα γλίτωνε μια μέρα το ξύλο από τα χέρια τους. Και, τότε, θα έπαιρναν το αίμα τους πίσω και μάλιστα με το παραπάνω.

Ήταν αργά το μεσημέρι, λοιπόν, όταν ο δάσκαλος εδέησε να τους αφήσει να φύγουν, γιατί, μέχρι εκείνη τη στιγμή, τους είχε τιμωρήσει με τη λεγόμενη «νηστεία», το άκρως παιδαγωγικό μέτρο που απέβλεπε στο χάσιμο του μεσημεριανού γεύματος του σπιτιού. «κολοκύθια τούμπανα», σκέφτονταν και οι δυο άτακτοι μαθητές, γιατί ήξεραν καλά ότι δεν τους περίμεναν ποτέ για φαγητό στο σπίτι. Ο καθένας έτρωγε όποτε ήθελε και ό,τι ήθελε, αν έβρισκε βέβαια κάτι να φάει. Οι γονείς τους χαμένοι στα χωράφια και τα πρόβατα δεν χόλιαζαν και πολύ με το τι θα φάει η οικογένεια. Αυτά ήταν για τις γιορτές και τις χρονιάρες μέρες. Για όλες τις άλλες μέρες ο καθένας τους ήξερε που ήταν το βαρέλι με το τυρί, που ήταν τα καρβέλια του ψωμιού, που ήταν το πιθάρι με τη λίπα. Ας έτρωγε λοιπόν, όπως μπορούσε.

Μάζεψαν αγανακτισμένοι τη χιλιοτρυπημένη σάκα τους, που δεν είχε μέσα τίποτε άλλο εκτός από ένα χοντρό και παραφουσκωμένο από την υγρασία και τη βρόμα αναγνωστικό, μια διασκευή, δηλαδή, της Οδύσσειας για παιδιά του δημοτικού, και φυσικά, τη σπασμένη σε δυο κομμάτια πλάκα με το κοντύλι της. Στην πλάκα του Ανδρέα ήταν ακόμα άσβηστη η προσπάθειά του να γράψει την ημερομηνία: «Εν Βαλτινώ, τη 21 Νοεμβρίου 1891», κάτι που ήταν βουνό κάθε φορά για να το πετύχει, γιατί ούτε εύκολα θυμόταν την ημερομηνία, ούτε την ορθογραφία της φράσης κατάφερνε. Γι αυτό και το ξύλο έπεφτε βροχή. Ωστόσο από τη στιγμή που ο δάσκαλος τους είπε «ξεκουμπιστείτε», αμέσως ένιωσαν φτερά στα πόδια τους και έφυγαν με βιάση από το σχολείο. 

ΗΛΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΣ: «Η ποίηση είναι η εθνική μας παραγωγή»

Ένας από τους σημαντικούς ανθρώπους των ελληνικών γραμμάτων, ο ποιητής και συγγραφέας Ηλίας Κεφάλας, ο λογοτέχνης με την πανελλήνια αναγνώριση, μιλά για την εποχή μας, για την ποίηση στις μέρες μας, για όλα και για όλους, σε μια συνέντευξη - ποταμό. Αναφέρεται στη σχέση του με τον πολιτισμό και την παιδεία, όπως επίσης και στις κακοδαιμονίες και τα ελλείμματα του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, αλλά και στην έλλειψη δεδομένων και αναβάθμισής του, κόντρα στο κυρίαρχο και στην παρακμή.

Η συνέντευξη δόθηκε στην Έφη Δούλη και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Τα Μετέωρα" στις 18 Μαΐου 2012

