Ο δράκος του κισσού

 

Ο κόσμος γύρω μας προσφέρεται αφειδώς για τη δημιουργία φαντασιακών εικόνων που παραπέμπουν στους κρυφούς φόβους μας ή στις ονειρικές επιθυμίες. Όταν ήμουνα παιδί έβλεπα με τη διεσταλμένη φαντασία μου εικόνες μέσα στα θολά νερά και τα αντικαθρεφτίσματα των ποταμών ή πάνω στα αναμαλλιασμένα σύννεφα, που ο άνεμος τα μετέτρεπε σε ένα εναλλασσόμενο καλειδοσκόπιο μαγικών μορφών. Πιο κοντά μου όμως ήταν τα δέντρα που με τη βοήθεια του κισσού ή του ιξού και άλλων περικοκλάδων (και λίγη έξαψη δική μου) δημιουργούσαν μέσα στο σύθαμπο τιτάνιες μορφές που με τυραννούσαν μετά στον ύπνο μου. Χθες σε μια περιδιάβαση μεσημεριάτικη έπεσα πάνω στον “δράκο του κισσού”, που μάλλον είναι μια ανανέωση αξέχαστης παιδικής μου εικόνας στο ίδιο ακριβώς σημείο. Γι’ αυτό λένε πως οι παλιοί μας φόβοι δεν χάνονται και πάντα μας ακολουθούν.

Του Ηλία Κεφάλα

Οι «περιπέτειες» της κεντρικής πλατείας των Τρικάλων

Φωτογραφική και… δημαρχιακή περιήγηση από την εποχή του οθωμανικού νεκροταφείου μέχρι την πρόσφατη περίοδο

Αναφερόμενοι στον χώρο που καταλαμβάνει σήμερα η κεντρική πλατεία των Τρικάλων (με αφορμή και τα έργα ανάπλασής της που ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα) είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε με την… προϊστορία της.

Τούτο είναι απαραίτητο, καθώς ο χώρος αυτός δεν ήταν ανέκαθεν το σημείο όπου συναθροίζονταν οι Έλληνες (χριστιανοί) κάτοικοι της πόλης. Αντιθέτως επί τουρκοκρατίας (πριν το 1881) λειτουργούσε το οθωμανικό νεκροταφείο, τα μνήματα του οποίου κατελάμβαναν την βόρειο-βορειοανατολική πλευρά του (απέναντι από την αφετηρία της σημερινής οδού Κονδύλη), ενώ μαζί με το παρακείμενο τζαμί του Τουρχάν Μπέη ή Παζάρ Τζαμί (επί της σημερινής οδού Στουρνάρα) όλος ο χώρος ήταν αφιερωμένος στα επέκεινα των μουσουλμάνων.

Με την Απελευθέρωση το 1881 ο Γεώργιος Κανούτας, που είχε ορισθεί από την ελληνική κυβέρνηση αναπληρωτής του Οθωμανού Δημάρχου Καδρή Μεχμέτ βέη μέχρι τις δημοτικές εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για το 1883, προχώρησε στην κατάργηση του εν λόγω οθωμανικού νεκροταφείου και ξήλωμα των μουσουλμανικών μνημάτων, εκτός των άλλων και ως ένδειξη της αποτίναξης του οθωμανικού ζυγού από τα Τρίκαλα.

Το ξήλωμα αυτό των οθωμανικών μνημάτων έχει αποτυπωθεί φωτογραφικώς από τον Δημήτριο Μιχαηλίδη (εξ Ανδριανουπόλεως) το 1883 σε μία από τις πρώτες φωτογραφίες της πόλης (φωτό 1).

Η απελευθέρωση του τόσο σημαντικού σε έκταση χώρου κάθε άλλο παρά δυσκόλεψε το έργο του πρώτου εκλεγμένου Δημάρχου Τρικκαίων (ο Κανούτας απέτυχε στις εκλογές του 1883) Κωνσταντίνου Ραδινού (1883-1887) που είχε στόχο την εκπόνηση και εφαρμογή σχεδίου πόλης και την διάνοιξη σύγχρονων οδών και πλατειών στα Τρίκαλα.

Έτσι ο χώρος της κεντρικής πλατείας παρέμεινε ελεύθερος από οποιαδήποτε άλλη χρήση χωρίς όμως να έχουν ξεκινήσει κάποιες εργασίες αναμόρφωσής του, όπως βλέπουμε σε φωτογραφία του 1893 σε χιονισμένο τοπίο (φωτό 2).

Να σημειωθεί πάντως πως οι Τούρκοι δεν είχαν ξεχάσει τον Γεώργιο Κανούτα (που στο μεταξύ είχε εκλεγεί Δήμαρχος Τρικκαίων στις δημοτικές εκλογές του 1887) για το ξήλωμα του οθωμανικού νεκροταφείου και κατά την εξάμηνη επανακατάκτηση των Τρικάλων κατά την διάρκεια του “ατυχούς” ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897 ζήτησαν την κεφαλή του επί πίνακι. Εκείνο το διάστημα ο Γ. Κανούτας αναγκάστηκε να καταφύγει στην Αθήνα προκειμένου να σώσει το κεφάλι του.

Στο μεταξύ, το 1891, είχε εκλεγεί Δήμαρχος Τρικκαίων ο Παναγιώτης Χατζηγάκης (που επίσης είχε καταφύγει στο Περτούλι κατά την διάρκεια της εξάμηνης τουρκικής κατοχής) και ο οποίος ευτύχησε να δημαρχεύσει επί τρεις συνεχόμενες θητείες (1891-1903). Την περίοδο αυτή ξεκίνησε η πρώτη υποτυπώδης δενδροφύτευση της κεντρικής πλατείας των Τρίκαλων όπως βλέπουμε σε καρτ ποστάλ (από τον Στέφανο Στουρνάρα) των αρχών του 20ου αιώνα (φωτό 3).

Καθώς παρενεβλήθη η καταστροφική πλημμύρα του Ληθαίου το 1907 -η οποία έπληξε σημαντικά και την κεντρική πλατεία (φωτό 4)- τις επόμενες δεκαετίες με Δημάρχους τον Γεώργιο Κανούτα (1903-1914) και Παναγιώτη Χατζηγάκη (1914-1928), που επανεκλέχθηκαν διαδοχικώς αμφότεροι, όσο και κατά τις δύο θητείες του Χρίστου Π. Χατζηγάκη (1928-1934) η εικόνα της δεν άλλαξε σημαντικώς.

Οι σημαντικές παρεμβάσεις για την ανάπλασή της έγιναν επί της θητείας του Θεοδοσίου Θεοδοσόπουλου (1934-1942), όταν εκτός της δαπάνης 158.855 δραχμών για την αποπεράτωσή της, αποφασίστηκε και η μετονομασία της (με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου το 1937) σε πλατεία Ιωάννου Μεταξά ή 4ης Αυγούστου όπως τελικώς επικράτησε. Όψεις της ανακαινισμένης τότε πλατείας βλέπουμε στις φωτό 5 (του φωτογράφου Κώστα Ζημέρη) και φωτό 6 (καρτ ποστάλ των εκδόσεων Δέλτα).

