Τα καπέλα της βασίλισσας Ελισάβετ

 

Η 96χρονη μονάρχης, που βύθισε στο πένθος τη Βρετανία με τον θάνατό της, είχε βρει τον τρόπο να βάλει στις αυστηρές γραμμές των εμφανίσεών της τις δικές της ενδυματολογικές… νοοτροπίες.

Με τις ενδυματολογικές επιλογές της, άφησε τη δική της κληρονομιά στη μόδα.

Η τάση της να φοράει πάντα καπέλο όταν βρίσκεται σε εξωτερικούς χώρους θα μπορούσε λογικά να θεωρηθεί ως προστατευτικό αξεσουάρ για τον ήλιο. Δεν ήταν όμως. Η Βασίλισσα λάτρευε τα καπέλα και αποτελούσαν μέρος της εμφάνισής της χρόνια τώρα. Για την κατασκευή τους είχαν επιστρατευθεί πάρα πολλές μοδίστρες προκειμένου να δημιουργούν για εκείνη ευφάνταστα σχέδια με έντονα χρώματα που ταίριαζαν με τα σύνολά της.

Έτσι, επέλεγε ζωηρά χρώματα και διάφορων τύπων καπέλα, που έγιναν το σήμα κατατεθέν της.

Ο «ΓΥΡΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ»

 

Με αφορμή την έναρξη της εμποροπανήγυρης των Τρικάλων είναι ευκαιρία να θυμηθούμε το συναρπαστικό θέαμα «Ο γύρος του θανάτου».

Το πανηγύρι των Τρικάλων πάντα είχε μια μικρή γωνιά αδρεναλίνης, ανάμεσα στις λιχουδιές και τα παζάρια.

Ο «Γύρος του Θανάτου» υπήρξε ανέκαθεν, σε κάθε πανηγύρι των Τρικάλων, το πιο δημοφιλές θέαμα.

Το ξύλινο σκαρί (βαρέλι), με την επιβλητική του παρουσία, (5,5 μέτρα βάθος και 10 μέτρα διάμετρο) προξενούσε πάντα το ενδιαφέρον του κόσμου.

Αποτελείται από εκατοντάδες κομμάτια, που συναρμολογούνται με δυσκολία και στήνονται με προσοχή για την ασφάλεια των θεατών και των ακροβατών. Η αποσυναρμολόγηση, είναι εξίσου κοπιαστική διαδικασία. Στην κορυφή του, περιμετρικά υπάρχει η εξέδρα, όπου ο κόσμος παρακολουθεί φοβισμένος μια μηχανή που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την φυγόκεντρο δύναμη.

Οι ακροβάτες, επιβλητικοί και αινιγματικοί, φεύγουν από τα σπίτια τους, χωρίς να ξέρουν πώς ακριβώς θα γυρίσουν. Η εμφάνισή τους εντυπωσιακή, ντυμένοι στα μαύρα με κόκκινες ζωγραφιστές φλόγες να τους περιτυλίγουν, προκαλεί δέος.

Η προοπτική της ασφάλισής τους, είναι κάπως σαν ανέκδοτο για αυτούς. Καμιά ασφαλιστική εταιρία δεν έχει τολμήσει να τους ασφαλίσει, λόγω της επικινδυνότητας του επαγγέλματός τους, γι’ αυτό κάποια στιγμή κατά την παράσταση, γίνεται επίκληση προς τους θεατές να ρίξουν τον οβολό τους μέσα στο βαρέλι, αναγνωρίζοντας έτσι το ρίσκο των ακροβατικών τους.

Πριν ξεκινήσει η παράσταση, για να πειστεί ο κόσμος, πως εδώ το θέαμα είναι πραγματικό, γίνονται τα προκαταρτικά.

Σε μια μικρή εξέδρα, έξω από το βαρέλι, δίνεται μια πρόγευση, σε κοινή θέα για να καταλάβει ο κόσμος πως εδώ το εισιτήριο, πράγματι αξίζει. Αυτό επαναλαμβάνεται δύο ή τρεις φορές πριν την κανονική παράσταση για να συγκεντρωθεί ικανοποιητικός αριθμός θεατών.
Στη συνέχεια αρχίζει η παράσταση κάτω από τον εκκωφαντικό ήχο των κινητήρων και της γλαφυρής αναμετάδοσης του σπίκερ. Το βαρέλι αρχίζει να πάλλεται επικίνδυνα, κάθε φορά που η μηχανή περνά από μπροστά, οι κραδασμοί τραντάζουν το κορμί σου.

Η μυρωδιά επιθετική, σχεδόν αφόρητη. Καμένο λάστιχο, καυσαέρια, λάδια, αποπνικτική ατμόσφαιρα. Ο ήχος ακόμα πιο επιβλητικός. Μια παλιά, καλολαδωμένη μηχανή να μουγκρίζει, ο κόσμος να φωνάζει, χειροκροτήματα να μπλέκονται με κάποια επιφωνήματα φόβου. Ανάμεσα σε όλα αυτά και ορισμένοι που σταυροκοπιούνταν φοβισμένοι.

Η αδρεναλίνη ξεχείλιζε καθώς από την ξύλινη, τριμμένη και λειασμένη από τον χρόνο και τις ροδιές επιφάνεια του βαρελιού καραδοκεί ο κίνδυνος της πτώσης.

Οι ακροβάτες εναλλάσσονται και όσο η παράσταση προχωράει τα νούμερα δυσκολεύουν, κάποια από αυτά γίνονται με κλειστά τα φώτα, τα χειροκροτήματα πληθαίνουν, κραυγές θαυμασμού, καυσαέρια, σφυρίγματα, πανηγυρισμοί και σταυροκοπήματα συμπληρώνουν την επιβλητική ατμόσφαιρα.

Κάποια στιγμή στα τοιχώματα του βαρελιού θα κάνει την εμφάνισή του και θα περιστραφεί και ένα αυτοκίνητο (φόρμουλα).

Στο τέλος, ο ακροβάτης οδηγεί την XT YAMAHA του στα τοιχώματα του βαρελιού με τα χέρια ψηλά, μακριά από το τιμόνι, πανηγυρίζοντας όρθιος στη μηχανή με δεμένα τα μάτια. Το πλήθος εκστασιάζεται, τα ντεσιμπέλ εκτινάσσονται, η μηχανή υποτάσσεται στον κύριό της, η μαγεία της στιγμής πλημμυρίζει τα ξύλα της σκηνής. 
Το βαρέλι του «Γύρου του Θανάτου» είναι ένα απομεινάρι μιας ξεχασμένης εποχής ρίσκου, ερασιτεχνισμού και αθωότητας, που παραμένει ζωντανό χάρη στους εραστές του ιλίγγου και στους μύστες του είδους.

Μια όμορφη περιγραφή για την πόλη των Τρικάλων του 1813, από τον Άγγλο περιηγητή Henry Holland

 

Ο Άγγλος γιατρός και περιηγητής Henry Holland, που πέρασε από πολλές πόλεις και χωριά της Ελλάδας, το 1812-13,  να τι γράφει μεταξύ άλλων στο οδοιπορικό του:

«Η πόλη των Τρικάλων, η Τρίκκη των αρχαίων, βρίσκεται στην ανατολική πλευρά μιας χαμηλής λοφοσειράς, που εκτείνεται μέσα στην πεδιάδα από τα βόρειά της. Η πόλη είναι πολύ μεγάλη, με περισσότερα από δύο χιλιάδες σπίτια και δέκα ή δώδεκα χιλιάδες κατοίκους. Όπως και πολλές άλλες πόλεις της Τουρκίας, μοιάζει χτισμένη σε δάσος, με τους ψηλούς μιναρέδες των εφτά τζαμιών να υψώνονται πάνω από τα δέντρα. Εκτός από τα τζαμιά, υπάρχουν και δέκα Ελληνικές εκκλησίες, καθώς και δύο Εβραϊκές συναγωγές. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι Τούρκοι, μερικοί από τους οποίους είναι γαιοκτήμονες στη γειτονική πεδιάδα, ενώ οι άλλοι είναι εργάτες τους.
Οι Ελληνικές οικογένειες της πόλης φτάνουν τις έξι ή εφτά χιλιάδες. Εδώ έχει επίσης την έδρα του ένας επίσκοπος της Ελληνικής εκκλησίας, του οποίου η αρμοδιότητα φτάνει ως το ανώτερο μέρος της πεδιάδας της Θεσσαλίας και ο οποίος υπάγεται στη μητρόπολη της Λάρισας. Στα Τρίκαλα υπάρχουν δυο μικρά Σεράγια, το ένα του Μουχτάρ και το άλλο του Βελή Πασά, και τα οποία είναι διακοσμημένα με το συνηθισμένο για τα τουρκικά κτίρια στυλ. Στην πόλη μένει κι ένας Τούρκος κυβερνήτης, διορισμένος από τον Αλή, ως Πασάς της πόλης και της Περιφέρειας.