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Κύριε Κεφάλα, είναι τιμή για μένα που μου δίνετε την ευκαιρία να συνομιλήσω μ' έναν σημαντικό πνευματικό άνθρωπο της πατρίδας μας, που έλκει τις ρίζες του από την περιοχή των Τρικάλων. Θα ήθελα ν' αρχίσω την κουβέντα μας δανειζόμενη τους στίχους σας, «όχι δεν θέλω όνειρα, φρονούσε ο πατέρας μου, πασχίζοντας τους εφιάλτες της ζωής να σβήσει». Μας στέρησαν ακόμη και το δικαίωμα στο όνειρο;
-Κατ' αρχάς θέλω να σας ευχαριστήσω, κ. Δούλη, που θελήσατε να κάνουμε αυτή τη συζήτηση μαζί. Κάθε λόγος για την τέχνη είναι και μια ενίσχυση της ονειρικής θέασης της ζωής. Και να που έτσι μπήκαμε αμέσως στα όνειρα. Ο ονειρικός λοιπόν κόσμος είναι για μένα ένα μετείκασμα του πραγματικού και μια ασυναίσθητη συνέχεια της παγιωμένης καθημερινότητας. Όταν η καθημερινότητα με τις συνεχείς αντιξοότητές της σε φαρμακώνει, τότε και τα όνειρά μας αποδίδονται φαρμακωμένα. Ο πατέρας μου, για να γυρίσουμε στον στίχο που επιλέξατε, κουραζόταν τόσο πολύ που δεν πρόφταινε ποτέ να ξεκουραστεί στη διάρκεια της ημέρας. Όταν τη νύχτα έπεφτε για ύπνο, έλπιζε ότι θα μπορέσει να ξεκουραστεί μέσα στο βύθος και την πλασματική ανυπαρξία του. Δεν το κατάφερνε όμως, γιατί τα αδηφάγα όνειρα συνέχιζαν την κούραση της ημέρας. Υπέφερε και εκεί, επειδή έβλεπε μόνο κακά όνειρα. Προσπαθούσε λοιπόν εξορκιστικά να διώξει τα όνειρα από τον ύπνο του, να σβήσει τους εφιάλτες, να ελαφρώσει τη δοκιμασία της νύχτας. Αυτού του είδους τα όνειρα είναι οι εκβλαστήσεις της αγωνίας μας. Και βέβαια αυτά μας τα έχουν ήδη κυριεύσει. Αυτά που δεν μπορούν να τα αλλοιώσουν είναι τα οραματικά όνειρα, οι κρυφοί σχεδιασμοί μας που προβάλουν τις επιθυμίες και τις προοπτικές μας μέσα στο αύριο.

Ο τίτλος ενός από τα ποιήματά σας είναι «Η Ποίηση σε γονατίζει κι αδιαφορεί». Αντιπροσωπεύει αυτή η ρήση τούς ποιητές;
-Έχω δώσει απάντηση στο ερώτημα αυτό μέσα από το συγκεκριμένο ποίημα. Θέλω να πω ότι η ποίηση απαιτεί θυσίες και σε θέλει ταγμένον. Η ποίηση ενδιαφέρεται μόνο για την ανέλιξή της και για καμία εγκόσμια δόξα. Σε κυριεύει και σε κατέχει. Σε κατευθύνει. Χαρακτηριστικός είναι ο στίχος του Πάουντ: «Αχ κι αυτό το καταραμένο έργο τής γραφής που θέλει το μυαλό σου όλη την ώρα να δουλεύει». Και εννοεί βέβαια να δουλεύει ακατάπαυστα υπέρ της ποίησης. Οπότε, όλοι οι πραγματικοί ποιητές υπακούουν τυφλά σ' αυτό το απροσδιόριστο εν τι της σκοτεινής παρόρμησης.

Δέκα ανοιξιάτικες λήψεις στην Παναγία Βαλτινού.

Δέκα καταπληκτικές φωτογραφίες που δημοσιεύθηκαν στην ηλεκτρονική σελίδα trikala-ident.blogspot.gr και αναδεικνύουν την ομορφιά και το κάλλος του δάσους της Παναγίας του Βαλτινού.

Δέκα έργα τέχνης που απαθανάτισαν την ομορφιά της άνοιξης στο σπάνιο αυτό δάσος δρυός του Βαλτινού. 

Δέκα καρτ - ποστάλ που τα παρουσιάζουμε και εμείς παρακάτω με μεγάλο θαυμασμό!!!

Ο θερισμός στην τέχνη

Ο θερισμός είναι η εργασία για τη συγκομιδή των σιτηρών και γίνεται μετά από το ωρίμασμα των καρπών.