Στα μεταπολεμικά δύσκολα (“πέτρινα”) χρόνια η όψη της κεντρικής πλατείας παρέμεινε όπως είχε διαμορφωθεί επί δημαρχίας Θεοδοσόπουλου, με μόνη αλλαγή την μετονομασία της εκ νέου σε πλατεία Αμερικανών επί δημαρχίας Ηρακλή Ρέτου (1946-1950) δεδομένης της αδελφοποίησης των πόλεων Τιουσόν των Η.Π.Α. με τα Τρίκαλα (και ενόψει του Σχεδίου Μάρσαλ).

Σημαντικές παρεμβάσεις στην κεντρική πλατεία της πόλης τα επόμενα χρόνια έγιναν κατά την δεκαετία του ’60 με την κατασκευή λιμνούλας στο κέντρο της, επί δημαρχίας Στέφανου Παλλαντζά (1955-1959), καθώς και την τοποθέτηση του γλυπτού “Νικολάκη”, έργο του γλύπτη Νικόλα (Νικολάου Παυλόπουλου) επί δημαρχίας Ιωάννη Μάτη (1959-1964). Στις φωτό 7 και 8 βλέπουμε την κεντρική πλατεία όπως είχε διαμορφωθεί από την δεκαετία του ’60 και εντεύθεν, ενώ στην φωτό 9 ο “Νικολάκης” που αποτέλεσε ιδιότυπο σήμα κατατεθέν της πλατείας και της πόλης από την ημέρα που στήθηκε.

Τέλος την δεκαετία του ’80 στήθηκε επί της πλατείας και ο ορειχάλκινος ανδριάντας του αρχηγού του ΕΛ.ΑΣ., στρατηγού Στέφανου Σαράφη, (φωτό 10, έργο του γλύπτη Αν. Καραχάλιου), επί δημαρχίας Αθανασίου Τριγώνη (1982-1986) και επιπρόσθετα η πλατεία μετονομάστηκε σε Ηρώων Πολυτεχνείου.

Να συμπληρώσουμε εν κατακλείδι πως επί της υπάρχουσας κεντρικής πλατείας των Τρικάλων φιλοξενούνται οι προτομές των αγωνιστών για την εθνική Παλιγγενεσία Παπαθύμιου Βλαχάβα (1770-1809), Νικόλαου Στουρνάρα (1885-1826) και Γεώργιου Καραϊσκάκη (1782-1827).

Σημ.: Ιστορικά στοιχεία αντλήθηκαν από το βιβλίο της Μαρούλας Κλιάφα “Τα του Δήμου εν δήμω. Το χρονικό του Δήμου Τρικκαίων (1883-1959)”.

Του Σωτήρη Κύρμπα

Ενεργειακή αναβάθμιση του Γυμνασίου -Λυκείου Βαλτινού

 

Αναβαθμίζεται ενεργειακά το κτίριο του Γυμνασίου -Λυκείου Βαλτινού στα Τρίκαλα, με χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Ο Περιφερειάρχης Κώστας Αγοραστός έδωσε την έγκριση για την υπογραφή της σύμβασης του έργου, συνολικού προϋπολογισμού ένταξης 860.000 ευρώ με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020. Δικαιούχος και φορέας υλοποίησης είναι ο Δήμος Τρικκαίων.

«Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας εξελίσσεται ένα βραβευμένο, ευρύ   πρόγραμμα ενεργειακών αναβαθμίσεων, χάρη στο οποίο  περισσότερα από 90 σχολικά κτίρια κάθε βαθμίδας και άλλα δημόσια κτίρια μειώνουν το ενεργειακό τους αποτύπωμα, αποκτούν σύγχρονες, λειτουργικές και φιλικές προς το περιβάλλον και τους χρήστες υποδομές, εξοικονομούν χρηματικούς πόρους. Σε συνεργασία με τον Δήμαρχο Τρικκαίων Δημήτρη Παπαστεργίου, τον Αντιπεριφερειάρχη Τρικάλων Χρήστο Μιχαλάκη, τους περιφερειακούς συμβούλους και την Ειδική Υπηρεσία του ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020 το  Γυμνάσιο Λύκειο Βαλτινού συγχρονίζεται με την εποχή και τις ανάγκες  μαθητών και  εκπαιδευτικών. Πρόκειται για ένα διαγενεακό έργο, που  επενδύει στην πρόληψη, σε εποχή  ενεργειακής και κλιματικής κρίσης» δηλώνει ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός.

Τί αλλάζει στο Γυμνάσιο-Λύκειο Βαλτινού

Το υφιστάμενο σχολικό κτίριο Ενεργειακής Κατηγορίας Z, αναβαθμίζεται  σε Κατηγορία Β+ με βελτίωση των ενεργειακών χαρακτηριστικών του.

Η ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου περιλαμβάνει τις εξής παρεμβάσεις:

-Εφαρμογή συστήματος θερμομόνωσης στο κτιριακό κέλυφος – τοιχοποιία, όπου θα τοποθετηθεί εξωτερική θερμομόνωση .

-Κατασκευή θερμομόνωσης στην οροφή  του κτιρίου εξωτερικά, κάτω από την υφιστάμενη στέγη.

-Αντικατάσταση των κουφωμάτων με νέα θερμοδιακοπτόμενα κουφώματα και ενεργειακούς υαλοπίνακες.

-Αντικατάσταση  φωτιστικών σωμάτων με νέα φωτιστικά εξοικονόμησης ενέργειας (led)

-Εγκατάσταση ανεμιστήρων οροφής στις αίθουσες διδασκαλίας για φυσικό δροσισμό.

-Αντικατάσταση του λέβητα θέρμανσης με νέο υψηλής απόδοσης, και τοποθέτηση αυτοματισμών για την εξοικονόμηση ενέργειας.

-Τοποθέτηση φωτοβολταϊκών πλαισίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ενεργειακό συμψηφισμό.

Προβλέπεται η Έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης, για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων.

Το έργο οδηγεί σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας του κτιρίου, μείωση των εκπομπών CO2, αναβάθμιση των συνθηκών θερμικής άνεσης και, κατ’ επέκταση, σε ποιοτική βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας του σχολείου και της διαβίωσης των μαθητών και του εκπαιδευτικού προσωπικού.

ΠΑΤΡΙΔΑ

 

-Ξένε, που μόνος κι έρημος σε ξένους τόπους τρέχεις,

πες μου ποιος είν’ ο τόπος σου και ποιά πατρίδα έχεις;

 

-Στ’ αγαπημένο μου χωριό πάντα χαρές και γέλια,

στ’ αλώνια τραγουδιών φωνές, ξεφάντωμα στ’ αμπέλια,

κι όταν χορεύει η λεβεντιά της Πασχαλιάς τη μέρα,

βροντοχτυπάει το τούμπανο και κελαηδεί η φλογέρα.

 

Στη μακρινή πατρίδα μου έχει ευωδία και χάρη

το ταπεινότερο δεντρί, το πιο φτωχό χορτάρι,

στους κλώνους της αμυγδαλιάς σμίγουν ανθοί και χιόνια

και φέρνουνε την άνοιξη γοργά τα χελιδόνια.

 

Στων μαγεμένων της βουνών τα μαρμαρένια πλάγια

γλυκολαλούνε πέρδικες και κλαίει η κουκουβάγια.

Η ασημένια θάλασσα μ’ αφρούς την περιζώνει

κι ο ουρανός με τ’ άστρα του την χρυσοστεφανώνει.