Εξασφαλίσαμε κατάλυμα σε μια από τις κυριότερες Ελληνικές οικογένειες της πόλης. Το σπίτι του οικοδεσπότη μας Ιωάννη Εροστονόπουλου ήταν επιπλωμένο στο στυλ της χώρας και μας υποδέχθηκε με πολλή ευγένεια. Σύμφωνα με τα ανατολίτικα έθιμα, τα κρεβάτια μας βρίσκονταν στους καναπέδες του καθιστικού, έθιμο που απέχει πολύ από την Αγγλική αντίληψη της άνεσης, αλλά που συνηθίζεται πολύ στις ανώτερες τάξεις της Τουρκίας. Δεν είχε περάσει πολλή ώρα που είχαμε εγκατασταθεί στο σπίτι αυτό, όταν ήρθε ένας Έλληνας γιατρός της πόλης να μας υποβάλει τα σέβη του. Το όνομά του ήταν Κωνσταντίνος Παχώμιος...

...Το απόγευμα κάναμε έναν περίπατο σ' ένα μέρος της πόλης και ανεβήκαμε στον λόφο από πάνω της, για να εξετάσουμε τα υπολείμματα του κάστρου των Τρικάλων. Το εντυπωσιακότερο στο σημείο αυτό είναι η εξαιρετική θέα που παρέχει της μεγάλης πεδιάδας της Θεσσαλίας. Στο αχανές αυτό τοπίο εμφανίζονται κατά διαστήματα συστάδες δέντρων και οι πόλεις ή τα χωριά με τα σπίτια τους σκορπισμένα άτακτα ανάμεσα στα δέντρα.

…Τα παζάρια της πόλης  έχουν κάπως γραφική όψη. Σε ύψος δέκα ή δώδεκα ποδών από το πλακόστρωτο, περνά πάνω από το δρόμο ένα καφασωτό, πάνω στο οποίο απλώνονται κλήματα, τα οποία δίνουν απόλυτη σκιά στους περαστικούς το καλοκαίρι. Τα καταστήματα είναι καθαρά και αρκετά καλά εξοπλισμένα και οι άνθρωποί τους, κυρίως Έλληνες ή Εβραίοι, έχουν αξιοπρεπή εμφάνιση.

Η αρχαία πόλη της Τρίκκης ήταν φημισμένη για το ναό της (εδώ ο περιηγητής αναφέρεται στο Ασκληπιείο), που ήταν πολύ παλιός και λαμπρός και το πνεύμα της πόλης φαινόταν να αναβιώνει στον Παχώμιο, του οποίου ο επαγγελματικός ζήλος συνέχισε να φαίνεται στις πολυάριθμες ερωτήσεις σχετικά με την πορεία της ιατρικής στη δυτική Ευρώπη.

Πριν φύγουμε από τα Τρίκαλα, ο Εροστονόπουλος με συμβουλεύθηκε για τη γυναίκα του, μια νεαρή , ψηλή και εντυπωσιακή, η οποία όμως διαπίστωσα πως υπέφερε από φυματίωση με ξεκάθαρα συμπτώματα. Επισκέφτηκα την κυρία αυτή σ' ένα δωμάτιο δίπλα στο δικό μας. Η ενδυμασία της ήταν εξαιρετικά πλούσια, κάτω από το φόρεμα με τα φαρδιά μανίκια φορούσε ένα γιλέκο με χρυσές μπορντούρες, η ζώνη έπιανε μπροστά με δύο ογκώδεις ασημένιες πόρπες, διάφορες σειρές χρυσών νομισμάτων κρέμονταν από το λαιμό της και στο κεφάλι της είχε ένα στεφάνι με διαμάντια και χρυσά νομίσματα. Όταν μπήκα στο διαμέρισμα μου φίλησε το χέρι και μετά το ακούμπησε με το μέτωπό της, διαδικασία που επανέλαβε και όταν σηκώθηκα να φύγω.

...Στις πόλεις όπου κατοικούν κυρίως Τούρκοι, το εντυπωσιακότερο χαρακτηριστικό, είναι μια αίσθηση ομοιόμορφης, νωθρότητας και αδιάσπαστης μονοτονίας που κυριαρχούν σε όλο το σκηνικό. Διασχίζοντας το δρόμο θ' ακούσεις λίγους ήχους ανθρώπινης φωνής. Γέρνοντας στον εξώστη του ή σε μαξιλάρια μπροστά στην πόρτα του, ο Τούρκος αναπαύεται σιωπηλός και ακίνητος σαν άγαλμα και προς στιγμή μπορεί να δικαιολογεί το χαρακτηρισμό ακόμη και της οκνηρίας ως αξιοπρέπειας. Οι μόνες του κινήσεις είναι να σηκώνει ή να κατεβάζει την πίπα του. Η μόνη του συζήτηση, αν συζητήσει καθόλου, είναι κάποια σύντομη φράση, που την απευθύνει σε χαμηλό ως αργό τόνο σ' εκείνους που μπορούν να κάθονται δίπλα του και στα οποία απαντούν με την  ίδια επίσημη απάθεια. Ή μπορεί να συναντήσεις τους ανθρώπους αυτούς, καθώς πηγαίνουν προς τα λουτρά ή το τζαμί, να βαδίζουν με αργό, επιβλητικό και μετρημένο βήμα, ενώ σπάνια καταδέχονται να παρατηρήσουν τον ξένο που περνά δίπλα τους. Από τη συμπεριφορά τους και μόνο, έχουν μια αξιοσέβαστη όψη, που ελάχιστα οφείλεται στις εσωτερικές αξίες τους. Αλλού η άγνοια είναι γενικά θορυβώδης ή άψυχη - στους Τούρκους μεταμφιέζεται σε βαρύτητα ή ακόμα και ευπρέπεια, που δεν διακρίνει απλώς τα άτομα, αλλά αποτελεί εθνικό γνώρισμα του λαού αυτού.

Τα αποτελέσματά της φαίνονται εντονότερα στις εκφράσεις άγνοιας και παρακμής, που διακρίνονται παντού, στα σπίτια που καταρρέουν ελλείψει επισκευής, στις κατοικίες της κατώτερης τάξης, που δεν έχουν ανέσεις, τις βρωμιές που συσσωρεύονται στους δρόμους και δεν απομακρύνονται, και μια γενική έλλειψη των λεπτομερειών εκείνων που βάζουν σε τάξη και ευπρεπίζουν την κοινωνική ζωή. Ο ξένος θα εκπλαγεί σε χιλιάδες περιπτώσεις από την παράδοξη αντίθεση ανάμεσα στην εξωτερική εμφάνιση των Τούρκων και εκείνη των σπιτιών τους και, αφού παρακολουθήσει στο δρόμο μια αξιοπρεπή και καλοντυμένη φιγούρα, θα απορήσει βλέποντάς τον να μπαίνει σε ένα οίκημα, όπου επικρατεί αθλιότητα και φθορά.

Πηγή: «Η Πολεοδομική ιστορία των Τρικάλων» του Κωνσταντίνου Κατσαρού

http://poleodomiki.blogspot.com/

 

Η ιστορία του Δημοτικού Σχολείου Ματσουκέικων

 

Το δημοτικό σχολείο Ματσουκέικων, με δάσκαλο Νικόλαο Κωσταρέλλο (13.10.1986).

Το 1924 ιδρύθηκαν, από 17 οικογένειες, τα Ματσουκιώτικα, κοντά στο Βαλτινό και Δενδροχώρι (Τρικάλων), όπου και υπάγονταν, οικισμός καθαρά βλάχικος (Ματσουκιώτικος). Εδώ λειτούργησε Δημοτικό Σχολείο τα έτη 1961-1987, με προσωρινή αναστολή 1970-1975, από το 1987 στεγάστηκε στο κτήριο του Δημοτικού Σχολείου Δενδροχωρίου μέχρι το 1999, οπότε και καταργήθηκε.