Η καλύτερη εποχή για να θεριστεί το σιτάρι, που προορίζεται για να γίνει αλεύρι, είναι τον μήνα θεριστή (Ιούνιο), όταν οι κόκκοι έχουν σκληρύνει και η καλαμιά του σταριού έχει γίνει κίτρινη. Τότε το σιτάρι αποδίδει περισσότερο αλεύρι κι έχει καλύτερη εμπορική εμφάνιση. Η σίκαλη θερίζεται νωρίτερα, γιατί οι κόκκοι της τινάζονται ευκολότερα κι έτσι χάνονται ποσότητες.

Ο θερισμός παλιότερα γίνονταν με το χέρι από εξασκημένους εργάτες και εργάτριες. Οι εργάτες για το θερισμό χρησιμοποιούσαν το δρεπάνι, που είναι γνωστό θεριστικό εργαλείο από τα πολύ παλιά χρόνια. Το δρεπάνι αποτελείται από μια ξύλινη λαβή και μια πριονωτή λεπίδα, που έχει το σχήμα μισοφέγγαρου. Ο θεριστής πιάνει με το αριστερό του χέρι μια δέσμη σιτηρών, τα χερόβολα, και με το άλλο, σύροντας το δρεπάνι προς το μέρος του, τα κόβει. Πολλά χερόβολα σχηματίζουν ένα δεμάτι που δένονται από εργάτες που ακολουθούν τους θεριστές.

Ο θερισμός, στην τέχνη της ζωγραφικής αποτυπώθηκε ποικιλοτρόπως από διάφορους γνωστούς και άγνωστους καλλιτέχνες και καταγράφηκε στον μουσαμά σε όλο του το μεγαλείο.

Παρουσιάζουμε παρακάτω διάφορες εικόνες εμπνευσμένες από τον αρχέγονο μόχθο του ανθρώπου, τον θερισμό!!!

Ταξιδέψτε και γνωρίστε το Βαλτινό μέσω Google

Μια νέα εφαρμογή εγκαινίασε πριν λίγες μέρες η Google για την Ελλάδα.

Οι χρήστες του διαδικτύου ανά τον κόσμο μπορούν πλέον μέσω των Χαρτών Google να απολαμβάνουν ακριβείς εικονικές περιηγήσεις στη χώρα μας, με εικόνες από κάμερες 360°.

Ο εικονικός περίπατος στην Ελλάδα αποκαλύπτει όλα τα χωριά, όλες τις μεγάλες ελληνικές πόλεις, τα διάφορα μνημεία με πολιτιστική και ιστορική σημασία, καθώς και μια σειρά δημοφιλών τουριστικών προορισμών.

Έτσι μέσω αυτής της εφαρμογής δίνεται και η δυνατότητα για μια περιήγηση σε ολόκληρο το Βαλτινό, από δρόμο σε δρόμο και από γειτονιά σε γειτονιά.

Η Ελλάδα γίνεται η 56η χώρα που εισέρχεται στο Street View, καθώς η ευρύτατα δημοφιλής εφαρμογή είναι ήδη διαθέσιμη σε 55 χώρες παγκοσμίως, δίνοντας τη δυνατότητα στους χρήστες να εξερευνούν εικονικά μια γειτονιά, ένα χωριό, μια πόλη μέσω πανοραμικών φωτογραφιών από το επίπεδο του δρόμου.

Αναμφίβολα, το Street View αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για την τουριστική προώθηση της χώρας μας που αφθονεί σε αρχαιολογικούς χώρους παγκόσμιας κληρονομιάς, αλλά και σε πάμπολλες φυσικές ομορφιές.

Είναι επίσης διαθέσιμο στο Google Earth αλλά και στους Google Χάρτες για κινητό τηλέφωνο. 

Μέσω του street view λοιπόν, μπορεί κανείς να ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα, να γνωρίσει την Θεσσαλία, τις πόλεις, τα χωριά και μαζί με αυτά και το Βαλτινό.