 

Τη μακρινή πατρίδα μου, πριν η σκλαβιά πλακώσει,

τη δόξασε η παλικάρια, τη φώτιζεν η γνώση.

Και τώρα από τη μαύρη γη, τη γη τη ματωμένη,

πρόβαλε πάλ’ η Λευτεριά σαν πρώτα ανδρειωμένη!

 

-Φτάνει!… Τη χώρα που μου λες, τη γνώρισα, την είδα!

Τη μακρινή πατρίδα σου έχω κι εγώ πατρίδα!...

 

Γιώργος Δροσίνης

Ο Κλαρινετίστας Θωμάς Τάσιος

 

Με αφορμή την συγκέντρωση υλικού, για την συγγραφή και δημιουργία ενός βιβλίου που αφορά την ιστορία των παραδοσιακών οργανοπαικτών του Βαλτινού, παρουσιάζεται παρακάτω ένα δείγμα από τους «πρωταγωνιστές» του επαγγέλματος, οι οποίοι εκμυστηρεύτηκαν τα βιώματά τους, και μίλησαν για την τέχνη τους. Ένας από αυτούς είναι και ο Θωμάς Τάσιος.

Ο Θωμάς Τάσιος του Νικολάου και της Στεριανής γεννήθηκε το 1972. Είναι από τους νεότερους οργανοπαίχτες του τόπου μας και «ο τελευταίος των Μοϊκανών» του επαγγέλματος. Σε μια συνέντευξη τόνισε τα εξής:

«Γεννήθηκα στην Αθήνα στις 3-9- 1972. Από έξι μηνών έζησα στο χωριό Βαλτινό, στον παππού και στην γιαγιά μου, Θωμά και Φωτεινή Καραμπάση. Σ’ αυτούς τους ανθρώπους χρωστάω πολλά γιατί με μεγάλωσαν και με έκαναν άνθρωπο. Θυμάμαι πάντα τις συμβουλές τους και τον αγώνα τους να με μεγαλώσουν. Σε ηλικία 20 χρονών έφυγα από το χωριό και πήγα για δουλειά στην Αθήνα. Κλαρίνο άρχισα να μαθαίνω σε ηλικία 26 χρονών. Στην αρχή έκανα κάποια μαθήματα σε έναν εξαίρετο μουσικό τον Θανάση Γιόλμα, στον Βόλο. Στη συνέχεια μου έδειξαν κάποιες μυστικές τεχνικές του κλαρίνου ο αείμνηστος κλαρινίστας Νίκος Καλαμπάκας και ο Δημήτρης Τζιμούρτος. Στη δουλειά βγήκα το 1999. Έχω δουλέψει σε πολλές εκδηλώσεις στα Τρίκαλα, στη Λάρισα, στη Λαμία, στα Φάρσαλα, στον Βόλο, στη Κοζάνη, στα Γρεβενά, στην Ελασσόνα, στη Καρδίτσα, στην Αθήνα και συνεργάστηκα με πολλούς και αξιόλογους μουσικούς. Συνεργάστηκα με τον μεγάλο, Σαρακατσιάνο τραγουδιστή, Γιάννη Γκόβαρη και την αξιόλογη τραγουδίστρια Ντίνα Αλεξοπούλου, τον Σάκη Γρηγορίου, τον Δημήτρη Βλαστό και με πολλούς άλλους».

Ο κλαρινετίστας Θωμάς Τάσιος στο δάσος της Παναγίας Βαλτινού, σε γλέντι της Πρωτομαγιάς.

 

Εγώ αυτά ξέρου, αυτά λέου (με τη γλώσσα του τόπου μας)

 

Ο Στέλιος, φοιτητής στην Ιταλία, φιλοξένησε κάποτε στο χωριό τον συγκάτοικό του Νίκο, που η καταγωγή του ήταν «κάτω απ’ τ’ αυλάκι», που λένε. Οι δυο φοιτητές γνωρίστηκαν στο πανεπιστήμιο στην Ιταλία και είδαν ότι ταιριάζουν τα χνώτα τους και είπαν να συγκατοικήσουν για να μοιραστούν και το νοίκι. Ε, και έτσι αναπτύχθηκε μια καλή φιλία κι έγιναν αχώριστοι φίλοι. Ήρθαν, λοιπόν κάποτε στο χωριό οι δυο φοιτητές, έκαναν μια γύρα στα Τρίκαλα και το απόγευμα γύρισαν στο σπίτι. Κάθισαν στην αυλή, έπιναν το καφεδάκι τους κι εκεί που είχαν χαλαρώσει, σκάει μύτη ο παππούς ο Στυλιανός.

-Έλα παππού, κάτσε να σε γνωρίσω τον συγκάτοικό μου, τον Νίκο, λέει ο Στέλιος.

-Απού που ίσι παλικάριμ ισί; Τον ρωτάει ο παππούς.

-Από την Πελοπόννησο  είμαι, απαντά ο Νίκος.

-Απού ποιο μέρος απ’ την Πιλουπόννησου  ίσι πιδίμι; Επέμενε ο παππούς.

-Από τη Μάνη, απαντά ο Νίκος.

-Ά…αααα, μπράβου. Ίσι απού καλό μέρους. Μανιάτς, σα να λέμι .

-Ναι, ναι Μανιάτης, επιβεβαίωσε ο Νίκος.

-Μοιάζι τ’ς παλιοί τ’ς Μανιάτις, ή όχι;

-Ξέρω γω; Μάλλον μοιάζω. Απάντησε ο Νίκος γελώντας.

- Α τήρα, τί θα σι που πιδί μ’. Να διαβάσι την ιστουρία τ’ς Μάνης, τ’ς ήρουϊς, του τί έκαναν με τ’ς τούρκοι γιατί απ’ ότι γλέπου θα χρειαστεί πάλι να παλέψουμι με τ΄ς τουρκαλάδις.

-Όσο μπορώ, ναι, διαβάζω, αλλά τώρα γιατί να παλέψουμε, δεν το καταλαβαίνω;

-Ά…ααααα, α…αααα, γιατί του μάτι τ’ς τ’ όχουν σια δω μιριά!!!

-Δε μπα να τό  ’χουν. Ας τό ’χουν. «Μολών Λαβέ»!!!

-Α…ααα, τώρα είπις καλά. Μπράβου πιδί μ’, χαρά στη μάνα που σι γέντζι!!!

-Μα με τις ανασφάλειες και τα όνειρα των Τούρκων θα ασχολούμαστε τέλος πάντων!!!

-Δε μη λές, στα πόσα είσι;

-Τί εννοείτε;

-Πόσου χρουνών ίσι λέου.

-Εικοσιένα και πέντε μήνες ακριβώς!!!

-Έκανις καμιά δ’λιά πριν πας να σπουδάσι;

-Πως δεν έκανα. Εγώ δούλευα από το Γυμνάσιο.

-Μπράβου, μπράβου παλικάριμ. Άξιους, άξιους. Τ’ ακούς Στέλιο; Δούλιβι του πιδί.

-Μ…μμμμμ …

-Άσι, άσι κατάλαβα, τον έκοψε ο παππούς.

-Μα απ’ ότι μου είπε ο Στέλιος, κι αυτός δούλευε, είπε ο Νίκος.