Το Δημοτικό Σχολείο «Εἰς Ματσουκέικα-Δενδροχωρίου» ιδρύθηκε τον Αύγουστο του 1961 και για «μιᾶς θέσεως δημοδιδασκάλου», ανήκε στην Α’ Εκπαιδευτική περιφέρεια Τρικάλων, λειτούργησε δε αμέσως από το Σχολικό έτος 1961-62. Η σφραγίδα στρόγγυλη, εξωτερικά: Α΄ ΕΚΠ. ΠΕΡ. ΤΡΙΚΑΛΩΝ 1)ΘΕΣΙΟΝ ΔΗΜ. ΣΧΟΛΕΙΟΝ ΜΑΤΣΟΥΚΕΪΚΩΝ. Εσωτερικά: ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. Στο κέντρο το εθνόσημο (βασιλική κορώνα με Σταυρό). Το πρώτο Μαθητολόγιο με 32 μαθητές υπογράφει στις 15.11.1961 η πρώτη δασκάλα Ε. Τζερεφού, ενώ το πρώτο Βιβλίο Πιστοποιητικών Σπουδής, με 32 επίσης μαθητές, υπογράφει στις 25.6.1962 ο Αντώνιος Τσιακμάκης. Λειτούργησε κανονικά μέχρι το Σχολικό έτος 1969-70.

Από το Σχολικό έτος 1970-71 (έως 1974-75) ανεστάλη προσωρινά η λειτουργία του, διότι συγχωνεύτηκε «β) Τὸ μονοθέσιον Ματσουκέϊκων μετὰ τοῦ τριθεσίου Βαλτινοῦ εἰς ἓν τετραθέσιον ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν “τετραθέσιον Δημοτικόν Σχολεῖον Βαλτινοῦ”».

Επαναλειτούργησε στα Ματσουκιώτικα από το Σχολικό έτος 1975-76. Αλλά την πρωτοχρονιά του 1987 το οίκημα του Σχολείου κατέρρευσε από την κακοκαιρία (χιονοπτώσεις-βροχοπτώσεις) και από 20.1.1987 στεγάζεται στο γειτονικό Σχολείο Δενδροχωρίου, εφ’ όσον δεν βρέθηκε κατάλληλο κτήριο στον οικισμό. Από το επόμενο Σχολικό έτος 1988-89 οι μαθητές των δύο Σχολείων ενώθηκαν, μετά από την σύμφωνη γνώμη της Πρωτοβάθμιας Επιθεώρησης Τρικάλων. Λειτούργησε μέχρι το Σχολικό έτος 1997-1998, το 1999 καταργήθηκε, «Οι μαθητές μετενεγράφησαν στο Βιβ. Μητρώου μαθητών του Δημ. Σχολείου Δενδροχωρίου», όπως βεβαιώνει ενυπογράφως την 1.9.1999 η προϊσταμένη της Σχολικής Μονάδας Δενδροχωρίου Κυράτσω Γάλλου-Παππά στο Βιβλίο Μητρώου και Προόδου Μαθητών.

Έκτοτε οι μαθητές φοιτούν στο Δημοτικό Δενδροχωρίου, όπως συνέβαινε συνήθως και πριν από την ίδρυση του Δημοτικού στα Ματσουκιώτικα (μερικές φορές φοιτούσαν και στο Δημοτικό του Βαλτινού).

Το αρχείο, που φυλάσσεται στο Δημοτικό Σχολείο Δενδροχωρίου, περιλαμβάνει:

α) Μαθητολόγιο: Σχολικά έτη 1961-62 έως 1969-70 και 1975-76 έως 1977-78.

β) Βιβλίο Πιστοποιητικών σπουδών: Σχολικά έτη 1961-62 έως 1969-70 και 1975-76 έως 1998-1999.

γ) Γενικό έλεγχο: Σχολικά έτη 1961-62 έως 1969-70 και 1975-76 έως 1976-77. Στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Βιβλίο μητρώου και προόδου: Σχολικά έτη 1977-78 έως 1987-88 και μόνον Σχολικό έτος 1997-98.

Το Δημοτικό Σχολείο στεγάστηκε όλα τα χρόνια σε μισθωμένο οίκημα του οικισμού. Κατ’ αρχάς σε δωμάτιο του σπιτιού του Νάκα Βασιλείου του Αποστόλου (1961-62 έως 1964-65), στη συνέχεια σε ξέχωρο οίκημα του Κωστίκα Δημητρίου του Ευαγγέλου, που είχε δύο δωμάτια, το ένα για αίθουσα διδασκαλίας, το άλλο για γραφείο, υπήρχε και μια μικρή σάλα (διάδρομος). Και τα δύο κτήρια ήταν πλίνθινα με κεραμίδια, όπως ήταν τότε όλα τα σπίτια του οικισμού, που διαδέχτηκαν τις πρόχειρες καλύβες.

Οι δάσκαλοι που υπηρέτησαν στο Δημοτικό Σχολείο υπογράφουν ως εξής (σε παρένθεση προφορικές μαρτυρίες των ιδίων, εφ’ όσον λείπουν ημερομηνίες και ονόματα-υπογραφές από ορισμένα σχολικά έτη):

1. 15.11.1961: Τζερεφού Ε., από την Πελοπόννησο.

2. 11.12.1961-27.6.1966: Τσιακμάκης Αντώνιος, από την Ζηλευτή Τρικάλων.

3. 20.9.1966-26.6.1968: Ζιώγος Χρήστος, από την Φιλύρα Τρικάλων.

4. 25.9.1968: Στασινός Δημήτριος, από τους Γόμφους Τρικάλων.

5. 22.6.1969: Ταμπακοπούλου Ελευθερία.

6. 20.9.1969-22.6.1970: Καραμπιζιώτης Κωνσταντίνος, από τα Τρίκαλα.

7. 1970-71 έως 1974-75: Συγχωνεύτηκε στο Δημοτικό Σχολείο Βαλτινού.

8. 27.6.1976-9.9.1976, (1975-76): Τριγώνης Βασίλειος, από το Μεγάλο Κεφαλόβρυσο Τρικάλων.

9. 20.6.1977-15.6.1982: Χριστάκος Χαράλαμπος, από τον Παραπόταμο Τρικάλων.

10. 15.6.1983 (1982-83): Γεωργούλας Χρήστος, από την Φήκη Τρικάλων.

11. 31.8.1983-31.8.1985: Κωσταρέλλος Νικόλαος (α΄), από τον Εξάλοφο Τρικάλων.

12. (Σεπτ. 1985-Ιούν. 1986): Λόλακας Σωτήριος, από την Καβάλα.

13. 31.8.1986-31.8.1990: Κωσταρέλλος Νικόλαος (β΄).

14. 31.8.1991-30.6.1997: Χλωρός Νικόλαος, από το Μαυρέλι Καλαμπάκας.

15. 31.8.1997, (Αύγ. 1997-Ιούν. 1998): Αλέκος Δημήτριος, από το Μυρόφυλλο Τρικάλων.

16. 1998-99: Μάμαλης Χρήστος, από Δενδροχώρι Τρικάλων.

17. 1.9.1999: Οι μαθητές μετενεγράφησαν στο Δημοτικό Σχολείο Δενδροχωρίου.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι, μάλλον το Σχολικό έτος 1952-53, δίδαξε άτυπα, χωρίς διορισμό, στα παιδιά ο χωριανός δάσκαλος Καλούσιος Γ. Ηλίας, σε μια καλύβα, του Ευαγγέλου Γρηγορίου, όπως ήταν τότε όλα τα οικήματα του οικισμού.

Για το πρώτο Σχολικό έτος (1961-1962) εγγράφονται, κατά το χρονικό διάστημα 1-15 Νοεμβρίου (1961), 32 μαθητές, κατά τάξεις: Α΄ 8 (οι 3 είναι διετείς, οι άλλοι 5 έρχονται για πρώτη φορά), Β΄ 4, Γ΄ 5, Δ΄ 1, Ε΄ 6 και ΣΤ΄ 8, άρρενες 17, κορίτσια 15, ηλικίας 6-13 ετών, προέρχονται από το γειτονικό Σχολείο του Βαλτινού.

Η πολύτεκνη οικογένεια του Κώστα Χύτα (γεωργοκτηνοτρόφος, μυλωνάς, ζωέμπορος, χατζής) και της Σπυριδούλας (οικιακά, κόρη του Κώστα Νάκα, από αριστερά: Γεώργιος (οδηγός εργολαβίας), Αθανάσιος (Σάκης) (φούρναρης), Δημήτρης (αστυνομικός), Μαρία (υπάλληλος αεροπορικής εταιρείας Qantas, Αυστραλία), Σωτήρης (τυροκόμος), Αποστόλης (γεωργοκτηνοτρόφος), Βασίλης (οφθαλμίατρος), Χρήστος (αστυνομικός). (Ματσουκιώτικα, περ. 1962, Αρχείο Βασίλης Κ. Χύτας)

Πηγή: Από το βιβλίο «Το Ματσούκι Ιωαννίνων» Δ΄ Ιστορικά-Λαογραφικά, του Δημητρίου Γ. Καλούσιου

10-09-1989 ...

 

Της Κατερίνας Τσιγάρα

 

Πού πάει ένας άνθρωπος όταν φεύγει από εδώ;

Πέθανε σου λένε.