Για να περιηγηθείτε στο  street view της Google πατήστε εδώ

Καταιγίδα και χαλαζόπτωση

Πολλές ζημιές προκάλεσε σε καλλιέργειες, κυρίως στα ριζά του Κόζιακα, η ισχυρή καταιγίδα και χαλαζόπτωση που σημειώθηκε λίγο μετά τις 5 το απόγευμα της Κυριακής στο νομό Τρικάλων.

Η καταιγίδα που έπληξε την περιοχή δημιούργησε πολλά προβλήματα, αφού υπήρξε δυνατός άνεμος και χαλαζόπτωση τα οποία προξένησαν μεγάλες ζημιές σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις καθώς και προβλήματα διακοπής ρεύματος σε πολλά χωριά του νομού.

Ο νεοσύλλεκτος στρατιώτης, Ηλίας Κραθανάσης

Την στρατιωτική του θητεία κλήθηκε να υπηρετήσει πριν από λίγες ημέρες ο συγχωριανός μας, Ηλίας Καραθανάσης του Ευθυμίου και έτσι βρέθηκε νεοσύλλεκτος στρατιώτης στο Κέντρο Εκπαίδευσης Υλικού Πολέμου (ΚΕΥΠ) Λαμίας.

Η εκπαίδευση για τους νεοσύλλεκτους είναι περίπου η ίδια, σε όλα τα Κέντρα Εκπαιδεύσεως, γι’ αυτό και ο Ηλίας Καραθανάσης καθημερινά, στο Τάγμα Εκπαιδεύσεως Οπλιτών, εκπαιδεύεται και προσαρμόζεται στα καθήκοντα της στρατιωτικής ζωής.

Και είναι πλέον βέβαιο, όπως όλοι άλλωστε, ότι και εκείνος θα αρχίσει να συνηθίζει στις έννοιες: σκοπιά, περίπολος, έφοδος, Θαλαμοφύλακας, αγγαρεία, ασκήσεις κλπ.

Την Παρασκευή 6 Ιουνίου έγινε και η ορκωμοσία των νεοσύλλεκτων της Γ΄ ΕΣΣΟ του 2014, την οποία παρακολούθησαν συγγενείς και φίλοι, και όπως συνηθίζεται, μετά την ορκωμοσία, όλοι οι νεοσύλλεκτοι λαμβάνουν, και την πρώτη τους άδεια .

Με την επιστροφή τους στο ΚΕΥΠ, θα τους δοθεί η ειδικότητα και θα τοποθετηθούν στην μονάδα τους.

Εμείς να ευχηθούμε στον Ηλία «Καλή θητεία!»

ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ. Αναμονή για την παράδοση του γάλακτος

Τους συναντήσαμε και τους φωτογραφίσαμε κάπου στα Ρόγγια την ώρα της καθημερινής πρακτικής, την ώρα της αναμονής για την παράδοση του γάλακτος στον τυρέμπορα.

Μια γνώριμη εικόνα της περιοχής της υπαίθρου.

Μια συνήθης πρακτική των κτηνοτρόφων γαλακτοπαραγωγών, των χωριών της περιοχής Τρικάλων, να παραδίδουν το γάλα στον έμπορα.

Η διαδικασία ξεκινάει από το άρμεγμα των ζώων, μέχρι την παράδοση της παραγωγής.

Είναι μια διαδικασία που απαιτεί ξύπνημα από τα χαράματα για το άρμεγμα των ζώων (πρόβατα, αγελάδες, κατσίκια).

Εκεί στο μαντρί τους οι κτηνοτρόφοι αρμέγουν τα ζώα τους, στην καρδάρα, και στη συνέχεια ογκομετρούν στη γαλομέτρα το γάλα και το ρίχνουνε μέσα σε μεταλλικά δοχεία (γκιούμια). Στη συνέχεια φορτώνουν στο ποδήλατο τα γκιούμια και τα πηγαίνουν στο προκαθορισμένο σημείο συνάντησης με τον έμπορα  τυροκόμο, ή γαλατά για να παραδώσουν το γάλα.

Είναι η ώρα της ανταμοιβής για όλη την κοπιαστική εργασία του επαγγέλματός τους.

Ξύπνα

Μια Ελληνική ταινία μικρού μήκους, με τίτλο "Ξύπνα", του σκηνοθέτη Κώστα Καρύδα.