-Ναι, ναι, πως. Κι δε μη λες πιδί μ’, τί δ’λιά έκανις αν επιτρέπιτι;

-Μπαρίστας!!!

-Μ…μμμμμμ, μάλιστα, καλή δ’λιά ακούϊτι. Τί δ’λιά είνι όμως αυτήν πιδί μ;

-Μπαρρίστας, σε μπαρ, πως να στο εξηγήσω….

-Άσε, άσε, δε χρειάζεται, επενέβη ο Στέλιος.

-Δηλαδή τί ακριβώς έφκιανις;

-Πως να σου πω, ήμουν μέσα απ’ τη μπάρα και έρχονταν οι πελάτες κάθονταν στο μπαρ και τους σέρβιρα ότι ήθελαν να πιούν. Καφέ, ποτά, τέτοια.

-Ά….αααα μάλιστα, κατάλαβα. Βρε παλικάρι μ’ δε ξέρου πως του λέτι ισίς στην Μάνη, αλλά ιμείς ιδώ, στου χουργιό καφετζή τον λέμε αυτόν.

-Κατά μια έννοια, ναι, μπορείς να το πεις και έτσι!!!

-Κοιτάξτι μαναχά ικί που πάτι στην Ιταλία να σκουλάστι. Διαβάστι να πάρτι του πτυχίου. Να πάτι στρατό, να γυρίστι μη του καλό, να βρείτι κι μια δ’λιά καλή κι μιτά ένα κουρίτσι καλό να φκιάστι φαμπλιά, ξέρου γω, κατέληξε ο παππούς Στυλιανός.

-Ναι, το όνειρο του κάθε παππού. Σπουδές, στρατό, γάμος και εκεί τελειώνει η αποστολή μας.

-Ιγώ αυτά ξέρου, αυτά λέου. Τώρα ισίς οι νέοι άμα ξέρτι άλλα, κάντι ότι σας φουτήσι ου Θιός, τί να σας πω …

Και πάλι

 

Ωραία ήταν, λοιπόν, εδώ κάτω
να ξανάρθωμε κάποτε.

Ωραία ζωή,
ωραία πρωϊνά κι απογεύματα, ωραία κορίτσια.

Κύριε, σου χαρίζω την αιωνιότητα
για μία ακόμη ζωή στον ίδιο πλανήτη.

Δείξου για μία φορά γενναιόδωρος
ξαναγέμισε ξέχειλο το ποτήρι μου
πού κοντεύει ν’ αδειάσει.

Φαίδρος  Μπαρ­λάς

Εικόνες του χωριού

 

Στον πανέμορφο διαρρυθμισμένο χώρο του σπιτιού του Δημήτρη και της Ελένης Ψαρρά, που  βρίσκεται στις παρυφές του Βαλτινού, o φακός κατέγραψε τον Γιώργο Ριζαργιώτη, και τον Δημήτρη Ψαρρά να απολαμβάνουν το κυριακάτικο πρωινό, συζητώντας και μοιράζοντας τις στιγμές, της καλής παρέας.

Σε μια εποχή που οι άνθρωποι αποξενώνονται και απομονώνονται, ιδιαίτερα στις μεγαλουπόλεις, η καλή παρέα αποδεικνύεται σωτήρια διέξοδος.

Επαναξιολογείται η αξία της καθώς φέρνει τον κόσμο πιο κοντά, αναδεικνύει τη  συντροφικότητα, τα χαμόγελα ανθίζουν, οι ανησυχίες καταπραΰνουν και γενικότερα η ζωή κυλάει πιο ήρεμη και πιο χαρούμενη.

Το τίμημα της ποιότητας

 

Ποιο ποσοστό του ελλαδικού πληθυσμού βρίσκεται σήμερα σε επίπεδο γλωσσικού (επομένως και ψυχικού) πρωτογονισμού; Είναι ένα μικρό, περιθωριακό ποσοστό, είναι πολύ μεγαλύτερο από όσο αντέχουμε να παραδεχτούμε;

Οι δημοσκοπήσεις μας πληροφορούν, συνήθως, για τα ποσοστά λαϊκής προτίμησης που συγκεντρώνουν κατά καιρούς οι πολιτικοί και τα κόμματα ή για την ιεράρχηση από την κοινή γνώμη της σπουδαιότητας των προβλημάτων – διερευνούν, κατά κανόνα, ποσοστά απόψεων και γνωμών ανεξέλεγκτης σπουδαιότητας ή και μικρόνοιας. Δεν ενδιαφέρουν (γι’ αυτό και δεν δημοσιεύονται) στατιστικές που να καταμετρούν, ποιο ποσοστό του πληθυσμού κατανοεί (ή απλώς διαβάζει) το κύριο άρθρο μιας εφημερίδας, δημοσιογραφικές πολιτικές αναλύσεις, τους προβληματισμούς μιας επιφυλλίδας. Δεν ξέρουμε πόσοι Ελληνες σήμερα μπορούν να εντοπίσουν γεωγραφικά την Τσετσενία ή και τη Λήμνο, να κατανοήσουν τις πολύτιμες αναλύσεις του Ιωάννη Μάζη ή του Σάββα Καλεντερίδη, πόσοι μπορούν να διηγηθούν την «υπόθεση» ενός κινηματογραφικού έργου που μόλις παρακολούθησαν.

Γήπεδα, καφετέριες, σχολικά προαύλια, στρατόπεδα, χώροι κοινής σχόλης δίνουν συνήθως την εικόνα ότι η συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού πληθυσμού σήμερα είναι, μέχρι σημείου αναπηρίας, βυθισμένη σε γλωσσική (άρα και νοητική) υστέρηση. Το χρήμα, η τεχνολογία και οι σωματικές απολαύσεις είναι τα όσα κυρίως απασχολούν τον ανθρωπολογικό τύπο, που επίμονα προβάλλουν τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια. Τον καμβά της εκφραστικής του Ελλαδίτη τον συνιστούν κυρίως λέξεις σεξουαλικών απηχήσεων – μοιάζει μάλλον ανίκανος να αρθρώσει ένα πλήρες νόημα, να διατυπώσει επιχείρημα, να χτίσει λογικό συμπέρασμα.

Δεν πρόκειται για περιθωριακή κοινωνική μερίδα, που υπάρχει και επιμένει (ολοφάνερα λένε οι στατιστικές) σε μορφωτική καθυστέρηση. Μάλλον μιλάμε για φαινόμενο γενικευμένου αυθυποβιβασμού και νεο-πρωτογονισμού, όπου ο καταναλωτισμός απολυτοποιείται, γίνεται μοναδική συλλογική στόχευση, ενιαία διακομματική επιδίωξη. Μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα, εδώ και πολλές δεκαετίες, το «φροντιστήριο» έχει υποκαταστήσει το σχολείο, η συνδικαλισμένη ημιμάθεια έχει επιβάλει την κατάργηση της αξιοκρατίας και τον χλευασμό της αριστείας, ζούμε τον εφιαλτικό κρετινισμό να ταυτίζεται η «ακαδημαϊκή ελευθερία» με τη μόνιμη κατάληψη των πανεπιστημιακών χώρων και δημόσιων κτιρίων από τη νεολαιίστικη κομματική καφρίλα.