Και πότε θα γυρίσει, ρωτάς;

Δε θα γυρίσει. Πάει…

Κι αυτό το «πάει», αυτό το τελεσίδικο, το μαύρο του θανάτου, αδυνατείς να το καταλάβεις.

Δεν μπορείς να δεχτείς ότι πέθανε, δεν μπορείς να δεχτείς πως δε θα τον ξαναδείς, δε θα ξανακούσεις τη φωνή του, δε θα μοιραστείς πράγματα μαζί του.

Άδειασμα.

Δάκρυα κυλούν στα μάτια και παγώνει το μέσα σου.

Αρνείσαι.

Αυτός λένε δεν είναι εδώ. Κι όμως λένε ψέματα.

Αν δεν είναι εσύ πώς ακούς στα αυτιά σου το γέλιο του; Πώς ακούς τη φωνή του; Πώς νιώθεις την αγκαλιά του, πώς μυρίζεις το άρωμά του;

Όλα παιχνίδι της μνήμης. Όλα στο μυαλό, όλα στην καρδιά. Οι αναμνήσεις του, οι στιγμές σας, η αγάπη σου.

Αυτή δεν πέθανε. Δε φεύγει η αγάπη. Δεν ξεχνιέται όσα χρόνια κι αν περάσουν.

Μοιράστηκες, έδωσες, πήρες. Και τώρα όλα μια φωτογραφία πάνω σε ένα ψυχρό μάρμαρο.

Κλείνεις τα μάτια και περιμένεις την αύρα να σε αγγίξει. Κάπου εκεί γύρω σου είναι, δεν υπάρχει περίπτωση. Δε δέχεσαι να μην υπάρχει.

Αγαπάς κι όταν όλα έχουν τελειώσει. Αγαπάς κι ας μη βλέπεις, ας μην αγγίζεις, ας μην ακούς τον άλλο πραγματικά.

Όχι δεν τον ξεχνάς. Κανείς αγαπημένος που έφυγε δεν ξεχάστηκε ποτέ.

Κλείνεις τα μάτια και τον περιμένεις. Σε όνειρο, σε παραίσθηση, τον περιμένεις. Θα έρθει, θα σου εμφανιστεί.

Θα σου μιλήσει, θα σου γελάσει και ’συ θα γεμίσεις δάκρυα.

Μόνο εσύ. Και θα κλάψεις. Βουβά και πονεμένα, ασταμάτητα. Με παράπονο…

Γιατί εκείνη την ώρα θα συνειδητοποιήσεις πόσο σου λείπει, πόσο δυσαναπλήρωτο είναι το κενό που άφησε πίσω του.

Και τότε, τη στιγμή της πιο μεγάλης απουσίας, θα τον αγαπήσεις περισσότερο. Και θα καταλάβεις πως δεν πρόκειται να τον ξεχάσεις ποτέ, όσα χρόνια κι αν περάσουν…

Γιατί όσους αγάπησες κι «έφυγαν», δεν τους ξεχνάς ποτέ..

Οι φωτογράφοι της καρδιάς μας

 

Η φωτογραφία αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στη μνήμη και στη λήθη και μέσω της εικόνας, αφήνει πίσω αρκετά μνημονικά ίχνη. Ο ρόλος της είναι, να φυλακίσει την κάθε στιγμή και από την άλλη να μας αφηγηθεί ή να μας αφήσει να αναγνώσουμε ή να φανταστούμε όλες τις ιστορίες, τα ενδεχόμενα, ή τις διάφορες πτυχές από τις μυστικές ζωές των εικονιζόμενων.

Ο φωτογράφος Νίκος Μάνθος μπροστά στη μηχανή του για ρετούς (Αρχείο Η. Κ. Παγανού)

Υπηρέτες της φωτογραφικής τέχνης, της παλαιότερης εποχής, ήταν οι φωτογράφοι των Τρικάλων, όπου κατέγραψαν με το φακό τους τον κοινωνικό βίο του τόπου μας και το έργο τους αποτελεί κατάθεση ψυχής σε λιτούς τόνους του άσπρου – μαύρου. Οι παλιοί τούτοι συμπαθέστατοι και κοσμαγάπητοι επαγγελματίες, που βόηθησαν να ζήσουν για πάντα οι αγαπημένες μας στιγμές, αλλά και οι άνθρωποί μας, που έχουν πια φύγει από τη ζωή, υπάρχουν μόνο στις μνήμες μας σαν ασπρόμαυρες, όμορφες φωτογραφίες κι αυτοί, όμοιες μ’ εκείνες που τραβούσαν από το πρωί ως το βράδυ, στα χωριά και στις γειτονιές της πόλης, για να θρέψουν τις οικογένειές τους! Κοινός τους τόπος ο σεβασμός στον άνθρωπο και ένα «ήθος τόσο ισχυρό που τελικά γίνεται ήθος φωτογραφικό».

Υπαίθριος φωτογράφος στην κεντρική πλατεία των Τρικάλων. (Αρχείο Δημ. Τρίκκα, φ. 1975).

Το επάγγελμα του φωτογράφου, τα χρόνια εκείνα ήταν πολύ δύσκολο. Οι περισσότεροι ήταν αυτοδίδακτοι, και αρχικά τις φωτογραφίες που τραβούσαν τις έβγαζαν με μεγάλες μηχανές (κάσες) με τρίποδο και φυσούνα, χρησιμοποιώντας ως φιλμ, πρώτα γυάλινες πλάκες ή χαρτιά που γίνονταν αρνητικά, αργότερα τα φλιμπάκ που ήταν από χοντρό διαφανές πλαστικό και στη συνέχεια τα κοινά φιλμ από ζελατίνη, όπως εξελίχθηκαν στη πορεία του χρόνου. Η εργασία μέσα στο εργαστήριο, στο σκοτεινό θάλαμο ήταν δύσκολη, καθώς ο φωτογράφος έμεινε πολλές ώρες στο σκοτάδι να εμφανίσει το φιλμ και να τυπώσει τις φωτογραφίες.

Υπαίθριος φωτογράφος με την τρίποδη φωτογραφική μηχανή

Η παλιά τρίποδη φωτογραφική μηχανή

Πρόκειται για μια φωτογραφική μηχανή, μια κάσα διαστάσεων 40Χ40 εκ. περίπου, που στο μπροστινό μέρος βρίσκεται η φυσούνα με το φακό όπου μαζεύει και ανοίγει για να νετάρει (να καθαρίσει το είδωλο). Στο αριστερό μέρος υπάρχει ένα συρτάρι με δύο θήκες, που περιέχουν μέσα χημικά υγρά. Η μία θήκη έχει υγρό εμφάνισης και η άλλη στερέωσης. Στο μέσα μέρος της κάσας υπάρχει επίσης, ένα κουτάκι με χαρτιά, ενώ από το απέναντι μέρος υπάρχει ένα παραθυράκι με κόκκινο τζάμι, που, όταν ανοίγει το συρτάρι, βλέπεις αν η φωτογραφία είναι έτοιμη. Τέλος, στο πίσω μέρος υπάρχει ένα μαύρο πανί, το λεγόμενο μανίκι. Αυτή τη φωτογραφική μηχανή οι μερακλήδες φωτογράφοι την είχαν στολισμένη γύρω γύρω με τις καλύτερες φωτογραφίες τους, σε διάφορες πόζες, σαν μια μικρή βιτρίνα, για να διαφημίζουν την άριστη δουλειά τους, καθώς και με καθρεφτάκια για να καθρεπτίζονται οι πελάτες, πριν από τη φωτογράφηση. Ολόκληρη η μηχανή στηρίζονταν σε έναν ξύλινο τρίποδο κι ο φωτογράφος κοιτούσε αρχικά μέσα από το μανίκι και τη μηχανή, τοποθετώντας έτσι τους ανθρώπους στη σωστή θέση μπροστά στο φακό. Έβγαζε το φιλμ που ήταν από γυάλινη πλάκα ή φωτογραφικό χαρτί, και φώναζε στους πελάτες: «ακίνητοι, χαμογελάστε παρακαλώ, κοιτάξτε εδώ, θα βγει το πουλάκι!» και άνοιγε το καπάκι από το φακό προς τα έξω, μετρούσε από το ένα ως το δέκα, ανάλογα με τον φωτισμό που υπήρχε, και το ξαναέκλεινε. Ακολουθούσε η επεξεργασία μέσα στη μηχανή «κάσα», που λειτουργούσε ως σκοτεινός θάλαμος, και σε λίγο η φωτογραφία ήταν έτοιμη.