Μια ιστορία πίσω από την οποία κρύβεται ένα βαθύ νόημα...

Το θέμα; Η ζωή που κυλάει σαν ποτάμι και ο άνθρωπος που ξεχνάει να ζήσει…

Το βίντεο βραβεύτηκε στο φεστιβάλ Mofilm στο Λονδίνο. 

Δείτε το και θα καταλάβετε το γιατί!

Το παιδί που κρύβεις μέσα σου…

 Κάθε άνθρωπος, κάθε ενήλικας σε όποια φάση του κύκλου ζωής κι αν βρίσκεται, κρύβει βαθιά μέσα του ένα μικρό παιδί. Ένα παιδί που κατά περίσταση μπορεί να είναι πεισματάρικο, ανυπάκουο, απείθαρχο, θυμωμένο, θλιμμένο ή χαρούμενο, ενθουσιασμένο, ανώριμο, ανασφαλές, φοβισμένο… 

   Κάποιοι ενήλικες αυτό το παιδί μέσα τους το κρατούν φιμωμένο, φυλακισμένο καλά, απαγορεύοντας του την παραμικρή έκφραση. Κάποιοι άλλοι πάλι αυτό το παιδί το αφήνουν ανεξέλεγκτο παντού και πάντα να εκφράζεται, να κάνει το δικό του, άσχετα από το αν ο χώρος και ο τόπος τη συγκεκριμένη στιγμή το επιτρέπουν…

    Αυτό το παιδί μέσα μας κουβαλάει μια προσωπική ιστορία, ένα παρελθόν, βιώματα, εμπειρίες, συναισθήματα (φανερά και καλά κρυμμένα), πρότυπα σχέσεων, συμπεριφορές. 

Σχολικά ενθυμήματα (Το πηλήκιο - η σχολική μαθητική ποδιά)

Ούτε που καταλαβαίνουμε πολλές φορές πως αλλάζουν τα πάντα γύρω μας. Στην σημερινή ηλεκτρονική εποχή οι σχολικές μνήμες μοιάζουν πλέον απολιθωμένες εικόνες του χθες και η έδρα διδασκαλίας, τα ξύλινα πράσινα θρανία, η βέργα, το κουδούνι, η μαθητική ποδιά, το πηλήκιο, η σάκα, η πλάκα και το κοντύλι, τα τετράδια, η κασετίνα, η πένα, ο κοντυλοφόρος και το μελανοδοχείο, η σόμπα, ο μαυροπίνακας, το αριθμητήριο υπάρχουν μόνο σαν μουσειακό υλικό να μαρτυρούν μια άλλη ζωή που έφυγε ανεπιστρεπτί.

Το μαθητικό πηλήκιο

Παλαιότερα, η συνηθισμένη μαθητική στολή των γυμνασιόπαιδων αποτελούνταν από σκούτινο ή υφασμάτινο παντελόνι και σακάκι, άσπρο πουκάμισο, μπλέ σκούρο πουλοβεράκι, κάλτσες ως τα γόνατα, σκαρπινάκια και βέβαια οι μαθητές φορούσαν και το μαθητικό πηλήκιο. Τότε ήταν απαραίτητο το πηλήκιο (καπέλο), το απαιτούσε το εκπαιδευτικό σύστημα, για να ξεχωρίζουν οι μαθητές από τους συνομήλικούς τους, ώστε να τους ελέγχουν καλύτερα οι καθηγητές τις ελεύθερες ώρες.

Ο Δημήτρης Καραθανάσης, μαθητής γυμνασίου με πηλήκιο.

Το πηλήκιο ήταν από ένα μάλλινο ύφασμα τσόχα μαύρη. Μπροστά στη μέση, πάνω από το γείσο, είχε μια κορώνα: μια κουκουβάγια κεντημένη με χρυσή κλωστή και πούλιες αστραφτερές στα δυο της μάτια. Η κουκουβάγια ήταν στη μυθολογία το ιερό πουλί της Αθηνάς, της θεάς σοφίας, και γι’ αυτό έγινε το έμβλημα της μαθητιώσας νεολαίας.