Ας τολμήσουμε, επιτέλους, μια στατιστική έστω προσέγγιση: Να αντιληφθούμε, ποιο ποσοστό του ελλαδικού πληθυσμού είναι ανέλπιδα βυθισμένο στον πρωτογονισμό της ανέμελης αφέλειας. Ρεαλιστικά, μοιάζει να μετρούν ποσοτικές αναλογίες ευήθειας μόνο οι πολιτικοί. Μόνο πατώντας σε έγκυρες διαγνώσεις απερισκεψίας των εκλογέων τους μπορούν να παραβλέπουν οι πολιτικοί τις κριτικές καταγγελίες και την οργή των σκεπτόμενων πολιτών. Ξέρουν οι επαγγελματίες της εξουσίας ότι τόσο ο λόγος τους όσο και τα έργα τους δεν θα περάσουν από τον λογικό κριτικό έλεγχο των πολιτών, το σχολείο στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης (1974-2022) έχει μεθοδικά χειραγωγήσει τους Ελληνώνυμους υπηκόους του ΝΑΤΟ στην κατάφωρη αδυναμία να κρίνουν, να συγκρίνουν, να σκέφτονται, να επαληθεύουν εμπειρικά την πληροφορία, την είδηση, ενημέρωση, κριτική αποτίμηση.

Τις εκλογές τις κρίνει ο πρωτογονισμός της συνθηματολογικής προπαγάνδας, το μέγεθος και το πλήθος από αφίσες, η ψυχολογική υποβολή της ψευδολογίας των «σποτς», η πρόκληση ορμέμφυτων διχαστικών αντανακλαστικών. Γι’ αυτό και η κρατική προστασία που επισήμως προσφέρεται στον πρωτογονισμό, είναι κυριολεκτικά εξωφρενική: Πολυδάπανη αστυνομική προστασία του κρετινισμού των γηπέδων, διακριτική εύνοια για τους χούλιγκανς, που με τακτή περιοδικότητα καίνε και λεηλατούν περιουσίες, άκρατος λαϊκισμός στην ανοχή της συνδικαλιστικής αυθαιρεσίας, θεσμοποιημένη κατάργηση πειθαρχικών συμβουλίων και αξιοκρατικής ιεραρχίας σε κάθε πτυχή του δημόσιου βίου.

Με ποιο συνειδησιακό αντίκρισμα οι συγκεκριμένοι διαχειριστές της εξουσίας αναλαμβάνουν την ευθύνη και πρωτοβουλία τέτοιων εν ψυχρώ κοινωνικών εγκλημάτων; Είναι δυνατό, νοήμονες άνθρωποι να πιστεύουν ότι ο μεθοδικός εκμαυλισμός του δημόσιου και ιδιωτικού ήθους συνιστά «εκσυγχρονισμό», «φιλελευθεροποίηση», «δημοκρατία»; Τους καλύπτουν ψυχολογικά οι εξωραϊσμοί του μηδενισμού ως της μόνης πολιτικής φιλοσοφίας, με τους οποίους κατακλύζει τα κυριακάτικα φύλλα των εφημερίδων η «προοδευτική» μας διανόηση;

Ας τολμήσουν, σαν τον βασιλιά του παραμυθιού, να εισχωρήσουν, μεταμφιεσμένοι και αγνώριστοι, σε γήπεδα, καφετέριες, σχολικά προαύλια, στρατόπεδα, χώρους κοινής σχόλης. Ή ας τολμήσουν (τουλάχιστον) μια στατιστική καταμέτρηση του πρωτογονισμού στην Ελλάδα σήμερα.

του Χρήστου Γιανναρά

Ιστορικές σελίδες από την ποδοσφαιρική ομάδα του Βαλτινού. (Μέρος 11ον)

 Αφιέρωμα σε ποδοσφαιριστές του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου του Α.Ο. Βαλτινού.

Στη συνέχεια του αφιερώματος «Ιστορικές σελίδες από την ποδοσφαιρική ομάδα του Βαλτινού» παρουσιάζονται παρακάτω μια σειρά από ποδοσφαιριστές που κατάγονται από το Βαλτινό και έπαιξαν ποδόσφαιρο με τη φανέλα της ομάδας.

Αθαν. Νικ. Σταμούλης

Επιθετικός με αυτοπεποίθηση, ήταν ευέλικτος, διέθετε πολύ καλή ντρίπλα και αντίληψη του παιχνιδιού. Αξιοποιούσε τις πάσες των συμπαικτών του κέντρου και ήταν γνωστός για το ρεφλέξ του, την κίνηση του στο χώρο, τις μεταβιβάσεις του και τα μακρινά φαρμακερά του σουτ. Ψύχραιμος, ευγενικός και οργανωτικός έδινε το παράδειγμα σε όλη την ομάδα.

Τις ποδοσφαιρικές περιόδους (1997-1998), (2001-2002) και (2005-2006) υπήρξε πρώτος σκόρερ με 31, 41, και 21 γκολ αντίστοιχα.

Ιωάννης Κ. Απόχας

Ποδοσφαιριστής του κέντρου με άριστη κατάρτιση του ποδοσφαίρου. Υπήρξε και προπονητής της ομάδας του Α.Ο. Βαλτινού. Διακρίνονταν για τη στάση του, το ήθος και την ευγένεια μέσα και έξω από το γήπεδο.

 

Αθανάσιος Δημ. Σταμούλης

Παίκτης που μπορούσε να σταθεί σε όλες τις θέσεις του γηπέδου. Στην άμυνα, στο κέντρο, στην επίθεση έβρισκε τον ρόλο του και ήταν αποτελεσματικός. Σύμφωνα με τα προσόντα του διακρίνονταν για την ευστοχία του στις στημένες μπαλιές, (ιδιαίτερα στα φάουλ της μεγάλης περιοχής), είχε ωραίο σουτ, ωραία τρίπλα, και ωραία κεφαλιά. Διατέλεσε και προπονητής τος ομάδας του Α.Ο. Βαλτινού.

 

Πέτρος Σ. Σταμούλης

Κεντρικός αμυντικός με ωραίο κόψιμο, και καλή οργάνωση της μπάλας. Ευνοημένος με το κατάλληλο σωματότυπο, δεν άφηνε πολλά περιθώρια στις αντίπαλες επιθέσεις. Είχε καλό στήσιμο και διεκδίκηση της μπάλας με το κεφάλι. Έπαιξε όμως, για λίγο καιρό ποδόσφαιρο.

 

Ανδρέας Α. Σταμούλης

Ποδοσφαιριστής παντός καιρού και παντός θέσεως. Όταν το απαιτούσαν οι συνθήκες υπερασπιζόταν επάξια την ομάδα κάτω από την εστία, ως τερματοφύλακας. Αλλά και πολλές φορές όταν χρειαζόταν έπαιζε εξ ίσου καλά και στην αμυντική γραμμή καθώς και στο κέντρο. Ποδοσφαιριστής με πολύ δύναμη και αντοχή. Η ικανότητα του αναδεικνυόταν κυρίως σε βροχερό και λασπώδες γήπεδο. Ο Ανδρέας Σταμούλης έπαιξε ποδόσφαιρο και στην ομάδα μικτή παίδων της Ε.Π.Σ.Τ.

Δημήτρης Ευθ. Πέτρου

Αμυντικός ποδοσφαιριστής με καλό σωματότυπο δύναμη και αντοχή. Ευκίνητος με καλό ελιγμό και καλή τρίπλα. Έπαιξε ποδόσφαιρο στο Βαλτινό και στην ομάδα της Φωτάδας.