 

Αιτήσεις για τη δωρεάν φοίτηση στη Δημοτική Φιλαρμονική Τρικάλων

Τα νέα της μέλη υποδέχεται με τις εγγραφές για το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023, η Δημοτική Φιλαρμονική Τρικάλων. Οι εγγραφές ξεκινούν από Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου και θα διαρκέσουν έως το τέλος του μήνα.

Συμμετοχή στη Φιλαρμονική μπορούν να δηλώσουν μαθητές από Ε’ Δημοτικού και άνω, όπως και ενήλικες. Τα μαθήματα θα ξεκινήσουν μέσα Οκτωβρίου. Η φοίτηση είναι για όλους και όλες ΔΩΡΕΑΝ.

Κατά το νέο ακαδημαϊκό έτος θα λειτουργήσουν τμήματα για:

Ξύλινα Πνευστά (Φλάουτο, Κλαρινέτο, Σαξόφωνο)

Χάλκινα Πνευστά (Κόρνο, Τρομπέτα, Τρομπόνι, Ευφώνιο, Τούμπα)

Κρουστά (Ταμπούρο, Γκραν Κάσα, Κύμβαλα)

Θεωρία της Μουσικής (παιδιά και ενήλικες)

Οι ενδιαφερόμενοι/ες θα μπορούν να πραγματοποιήσουν την εγγραφή τους κάθε Τρίτη και Πέμπτη 18.00-20.00 στον χώρο του Δημοτικού Ωδείου Τρικάλων, στην οδό Βύρωνος 22. Για περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμο το τηλέφωνο του τμήματος Πολιτισμού του Δήμου Τρικκαίων 2431 353 568 (πρωινές ώρες), καθώς και η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου filarmoniki@trikalacity.gr.

Υπεύθυνη της Δημοτικής Φιλαρμονικής Τρικάλων είναι η αρχιμουσικός κ. Μαίρη Μητσοπούλου.

Ιστορική Αναδρομή

Η Δημοτική Φιλαρμονική Τρικάλων έχει μια μακρά ιστορική διαδρομή. Η επίσημη ίδρυσή της έγινε το 1896 με την ονομασία «ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΡΙΚΚΑΛΩΝ», αλλά η πρώτη συγκρότηση της μπάντας πραγματοποιήθηκε το 1902. Το 1914 συστήνεται ο Μουσικογυμναστικός Σύλλογος σε μια κοινή προσπάθεια του Μουσικού και Γυμναστικού Συλλόγου της πόλης. Το 1938 ιδρύεται η πρώτη Δημοτική Φιλαρμονική Τρικάλων και το 1954 θεσμοθετείται με Βασιλικό Διάταγμα. Σήμερα αποτελεί δομή του Τμήματος Πολιτισμού της Διεύθυνσης Παιδείας- Πολιτισμού & Αθλητισμού του Δήμου Τρικκαίων.

Πολλοί σημερινοί καταξιωμένοι μουσικοί προερχόμενοι από τη Δημοτική Φιλαρμονική Τρικάλων διέπρεψαν σε ορχήστρες της Ελλάδος και του Εξωτερικού και στις μπάντες των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας της χώρας μας, ως εκτελεστές και στην συνέχεια κάποιοι από αυτούς ως Αρχιμουσικοί.

Στόχοι της Δημοτικής Φιλαρμονικής Τρικάλων είναι: η μουσική καλλιέργεια και αγωγή των μελών της, η καλλιτεχνική κατάρτιση των μαθητών στην εκτέλεση μουσικών έργων, η διοργάνωση συναυλιών- φεστιβάλ και άλλων συναφών καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, η ανάδειξη μουσικών ταλέντων που θα τιμήσουν την Δημοτική Φιλαρμονική Τρικάλων και την πόλη των Τρικάλων, η ψυχαγωγία των δημοτών μέσα από τις εμφανίσεις της & η συμβολή της στην λαμπρότερη διεξαγωγή θρησκευτικών- εθνικών και τοπικών εορτών.

Η μπάντα και τα σχήματά της κατέχουν ένα πλούσιο ρεπερτόριο από τη διεθνή και ελληνική μουσική σκηνή το οποίο και εκτελούν σε συναυλίες, Φεστιβάλ και μουσικές βραδιές σε τοπικές κοινότητες, συνοικίες και συνοικισμούς του Δήμου Τρικκαίων, στους υπόλοιπους Δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων καθώς και σε πόλεις εκτός του Νομού. Επίσης, δίνουν το παρόν σε Θρησκευτικές εορτές, Εθνικές επετείους, αθλητικές εκδηλώσεις και συναυλίες για φιλανθρωπικό σκοπό.

Η έντυπη εφημερίδα «Το Βαλτινό» επανεκδόθηκε τώρα σε συλλεκτικό βιβλίο

 

Η έντυπη εφημερίδα «Το Βαλτινό» επανεκδόθηκε ως ένα συνολικό σώμα σε μία ειδική έκδοση μεγαλόσχημου συλλεκτικού βιβλίου με συγκεντρωμένα όλα τα φύλλα της, όπου μπορεί κανείς να περιηγηθεί ή να το διαβάσει και στο διαδίκτυο.

Η εφημερίδα «Το Βαλτινό» ήταν μία νεανική προσπάθεια της δημιουργικής ανησυχίας και της ανάγκης έκφρασης και επικοινωνίας σε μία εποχή πολύ διαφορετική από τη σημερινή.

Ο σκοπός της Εφημερίδας του Βαλτινού ήταν να αποτελέσει ένα μέσον επικοινωνίας, ενημέρωσης, ανταλλαγής ιδεών και απόψεων και να συντονίσει τα κοινά μας ενδιαφέροντα στη βάση του τόπου καταγωγής μας.

Έτσι λοιπόν κατά το τέλος του 1994 άρχισε να εκδίδεται διμηνιαία, η εφημερίδα με τον τίτλο «Το Βαλτινό», διαστάσεων 42 εκ. ύψος Χ 30 εκ. πλάτος, μονόχρωμη στην αρχή, και έγχρωμη στην συνέχεια. Εκτυπώνονταν στην αρχή σε 8 σελίδες, στη συνέχεια σε 16 και 20.

Το 2000 μετονομάστηκε και εκδόθηκε με τον τίτλο «ΤΟ ΚΑΛΛΙΔΕΝΔΡΟ», ενώ το 2005 εκδόθηκε ως έκτακτη εορταστική έκδοση.
Συγκεκριμένα τυπώθηκαν τα παρακάτω 12 φύλλα:

-Έτος 1995, Ιανουάριος - Φεβρουάριος, Σελίδες 8

-Έτος 1995, Μάρτιος - Απρίλιος, Σελίδες 8

-Έτος 1995, Μάιος - Ιούνιος, Σελίδες 12

-Έτος 1995, Ιούλιος - Αύγουστος, Σελίδες 12

-Έτος 1995, Σεπτέμβριος - Οκτώβριος, Σελίδες 12

-Έτος 1995, Νοέμβριος - Δεκέμβριος, Σελίδες 12

-Έτος 1996, Ιανουάριος - Δεκέμβριος, Σελίδες 12

-Έτος 1997, Ιανουάριος - Φεβρουάριος, Σελίδες 20

-Έτος 1997, Δεκέμβριος, Σελίδες 16

-Έτος 2000, Μάρτιος - Απρίλιος, «ΤΟ ΚΑΛΛΙΔΕΝΔΡΟ» Σελίδες 16

-Έτος 2000, Ιούλιος - Αύγουστος, «ΤΟ ΚΑΛΛΙΔΕΝΔΡΟ» Σελίδες 16

-Έτος 2005, Αύγουστος , «ΤΟ ΒΑΛΤΙΝΟ» (Εορταστική έκδοση)  Σελίδες 16

Με την είσοδο της ψηφιακής τεχνολογίας και τη διάδοση του διαδικτύου στη ζωή μας, η εφημερίδα προσαρμόστηκε στο νέο περιβάλλον και έτσι. από τις 9 Φεβρουαρίου 2010, έγινε διαδικτυακή, και εκδίδεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: tovaltino.blogspot.com με τον τίτλο: «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΒΑΛΤΙΝΟΥ».

Για να περιηγηθείτε και να διαβάσετε το βιβλίο πατήστε εδώ.

ΜΥΘΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

 

Η τεχνολογία τους προσπέρασε και τους έκανε μουσειακό είδος. Οι περισσότεροι κατέρρευσαν κι ερήμωσαν. Και μαζί τους αφανίστηκε ένας ολόκληρος, σχεδόν μυθικός, κόσμος. Μιλάω για τους νερόμυλους και τον κόσμο που τους εμψύχωνε. Η χαρακτηριστική φιγούρα του μυλωνά, η απλόχωρη αυλή με τα τρεχούμενα νερά, οι αμέτρητες κότες, χήνες και πάπιες λόγω των εν αφθονία σιτηρών, οι κατσίκες και τα λίγα αρνάκια και, κυρίως, οι άνθρωποι με τα γαϊδούρια, τα άλογα, τα κάρα τους και τα φορτώματά τους. Τι γλυκιά αναμονή μέχρι να έρθει η σειρά του καθενός για ν’ αλέσει κι ύστερα να φύγει, αντικαθιστώντας την ποσότητα του σιταριού του με αλεύρι. Κι εν τω μεταξύ κάτω από τους ίσκιους, δίπλα από τα νερά, να τρώει ο καθένας το προσφάι του. Κάποιοι να διηγούνται παραμύθια ή απλές καθημερινές ιστορίες και οι περισσότεροι να ακούνε. Τις έζησα αυτές τις στιγμές. Τις αναπολώ συνεχώς. Και, βέβαια, επαναλαμβάνω κάθε τόσο την διαχρονική απορία του πατέρα μου: «Μα γιατί, γιατί να νοσταλγώ τα χρόνια της δυστυχίας και της απέραντης έλλειψης;»

Του Ηλία Κεφάλα

Οι θεατρικές παραστάσεις στο Βαλτινό

 

Θεατρική παράσταση, φ. 1962. 

Το 1960 ιδρύθηκε και λειτούργησε στο χωριό ο Μορφωτικός Σύλλογος Αγροτοπαίδων Βαλτινού. Εμπνευστές και ιδρυτές του Συλλόγου ήταν πολλοί νέοι άνθρωποι με ανησυχίες και φιλοδοξίες για την πολιτιστική αναβάθμιση του χωριού. Ψυχή του Συλλόγου αυτού ήταν ο Δημήτριος Χήρας ο οποίος προσπαθούσε να βρει πόρους για την λειτουργία του.

Από αυτόν τον Σύλλογο, μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων, δημιουργήθηκε και θεατρικό τμήμα το οποίο ανέβαζε διάφορες παραστάσεις.

Την εποχή εκείνη, οι άνθρωποι αποκλεισμένοι στο μικρό χωριό, έβρισκαν διέξοδο αναζητώντας την ιδιαίτερη εκείνη μαγεία που δίνει το θέατρο.

Κατά τη δεκαετία του 1960 οργανώθηκαν αρκετές θεατρικές παραστάσεις οι οποίες δίνονταν στον αύλειο χώρο της Εκκλησίας. Το χαγιάτι του ναού Αγίου Αθανασίου Βαλτινού, αποτέλεσε τη θεατρική σκηνή όπου παίζονταν κάθε Πάσχα οι θεατρικές παραστάσεις από τους κατοίκους του χωριού.

Θεατρική παράσταση στο χαγιάτι της εκκλησίας, το Πάσχα του 1962. Παίχτηκε το έργο «Ο ψευτοθόδωρος» του Δημήτρη Ψαθά.

Η σκηνογραφία δεν αποτελούσε ιδιαίτερο πρόβλημα. Ο χώρος της σκηνής (όπως περικλειόταν από διάφορα παραπετάσματα) απεικόνιζε συνήθως τον χώρο ενός δωματίου, τα ψηλά βουνά, τον κάμπο. Με τη χρήση διαφόρων στρωσιδιών (κουρελούδες, σεντόνια, χαλιά), την προσθήκη ορισμένων επίπλων και την τοποθέτηση ορισμένων ενδεικτικών στοιχείων (π.χ. μιας εικόνας) η κατάσταση βολεύονταν ικανοποιητικά. Συχνά δημιουργούνταν και ένα ή δύο ζωγραφισμένα σκηνικά που τοποθετούνταν σαν διακοσμητικό φόντο στη σκηνή.

Θεατρική παράσταση στο χαγιάτι της εκκλησίας, το Πάσχα του 1962.

Τη διδασκαλία του έργου αναλάμβανε ο σκηνοθέτης, κάποιος γνώστης του θεάτρου είτε εμπειρικός είτε θεωρητικός. Από αυτόν γίνονταν οι υποδείξεις για την κίνηση και τη θέση των ηθοποιών πάνω στη σκηνή. Κάποιες φορές η διδασκαλία γίνονταν ομαδικά ο ένας διόρθωνε τον άλλον, ο άλλος τον άλλον και ούτω καθεξής.

Σκηνοθετικές ικανότητες είχαν ο Αλκιβιάδης Ζαμπακάς, ο Νικόλαος Τσιγάρας, και ο Αθανάσιος Γεωργ. Καραθανάσης. 

Οι ηθοποιοί.

Μεγάλο πρόβλημα υπήρχε με την συμμετοχή των γυναικών. Η σχετική προκατάληψη της εποχής εκείνης απαγόρευε τη συμμετοχή των γυναικών στο θέατρο. Έτσι τους γυναικείους ρόλους υποδύονταν οι άντρες. Η επιλογή των ανδρών που θα ερμήνευαν τους γυναικείους ρόλους δεν γίνονταν τυχαία. Ο υποψήφιος έπρεπε να διαθέτει λεπτή φωνή και παράστημα ντελικάτο. Επίσης έπρεπε να διαθέτει και κάποιο ταλέντο για να υποδυθεί έναν ρόλο έξω από τη φύση του. Τέλος, θα έπρεπε να είναι ο ίδιος διατεθειμένος να δεχθεί τα «πειράγματα» του κοινωνικού περίγυρου.

Θεατρική παράσταση στο χαγιάτι της εκκλησίας, το Πάσχα του 1960. Παίχτηκε το έργο «Ότι σπείρεις θα θερίσεις».

Ηθοποιοί που ενσάρκωσαν τους ρόλους των διαφόρων παραστάσεων ήταν οι: Κώστας Αγγελόπουλος, Κώστας Ευγ. Σταμούλης, Βασίλης Τσιγάρας, Βασίλης Βαγγελός, Κώστας Ηλ. Κουφοχρήστος, Σωτήρης Τσιμπώνης, Θανάσης Κ. Καραθανάσης, Θανάσης Κατσιούλης, Στέργιος Γ. Σταμούλης κ.ά.

Οι σκηνοθέτες, οι ηθοποιοί και όλοι όσοι συμμετείχαν σε αυτές τις προσπάθειες έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους. Ο καθένας μάθαινε το ρόλο του, γίνονταν και οι σχετικές πρόβες στο σπίτι του Νικολάου Βότσιου και την Κυριακή του Πάσχα ήταν όλα έτοιμα…

Το Πάσχα, στις 12 Απριλίου 1960 παίχτηκε ένα σατυρικό δράμα.

Το Πάσχα του 1961 παίχτηκε το έργο «Ότι σπείρεις θα θερίσεις», σε σκηνοθεσία Νικολάου (Κολιού) Τσιγάρα και Αθαν. Γεωργ. Καραθανάση.

Το Πάσχα του 1962 παίχτηκε το έργο «ο Ψευτοθόδωρος»,  του Δημήτρη Ψαθά, σε σκηνοθεσία Αλκιβιάδη Ζαμπακά.

Κάποιο άλλο Πάσχα ετοιμάστηκε να παιχτεί το έργο «Η Γκόλφω», βουκολικό δραματικό ειδύλλιο σε πέντε πράξεις του Σπύρου Περεσιάδη, αλλά για κάποιους λόγους η παράσταση ματαιώθηκε.

Θεατρική παράσταση στο χαγιάτι της εκκλησίας, το Πάσχα του 1960. Παίχτηκε το έργο «Ότι σπείρεις θα θερίσεις».

Αξίζει να σημειωθεί πως ανάλογες θεατρικές παραστάσεις δόθηκαν και στον χώρο του δημοτικού σχολείου, η δε συμμετοχή των κατοίκων του χωριού και των γειτονικών χωριών σ’ αυτές τις παραστάσεις ήταν καθολική.

Εικόνα από τη θεατρική παράσταση "Η Γκόλφω" στο Δημοτικό σχολείο Βαλτινού.

Εικόνα από τη θεατρική παράσταση "Η Γκόλφω" στο Δημοτικό σχολείο Βαλτινού.

Εικόνα από θεατρική παράσταση στο χαγιάτι της εκκλησίας Βαλτινού. Πάσχα 1961.

 

Εικόνα από θεατρική παράσταση στο χαγιάτι της εκκλησίας Βαλτινού. Πάσχα 1962.