Ερείπιο στη Μουριά Τρικάλων

 

Στέκει ακόμα για να δείχνει τα κλέη μιας άλλης εποχής. Φαντάζει σαν ένα μικρό αρχοντόσπιτο μεγαλοκτηματία, τηρουμένων πάντα των αναλογιών για τους κάθε λογής μεγάλους. Η επιλογή του ροζ χρώματος, που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πάγια επιλογή της ώχρας σε όλον τον θεσσαλικό κάμπο, μια ώχρα ομόλογη με τα ώριμα σιτάρια και καλαμπόκια, μας κάνει να φανταστούμε έναν γραμματιζούμενο ή απλώς ταξιδευτή στα μέλη της οικογένειας με γνώσεις νεοκλασικής αρχιτεκτονικής. Θα ήταν, τάχα, εδώ μόνιμος κάτοικος ή συχνός επισκέπτης; Θα χάρηκε ή θα λυπήθηκε περισσότερο, ανεβαίνοντας και κατεβαίνοντας αυτές τις σκάλες; Όμως η πτώση των οίκων είναι ένα γεγονός αναμφισβήτητο. Η φθορά σαν ένα ανίκητο σαράκι ήταν και είναι πάντα εδώ, για να σκάβει και να γκρεμίζει από μέσα κι απ’ έξω. Να ερειπώνει.

Του Ηλία Κεφάλα

Ο κοινοτικός κλητήρας

 

Παλαιότερα, ο τελάλης ή κήρυκας ήταν ο εντεταλμένος υπάλληλος της κοινότητας, ο οποίος έκανε τις διάφορες ανακοινώσεις. Συνέβαλε στην εύρυθμη λειτουργία της κοινότητας καθώς ήταν ο ενδιάμεσος κρίκος της επικοινωνίας μεταξύ κοινότητας και κατοίκων. Συνήθως έκανε τις ανακοινώσεις τις βραδινές ώρες, όταν δηλαδή επέστρεφαν από τις δουλειές τους όλοι οι χωρικοί και σπάνια κατά τη διάρκεια της ημέρας, εκτός αν συνέβαινε κάποιο σπουδαίο έκτακτο γεγονός.

Η ανακοίνωση, για να ακούσουν όλοι οι χωριανοί επαναλαμβάνονταν τρεις και τέσσερις φορές σε διάφορα μέρη του χωριού. Έφτιαχνε χωνί με τις παλάμες των χεριών του και ειδοποιούσε - ενημέρωνε τους κατοίκους για θέματα, όπως π. χ. για προσωπική εργασία, για διάνοιξη αυλακιών άρδευσης κήπων ή χωραφιών, για κλοπή ή για χάσιμο κάποιου ζώου, για τον ερχομό του δεσπότη, του νομάρχη ή κάποιου σημαίνοντος προσώπου, για διάφορα σημαίνοντα γεγονότα και ανακοινώσεις που αφορούσαν τοπικά προβλήματα της κοινότητας, του σχολείου και της εκκλησίας, για διεξαγωγή δημοπρασιών των κοινοτικών, εκκλησιαστικών και σχολικών αγροκτημάτων κλπ. Με την χαρακτηριστική, στεντόρεια και καθαρή φωνή του ξεκινούσε το τελάλισμα με τη συνηθισμένη φράση: «Ακούσατεεε, ακούσατεεε χωριανοίιιιι…. Αύριο θα γίνει προσωπική εργασία για να φτιάξουμε το δρόμο πέρα στον τάδε μαχαλά. Οι άντρες να έχουν μαζί τους λισγάρια, κασμάδες, φτυάρια και τσαπιά».

Όταν γινόταν καμία δημοπρασία για νοίκιασμα κοινοτικού χωραφιού και όλα ήταν έτοιμα φώναζε δυνατά: «Αρχίζει η δημοπρασία του χωριού. Ο τάδε δίνει για ενοίκιο 300 δραχμές το στρέμμα, έχει άλλος πρισφορά κύριοι; Μετά μετρούσε 1,2,3 έχει άλλος κύριοι; Αν δεν εμφανιζόταν άλλος πλειοδότης φώναζε: «η δημοπρασία έληξε με τελευταίο πλειοδότη τον τάδε». Αυτοί οι τελάληδες εξελίχθηκαν στη συνέχεια σε κοινοτικούς κλητήρες με διευρυμένες αρμοδιότητες.

Αποδεικτικό επίδοσης προσκλήσεως για συνεδρίαση του κοινοτικού συμβουλίου, από τον κλητήρα της κοινότητας Βαλτινού, Σταύρου Σταυρέκα.

Ο κλητήρας ήταν υπεύθυνος για την καθαριότητα του γραφείου της Κοινότητας και μεριμνούσε για την παραλαβή και την επίδοση της εισερχόμενης και εξερχόμενης αλληλογραφίας καθώς και την επίδοση των προσκλήσεων του Κοινοτικού Συμβουλίου, την τοιχοκόλληση των πάσης φύσεως ανακοινώσεων και γενικά εκτελούσε κάθε νόμιμη υπηρεσία που του ανέθεταν.

Κλητήρες που διατέλεσαν στην κοινότητα Βαλτινού ήταν οι εξής:

Βότσιος Νικόλαος 1930 - 1937

Ψύχος Στέφανος 1937 - 1940

Κουφοχρήστος Ιωάννης 1940 - 1941

Δεν υπήρχε κανένας 1941 - 1950

Σταυρέκας Βασίλειος 1950 - 1953

Σταυρέκας Σταύρος 1954 - 1980

Ο τελευταίος κλητήρας της κοινότητας Βαλτινού, Σταύρος Σταυρέκας.

Διορισμός κοινοτικού Κλητήρα

Παρακάτω παρατίθεται μια πράξη του Κοινοτικού Συμβουλίου Βαλτινού που αφορά στον διορισμό κοινοτικού κλητήρα. Με την υπ’ αριθμ.35 του 1953 το Κοινοτικό Συμβούλιο Βαλτινού αφού άκουσαν την αιτιολογία και την πρόταση του πρόεδρου της κοινότητας Αθανασίου Κολοβελώνη: «Επειδή ο κλητήρας της κοινότητας Βαλτινού Βασίλειος Λάμπρου Σταυρέκας απεβίωσε την 1 Δεκεμβρίου 1953 και επομένως η κοινότητα στερείται πλέον κλητήρος και άνευ κοινοτικού κλητήρος δεν δύναται να διεξαχθεί η κοινοτική υπηρεσία προτείνω όπως προβούμε εις τον διορισμό έτερον κλητήρα και προτείνοντας όπως διορίσομε τον Σταύρο Βασιλείου Σταυρέκα». Το συμβούλιο αποφάσισε: Τον διορισμό για τη θέση του κοινοτικού κλητήρα της κοινότητας Βαλτινού, τον Σταύρο Βασιλ. Σταυρέκα κάτοικο Βαλτινού αφ εις ανέλαβε τα καθήκοντά του από σήμερον με μηνιαίο μισθό δραχμάς εκατό χιλιάδες (100.000) πληρωτέον εκ του προϋπολογισμού της κοινότητος Βαλτινού».