Λεηλασία της ζωής μας

 

Του Χρήστου Γιανναρά

Ο μηδενιστικός «εκσυγχρονισµός» µάχεται φανατισµένα να αποδεσµεύσει την «πόλιν» από τα «ιερά» της, την πολιτική από κάθε «νόηµα» ή στόχο πέρα από τη στυγνή χρησιμότητα. Και η θεσμοποιημένη μεταφυσική («επικρατούσα θρησκεία») πασχίζει πεισματικά και απερίσκεπτα να αποδείξει ότι το απολακτιζόμενο από τους «εκσυγχρονιστές» νόημα της ανθρώπινης ύπαρξης και συνύπαρξης δεν είναι παρά απλό συναίσθημα «θρησκευτικό» ιδεολογικοποιημένο ψυχολόγημα.

Η κάθε πλευρά μάχεται να ευτελίσει αυτό που έχει και να προσλάβει αυτό που την ακυρώνει: Η πολιτική αγωνίζεται να απεκδυθεί τον κοινωνικό της χαρακτήρα, τη σκοποθεσία σχέσεων κοινωνίας «κατ’ αλήθειαν» βίου, αποτροπής της αλλοτρίωσης του ανθρώπου. Θεωρείται «προοδευτική» η πολιτική που ταυτίζεται με μια «πρακτική της συλλογικότητας», λογιστικές διευθετήσεις της οικονομίας, τεχνοκρατικές ρυθμίσεις για τη γενικευμένη, ακώλυτη καταναλωτική αποχαύνωση.

Από τη δική της πλευρά, η θεσμοποιημένη μεταφυσική προσπαθεί, με κάθε τρόπο, να αποποιηθεί τον προβληματισμό και τη γλώσσα που φωτίζει το αίνιγμα της ζωής και του θανάτου. Προτιμάει συναισθηματικές παρηγόριες, πληθωρικές ηθικολογίες, άσχετες με την εμπειρία, ψυχολογικές «βεβαιότητες» που λανσάρονται σαν «πίστη». Παραιτείται από την υποστατική πραγματικότητα της αλήθειας της (από το κοινωνικό σώμα της ενορίας και επισκοπής), επιχειρεί να διασωθεί ως θεσμοποιημένη από το κράτος ιδεολογία. Δεν αντιλαμβάνεται τον ιλιγγιώδη πολιτισμό στον οποίο σαρκώθηκε το «ευαγγέλιό» της.

Περίεργες αναλογίες αμοιβαίων εξομοιώσεων: Οι διαχειριστές του μηδενιστικού «εκσυγχρονισμού» παλεύουν, με νύχια και με δόντια, να υποκαταστήσουν την πολιτική «πράξη» με σκηνοθετημένες εντυπώσεις, το άθλημα της ποιότητας και κοινωνικής προσφοράς με τη φιγουρατζίδικη ευτέλεια. Ο πήχυς των επιδιώξεών τους δεν μπορεί να ανεβεί ψηλότερα από την ψηφοθηρία. Είναι το μέγιστο που μπορούν να φιλοδοξήσουν, το βλέπει κανείς στην ιταμότητα των φυσιογνωμιών και των λόγων τους. Αφρίζουν στα τηλεοπτικά «παράθυρα», μαίνονται υστερικά και εξευτελίζονται, προκειμένου να εξαλείψουν κάθε μνεία «ιερότητας» από την «πόλιν», να ισοπεδώσουν τη ζωή στο επίπεδο των «δικαιωμάτων».

Γιατί; Ίσως επειδή το «ιερό» παραπέμπει σε ποιότητες που συντρίβουν τα δικά τους σπιθαμιαία αναστήματα, καταδείχνουν μικρονοϊκή τη λογική του μηδενισμού, τρομακτικό τον επικείμενο θάνατο του θωρακισμένου με «δικαιώματα» ατόμου.

Από την άλλη μεριά, οι δοκούντες άρχειν των θρησκευτικών θεσμών μάς αφήνουν ενεούς με την ανάγκη που έχουν να μεταφράζουν την οντολογία (το «νόημα» της ύπαρξης και της συνύπαρξης) σε φτηνό ψυχολόγημα, σε γλώσσα ωφελιμιστικής ιδιοτέλειας, γλώσσα εξουσίας και «έργων αξιομισθίας». Δίχως αυτή την εξουσιαστική επένδυση δεν μπορούν να πουν τι επαγγέλλονται, χρειάζονται την εξουσιαστική σκηνοθεσία για να εκπροσωπήσουν την ελπίδα νίκης της ζωής καταπάνω στον θάνατο.

Τρεισήμισι χιλιάδες χρόνια πολιτισμού των Ελλήνων συνιστούν απτό θησαύρισμα στη ζωντανή (ακόμα) ορθόδοξη εκκλησιαστική λατρεία: Εκεί η συνέχεια της αρχαιοελληνικής πολιτικής, η «εκκλησία του δήμου» ως εκκλησία των πιστών. Εκεί η συνέχεια της τραγωδίας, η δραματουργία που λειτουργεί ως αποκάλυψη. Εκεί η διαχρονική συνέχεια της γλώσσας από τον Όμηρο ώς τον Παπαδιαμάντη, σε κάθε εσπερινό και όρθρο. Η συνέχεια της ποίησης αδιάπτωτη, η συνέχεια της μουσικής, της ζωγραφικής από τα Φαγιούμ ώς τον Θεόφιλο.

Αλλά «οι δοκούντες άρχειν» των θεσμών αντιπαρέρχονται πανάσχετοι το ιλιγγιώδες έργο που κλήθηκαν να διακονήσουν. Έχουν στα χέρια τους διαμάντια, και αυτοί μάχονται για χρωματιστά γυαλιά.

Η κάθε πλευρά παλεύει να απωθήσει αυτό που έχει, να προσλάβει αυτό που την ακυρώνει. Οι πολιτικοί αγνοούν ή προσπερνάνε αδιάφοροι κάθε ενδεχόμενο να νοηματοδοτήσουν το έργο τους με τη γόνιμη ετερότητα της παράδοσης (δηλαδή του πολιτισμού) των Ελλήνων. Μάχονται τον πολιτισμό (την εμπειρική μεταφυσική παράδοση των Ελλήνων) πιθηκίζοντας ετεροχρονισμένο τον αντικληρικαλισμό του 18ου αιώνα στη Δύση. Και από την άλλη μεριά, οι «θρησκευτικοί άρχοντες» ούτε που υποψιάζονται την πολιτισμική παράδοση που θα μπορούσαν να συνεχίζουν.

Η παρακμή στην κυριολεξία της.

Ιστορικές σελίδες από την ποδοσφαιρική ομάδα του Βαλτινού. (Μέρος 12ον)

Αφιέρωμα σε ποδοσφαιριστές του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου του Α.Ο. Βαλτινού.

Στη συνέχεια του αφιερώματος «Ιστορικές σελίδες από την ποδοσφαιρική ομάδα του Βαλτινού» παρουσιάζονται παρακάτω μια σειρά από ποδοσφαιριστές που κατάγονται από το Βαλτινό και έπαιξαν ποδόσφαιρο με τη φανέλα της ομάδας.

Ευάγγελος Χρ. Ρούκας

Πρόκειται για έναν ποδοσφαιριστή που διέθετε μοναδικές ικανότητες. Επιθετικός με αξιοζήλευτα προσόντα και χαρίσματα. Μπορούσε να “γυρίσει” υπέρ του οποιαδήποτε μάχη και σε μία στιγμή μεγαλοφυούς έμπνευσης να καταφέρει το ακατόρθωτο. Στην καλή του μέρα ήταν ικανός να διασπάσει τις καλύτερες άμυνες και να σκοράρει με άνεση. 

Στη διάρκεια της ποδοσφαιρικής του διαδρομής, αρκετές ήταν οι φορές που βγήκε πρώτος σκόρερ. Στις 28-9-2013, βραβεύτηκε με το “χρυσό παπούτσι” ως ο πιο παραγωγικός σκόρερ του Νομού Τρικάλων.

 Ηλίας Χ. Κλιάκος

Τερματοφύλακας δυνατός με αυτοπεποίθηση και με καλά αντανακλαστικά, εύστοχη τοποθέτηση στον χώρο της εστίας του, με ξεχωριστό ένστικτο και γρήγορη αντίληψη.  Με αυτά τα χαρίσματα ήταν εύκολο να αποτρέπει αποτελεσματικά τον κίνδυνο και να διατηρεί απαραβίαστη την εστία του. Τα χαρίσματά του ήταν αναγνωρίσιμα και γι’ αυτόν το λόγο, πολλοί σύλλογοι προσπαθούσαν να τον αποκτήσουν στην ομάδα τους. Έπαιξε τερματοφύλακας στο Βαλτινό και στο Ελευθεροχώρι.