(Από το βιβλίο «Η Κοινότητα Βαλτινού» του Δημήτρη Τσιγάρα)

Τέχνη με επιλεγμένα βότσαλα

 

Ο Ιταλός καλλιτέχνης Stefano Furlani δημιουργεί εκπληκτική τέχνη με επιλεγμένα βότσαλα για το χρώμα, το σχήμα και το μέγεθός τους, που βρίσκει ο ίδιος με τον γιο του στην παραλία.

Η θάλασσα που αγνοεί η πόλη όπου ζει είναι το μεγάλο του πάθος και η βοτσαλωτή παραλία, που ονομάζεται Σαξονία, είναι το αγαπημένο του μέρος κάθαρσης και έμπνευσης.

Ανακάλυψε τον εαυτό του καλλιτέχνη τυχαία, το καλοκαίρι του 2012, όταν έπαιζε με τον τρίχρονο γιο του Davide, άρχισε να δημιουργεί φιγούρες στην ξαπλώστρα με τις πέτρες που μαζεύτηκαν στην παραλία, οι οποίες στη συνέχεια καταστράφηκαν το ηλιοβασίλεμα, επιστρέφοντας σπίτι.
Ώσπου, μια μέρα, πήρε σάρκα και οστά ένας υπέροχος Ινδός αρχηγός, τον οποίο κανείς δεν είχε το θάρρος να καταστρέψει λόγω της εκπληκτικής ομορφιάς του και έγινε ο πρώτος του πίνακας.

Ήταν εκείνη τη μέρα που αποφάσισε να αρχίσει να σώζει τον καρπό εκείνου του παιχνιδιού, τοποθετώντας και κολλώντας τις εξαιρετικές του συνθέσεις από πέτρες σε ξύλινες σανίδες, ζωγραφισμένες στο παρελθόν από τον ίδιο, με πάντα διαφορετικά φόντο.

Σύντομα τα εξαιρετικής ομορφιάς έργα του άρχισαν να περιοδεύουν την Ιταλία, αγγίζοντας πολλές πόλεις της χερσονήσου, φτάνοντας ακόμη και πέρα ​​από τα σύνορα, μέχρι την Αμερική.

Είναι πλέον γνωστός σε όλο τον κόσμο ως ο «καλλιτέχνης της πέτρας», που χάρη στη φαντασία και την επιδεξιότητά του είναι σε θέση να μεταμορφώσει αυτό που δημιουργεί η φύση σε έργο τέχνης.

Με την φωτογραφική – καλλιτεχνική ματιά του Σάκη Αθάνατου

 

Η φύση της περιοχής μας προσφέρει απεριόριστες φωτογραφικές ευκαιρίες και κινητοποιεί την φωτογραφική δημιουργικότητα πολλών με την εντυπωσιακή χρωματική παλέτα της. Τα τοπία και γενικότερα τα διάφορα θέματα της φύσης ξεπετάγονται σε αστείρευτη ποικιλία και το μόνο που χρειάζεται είναι η καλλιτεχνική ματιά του φωτογράφου να δημιουργήσει τη σύνθεση.

Ο Αθανάσιος Αθάνατος, που βρίσκεται στο Λονδίνο και ήρθε με άδεια στο χωριό, βγήκε μια βόλτα στη κατάφυτη φύση του Βαλτινού και κατέγραψε, με τον φακό του, τις ομορφιές του χωριού.

Επιλέξαμε και παρουσιάζουμε ένα μικρό δείγμα από την φωτογραφική - καλλιτεχνική ματιά του!

Εορτάστηκε με επιτυχία το πανηγύρι της Παναγίας στο Βαλτινό

 

Ύψιστη, με πρωτεύουσα θέση ανάμεσα στις υπόλοιπες θρησκευτικές εορτές του καλοκαιριού, κατέχει στην καρδιά του Αυγούστου η Κοίμηση της Θεοτόκου.

Στο Βαλτινό κάθε χρόνο διοργανώνεται εδώ και πολλά χρόνια στο εξωκλήσι της Παναγίας περίλαμπρο πανηγύρι στο οποίο συμβάλλουν και συμμετέχουν με την προσωπική τους παρουσία πολλοί κάτοικοι του χωριού.

Έτσι και φέτος εορτάστηκε με επιτυχία η Παναγία Ελεούσα, στο ομώνυμο εκκλησάκι του δάσους της Παναγίας Βαλτινού.

Αποβραδίς τελέστηκε η ακολουθία του εσπερινού, μέσα σε κατανυκτικό κλίμα, παρουσία πλήθος πιστών και επισκεπτών, ενώ στο τέλος αυτής προσφέρθηκε στους επισκέπτες φιλοξενία με την πατροπαράδοτη φασολάδα.

Ανήμερα της Παναγίας, το πρωί, πραγματοποιήθηκε η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία και στους επισκέπτες προσφέρθηκε πάλι φιλοξενία, πρόβιο κρέας με κριθαράκι στο καζάνι.

Την οργανωτική δομή του πανηγυριού την έχει κυρίαρχα το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο μαζί με τους διάφορους εθελοντές πιστούς στην θρησκευτική και λαϊκή παράδοση.

Όλοι οι κοινοτικοί θεσμοί συντονίζονται και συστοιχίζονται κάτω από το πνεύμα της όσο το δυνατόν καλύτερης διοργάνωσης του πανηγυριού.

Ο Δήμος αναλαμβάνει την καθαριότητα και τον ευπρεπισμό του χώρου με τους εργάτες και τα μηχανήματα που διαθέτει.

Επικεφαλής του θρησκευτικού τελετουργικού (Λειτουργία, Εσπερινό, Δέηση, Αρτοκλασία κλπ) είναι ο ιερέας του χωριού ο Πατήρ Κωνσταντίνος Ζαχαράκης, με συλλειτουργούς άλλους ιερείς από διπλανά χωριά και τους εκλεκτούς ιεροψάλτες.

Οι εθελοντές μάγειροι, οι διανομείς φαγητού και οι διάφοροι βοηθοί είχαν την ευθύνη της φιλοξενίας για την εύρυθμη διεκπεραίωση της προσφοράς του νόστιμου και γευστικού φαγητού.

Οι γυναίκες εθελόντριες ανέλαβαν την καθαριότητα, τη πάστρα και την λάντζα των μαγειρικών σκευών του μαγειρείου.

Κάποιοι εθελοντές είχαν τον συντονισμό και τη βοήθεια προς τους οδηγούς επισκέπτες, για το παρκάρισμα των αυτοκινήτων στον καθορισμένο χώρο.

Και έτσι το πανηγύρι μέσα σε φιλόξενο και εορταστικό κλίμα γιορτάστηκε με λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια.

Αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους τους εμπλεκόμενους εθελοντές και φορείς που με την σημαντική συμβολή τους αποδεικνύουν ότι ο θεσμός του πανηγυριού βρίσκεται βαθιά χαραγμένος στη συνείδηση όλων των κατοίκων και δημιουργούν τις προϋποθέσεις, ώστε κάθε χρόνο η επιτυχία να είναι εξασφαλισμένη.

Ακολουθεί φωτορεπορτάζ.

«Ο Δεκαπενταύγουστος» Διήγημα του Χάρη Αγγελή

 

Το πανηγύρι, που το περίμεναν τα παιδιά όλο το καλοκαίρι, άρχιζε την παραμονή το βράδυ και γινότανε πέρα στο εξωκκλήσι της Παναγίας.