Ηλίας Μάμαλης

Ποδοσφαιριστής με πολύ καλό διασκελισμό, ταχύτητα, ωραίο και εύστοχο σουτ, χρησιμοποιώντας εξίσου καλά και τα δυο του πόδια. Αγωνιζόταν με ιδιαίτερη επιτυχία και αποτελεσματικότητα σε κάθε σημείο της επίθεσης. Μυρίζονταν τη φάση και με ευελιξία και ευκολία πετύχαινε το γκολ. Οι ικανότητές του, η οξυδέρκεια, η ταχύτητα και η αποφασιστικότητα μπροστά στην εστία του χάρισαν τη διάκριση και τον ανέδειξαν επανειλημμένως πρώτο σκόρερ. Βγήκε πρώτος σκόρερ, το 2001, με 26 γκολ, το 2005, με 41 γκολ και το 2019 με 18 γκολ.

 

Βάιος Β. Τσιγάρας

Αμυντικός και κεντρώος ποδοσφαιριστής, με άνεση και καθαρότητα. Χρησιμοποιούσε με μεγάλη ευκολία και το κεφάλι και τα πόδια. Όταν χαλούσε τα σχέδια των επιθετικών της αντίπαλης ομάδας, οργάνωνε στη συνέχεια το παιχνίδι με ωραίες μεταβιβάσεις.

 

Δημήτρης Παν. Πέτρου

Ποδοσφαιριστής του κέντρου με αυτοπεποίθηση, καλή τρίπλα και μεγάλη αντοχή που, στην κυριολεξία όργωνε το γήπεδο. Έπαιζε τεχνικό ποδόσφαιρο και πολλές φορές ζωγράφιζε στο γήπεδο.

 

Γώργος  Θ. Σταμούλης

Κεντρώος ποδοσφαιριστής με πολύ καλή τρίπλα και μεγάλη ταχύτητα. Διέθετε επίσης καλή αντίληψη του χώρου και ήξερε να οργανώνει το παιχνίδι. Κατά κύριο λόγο ήταν δημιουργός παρά σκόρερ.

 

Παναγιώτης B. Σταμούλης

O Παναγιώτης Σταμούλης υπήρξε μάχιμος παίκτης στη δύναμη του Α.Ο. Βαλτινού για αρκετά χρόνια. Ήταν αμυντικός παίχτης αλλά με την ευελιξία και την αντοχή που τον διέκρινε, μπορούσε  να παίξει σε οποιαδήποτε θέση. Γέμιζε τα κενά μεταξύ κέντρου και επίθεσης, τόσο επιτιθέμενος όσο και αμυνόμενος. Κι όταν εφορμούσε, έδινε έμφαση προς την επίθεση για την επίτευξη του γκολ.

 

Κώστας Ε. Πέτρου - Ανδρέου

Ψηλός σε ανάστημα με αντοχή και δύναμη ξεχώριζε σε κάθε παιχνίδι. Ιδιαίτερα στο ψηλό παιχνίδι είχε καλύτερες επιδόσεις καθώς κυριαρχούσε στις κεφαλιές. Έπαιξε όμως για λίγο διάστημα ποδόσφαιρο.

Θέλω να μοιραστώ μαζί σας μία ιστορία.

 

Της Κατερίνας Τσιγάρα

Ο παππούς μου απ' την πλευρά της μητέρας μου, αγράμματος γεωργός, είχε πάντα για συντρόφους του στο αλέτρι τα ζώα του.

Όταν γύρισε από τον πόλεμο, περπατώντας απ' την Αλβανία, έφερε μαζί του στο χωριό ένα άλογο. Τον Καρρά. Όλη μέρα πορεία και το βράδυ του κατέβρεχε ό,τι ξεροκόμματο είχε φυλάξει καί το μοιραζόντουσαν. Και ποτέ δεν ανέβηκε πάνω του. Περπατούσαν πλάι πλάι.

«Στρατιώτης εγώ, στρατιώτης κι αυτός», έλεγε.

Μία βδομάδα έκαναν να φτάσουν στο χωριό μ’ αυτό το άλογο.

Στο χωριό, πλέον, με αυτό έκανε «χωράφι», αυτό του μετέφερε τα αγαθά, αυτό ήταν το «δεξί του χέρι».

Ο παππούς μου μετά τη δουλειά στο χωράφι κι όταν ξαπόσταινε το ζώο, το σκέπαζε με τη χλένη του γιατί ήταν ιδρωμένο, «εσύ όταν ιδρώνεις και σε βαρέσει αέρας, δεν κρυώνεις;», έλεγε της γιαγιάς μου.

Το τάιζε την καλύτερη τροφή και όλο του μιλούσε χαϊδεύοντάς το.

Οι συγχωριανοί του τον κορόιδευαν «για δες τον Μήτσο πώς κάνει για ένα άλογο!»

Τα χρόνια πέρασαν κι ο Καρράς γέρασε.

Ο παππούς μου πήρε άλλο ζώο για τη δουλειά του, αλλά αυτό δεν το παράτησε.

Του άλεθε την τροφή και το τάιζε γιατί δεν μπορούσε να μασήσει.

Συνέχιζε να του μιλάει τρυφερά και να το χαϊδεύει.

ΔΕΝ πήγε να το πετάξει στην οβερτούρα (απερτούρα-από την ιταλική λέξη απέρτο=aperto=ανοιχτός), έναν βαθύ λάκο όπου πετούσαν τα ζώα όταν γερνούσαν.

«Ωχ, μωρέ, τι το' χεις καί το ταΐζεις», του έλεγαν «και δεν το πετάς στην οβερτούρα».

Κι ο παππούλης μου απαντούσε ότι αυτή η ψυχή ήταν σύντροφος και φίλος και θα τον φρόντιζε όπως του άξιζε.

Όταν πέθανε το άλογο, ο παππούς μου τον έθαψε κι έβαλε και μία πέτρα εκεί που ήξερε πως ήταν το κεφάλι του κάτω απ' τη γη, «για να μην πατάω σ' εκείνο το σημείο, παιδί μου, από σεβασμό για όλα όσα μου προσέφερε αυτό το ζωντανό που μου ανάθρεψε τα παιδιά μου", θα μου εξιστορούσε χρόνια αργότερα.

Κι όσα ζώα κι αν πέρασαν απ' τα χέρια του, (πρόλαβα τον τελευταίο γαϊδαράκο του τον Λάγιο), έζησαν και πέθαναν καλά.

Ο παππούλης μου ήταν αγράμματος.

Αλλά όχι αμόρφωτος!

Παραμένει στην πλατεία, μετακινείται ελάχιστα το άγαλμα του Στρατηγού Σαράφη

 

«Το άγαλμα παραμένει στην πλατεία, μετακινείται ελάχιστα μέτρα, σύμφωνα με τη μελέτη που έχει εγκριθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο». Αυτό δήλωσε ο Δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου για τη χωροθέτηση του αγάλματος του στρατηγού Στέφανου Σαράφη, θέτοντας τη σωστή διάσταση του θέματος.
Η δήλωση έγινε το πρωί της Τρίτης 30 Αυγούστου 2022 στο ραδιοφωνικό σταθμό «Ραδιοφωνική Λέσχη 97,6» των Τρικάλων και τη δημοσιογράφο κ. Ευαγγελία Σωτηρίου.
Ο κ. Παπαστεργίου, αναφερόμενος σε επιστολές των Σάκη Παπαδόπουλου (βουλευτή Τρικάλων) και Λαϊκής Συσπείρωσης στον Δήμο Τρικκαίων,
– δήλωσε ότι «Υπάρχει θέμα παραπληροφόρησης και ελέγχου των πληροφοριών»
 – σημείωσε ότι δεν πρέπει «να βιαζόμαστε να βγάζουμε συμπεράσματα χωρίς διερευνήσεις, είναι πολύ ωραίο να δημιουργούμε εντυπώσεις μέσω φιλικών προς εμάς μέσων (αναφερόμενος στον Γ. Καΐκη)».
Αναρωτήθηκε, εάν οι ήρωες του 1821 έχουν μικρότερη αξία, καθώς οι προτομές των Στουρνάρα, Βλαχάβα, Καραϊσκάκη μετακινούνται σε ένα σημείο, στην «Αυλή Ηρώων». Εξέφρασε, δε, την άποψή του, ότι θα ήταν προτιμότερη η συγκέντρωση όλων των αγαλμάτων στη συγκεκριμένη «αυλή», καθώς αυτό θα ήταν «πιο βολικό, πιο οριοθετημένο».
Επανέλαβε σαφώς ότι υπάρχει σεβασμός στις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου και ότι η ακριβής χωροθέτηση είναι επιτρεπτή στο πλαίσιο της ανάπλασης, υπενθυμίζοντας για άλλη μια φορά την ελάχιστη μετατόπιση από την παλιά, στη νέα θέση.

Από το γραφείο Τύπου