Εκείνη την ημέρα, την παραμονή το απόγευμα, οι γελαδάρηδες έδεναν τα γελάδια νωρίτερα, δυο αξιάλες ήλιο πριν να βασιλέψει. Έβαζαν τα καλά τους και δρόμο για την Παναγία.

Εκεί μαζεύονταν άνθρωποι κι από τα γύρω χωριά. Άλλοι με γομάρια κι άλλοι με τα κάρα. Άπλωναν τα στρωσίδια κάτω από τα πανύψηλα δέντρα και έμειναν εκεί όλη τη νύχτα. Οι ταβερνιάρηδες είχαν έτοιμες τις καρέκλες και τα τραπέζια από τ’ απόγευμα. Η εξέδρα για τα όργανα και την ντιζέζα ήταν κι αυτή στημένη. Οι ασετιλίνες και τα λουξ κρεμασμένα στα δέντρα έκαναν τη νύχτα μέρα. Κοκορέτσια και αρνιά στις σούβλες μοσχοβολούσαν τον τόπο. Κολόνες από πάγο μέσα στα βαρέλια πάγωναν τις μπύρες τα κρασιά και τα αναψυκτικά. Οι ψιλικατζήδες, οι καραμελάδες,  άπλωναν την πραμάτεια τους και περίμεναν τους πανηγυριστές. Οι Παγωτατζήδες με ΕΒΓΑ παγωτά και κασάτα έπιαναν το πόστο τους.

Χαρτζιλίκι δεν υπήρχε, το πολύ καμιά δραχμή για κανένα μπισκότο ή ένα τρίτο παγωτού. Όμως παρά τις στερήσεις αυτές οι ψυχές των παιδιών ήταν πλουσιότατες. Θα έβλεπαν τις ντιζέζες δωρεάν. Έπιαναν κάτω από τη σανιδένια εξέδρα και κοίταζαν τις γυναίκες. Οι ντιζέζες, συνήθως είχαν βραχνιασμένες φωνές. Έκαναν φασαρία με το ντέφι, και δημιουργούσαν κέφι με τα χέρια, με τα πόδια και τα κουνήματά τους.

Κατά το βράδυ λοιπόν, η «συμμορία» των παιδιών είχε πολλά να κάνει. Έπρεπε να ρημάξει με το κλέψιμο του ψιλικαντζήδες. Δυο τρεις ακουμπούσαν στον πάγκο τάχα να διαλέξουν ή να ρωτήσουν: «πόσο κάνει αυτό;» και οι άλλοι έβαζαν τα χέρια κάτω από τα πόδια τους κι άρπαζαν ότι έπιανε το χέρι. Την άλλη μέρα δαχτυλίδια, σταυρουδάκια, σκουλαρίκια στόλιζαν τα σώματα των αγοριών. Ενώ φούσκωναν τις τσέπες με μπισκότα και καραμέλες. Οι ανταλλαγές των διπλών κλεψιμαίικων ισορροπούσαν την δυναμική της ομάδας και φαίνονταν σαν να τους είχε φωτίσει η νονά τους με στολίδια τον Δεκαπενταύγουστο.

Απ' την άλλη τα ερωτικά πειράγματα ήταν στο φόρτε τους και έφερναν φασαρίες. Δεν μάλωναν μόνο τα μικρά παιδιά, μάλωναν και οι μεγάλοι. Γροθιές, μπουκάλια σπασμένα, κεφάλια ματωμένα ήταν στην «νυχτερινή διάταξη».

«Γιατί πείραξες την αδερφή μου», «γιατί ακούμπησες την αρραβωνιάρα μου»; και όποια άλλη αφορμή υπήρχε για παρεξήγηση.

Ο διάλογος του φλερταρίσματος, που επικρατούσε μεταξύ αγοριών και κοριτσιών ήταν ως εξής:

«Γειά σου, τι κάνεις; Είμαστε ξαδέρφια;» 

«Σκατά να φας», απαντούσε το κορίτσι, γιατί τους συγγενείς του τους γνώριζε. Το «σκατά να φας» ήταν απάντηση που την έλεγαν τα κορίτσια σ’ όλη την περιφέρεια. Ήταν μια άμυνα κυρίως για να θολώνουν τα νερά προς τους οικείους, ώστε να μη δώσουν δικαίωμα την ώρα που μιλούσαν με τα αγόρια κι αρχίσουν οι ανακρίσεις και οι φασαρίες. Κι αυτό μερικές φορές το έλεγαν χαμογελώντας, υποδηλώνοντας έτσι την διάθεσή τους και την κρυφή επιθυμία τους. Τα μάτια και η γλώσσα του σώματος μαρτυρούσαν την διάθεσή τους και την έλξη προς το αρσενικό, αλλά το συγγενικό περιβάλλον το απαγόρευε.

Όλα τα αγόρια είχαμε καθρεφτάκι, που ήταν διπλό, μπροστά και πίσω. Πέρα από το καθρέφτισμα χρησίμευε και για το «γυάλισμα» των κοριτσιών.  Πιάναμε τις αχτίνες του ήλιου και τις στέλναμε στην παρέα των κοριτσιών, όσο μακριά και να βρίσκονταν, αρκεί να μην υπήρχαν ανάμεσα βάτια και δέντρα. Ήταν κι αυτό ένα είδος πειράγματος, ένα μήνυμα ότι σε θέλω, κοίταξε προς τα εδώ, αφού δεν μπορώ να σου μιλήσω. Και τα κορίτσια τάχα νευρίαζαν, έκαναν χειρονομίες, γελούσαν, αγκαλιάζονταν, και έτσι ανταποκρίνονταν σ’ όλο αυτό το παιχνίδι του φλερτ.

Από την άλλη, η Πιπίτσα, η ντιζέζα, με την κόκκινη σαν καρπούζι μίνι φούστα, έδειχνε απροκάλυπτα την αγάπη της στα παιδιά. Δεν είχε πρόβλημα οικογενειακού περιβάλλοντος γιατί ήταν από μακριά. Τα έβλεπε  κάτω από  τα σανίδια με γουρλωμένα τα μάτια να την περιεργάζονται, κι αυτή άλλο τόσο έκανε σφούρλες, ώστε να σηκώνεται η φούστα της περισσότερο. Κι όταν κατέβαινε να πάει στην τουαλέτα τα έπαιρνε κοντά της, τα αγκάλιαζε, τα έλεγε «αντράκια μου» και αυτά πέθαιναν από έρωτα. Τα μιλούσε έτσι μια ξένη γυναίκα που οι άλλοι την θεωρούσαν ελευθέρων ηθών κι όμως ήταν τόσο γλυκιά, τόσο καλή, και τόσο χαρούμενη γυναίκα που αναστάτωνε τις καρδιές των αγοριών. 

«Πιπίτσα θα ξανάρθεις και του χρόνου;» θυμάμαι που την ρώτησα.

«Ναι μωράκι μου, εσύ, μελαχρινό αντράκι, κοίτα να βγάλεις μουστάκι και θα χορέψουμε μαζί ένα τσιφτετέλι που θα χαλάσει κόσμο!»

Την άλλη μέρα την πέρασα στον καθρέφτη.