Παράθυρα μνήμης προς το παρελθόν

Το παράθυρο του καφενείου

Η σημερινή μας ανάρτηση, έχει ως θεματική ενότητα «Τα παράθυρα μνήμης προς το παρελθόν». Τι θέλουν να μας πουν άραγε, τα παράθυρα; 
Επιλέξαμε λοιπόν και εστιάσαμε σε μια σειρά από παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες, που τραβήχτηκαν στο Βαλτινό και αποτελούν μια ενδιαφέρουσα ενότητα, όπου κυρίαρχο στοιχείο του κάδρου της κάθε φωτογραφίας είναι το παράθυρο, στο οποίο επιχειρείται παράλληλα και μια προσέγγιση που είναι άμεσα συνυφασμένη με την ποιητική έκφραση.

Μάρτυρες γεγονότων και συναισθημάτων, μεταφέρουν μηνύματα, μας προσφέρουν τη θέα προς τον κόσμο και μέσα από τα πλάνα του φωτογραφικού φακού που απεικονίζουν το χθες και το σήμερα, ξετυλίγεται ένα νοητό ταξίδι στο μύθο και στην ιστορία του τόπου μας.

Φωτογραφίες απλές, καθημερινές, ομαδικές, οικογενειακές, αλλά μέσα τους υπάρχει το παράθυρο, το οποίο παρατάσσεται στη σκηνογραφία και δημιουργεί τάξη και συνειρμούς.

Παράθυρα ανοιχτά, κλειστά, μισόκλειστα, σχολείου, φυλακής, παράθυρα από σπίτια, αποθήκες, καταστήματα, σαν ίχνη μιας περασμένης ζωής ή σαν στοιχεία της νεοελληνικής παράδοσης, που διεγείρουν το βλέμμα και την αισθητική.

Πόζα μέσα από το παράθυρο

Στέκουν εκεί, μαζί με την ανθρώπινη παρουσία και την ανάγκη της, απέναντι από τη φθορά του χρόνου και διεκδικούν ακόμα το μεράδι της δικής τους αισθητικής παρουσίας. Και ταυτόχρονα μας φέρνουν σε επαφή με έναν λιτό κι απέριττο, οπωσδήποτε, αλλά μάλλον πιο ευτυχισμένο και σίγουρα πιο αρμονικό και γήινο κόσμο.
Παράθυρα που αποτελούν ντεκόρ στη σκηνογραφία της φωτογραφίας και μας αποκαλύπτουν σταδιακά το ποιητικό πρόσωπο μιας ξεχασμένης, αλλά υπό ένα ορισμένο πρίσμα, επίκαιρης Ελλάδας.

Παράθυρα, σαν αυτά που αναζητούμε όλοι μας και δεν τα βρίσκουμε ή δεν θέλουμε να τα βρούμε. 

Τρεις γενεές στο παράθυρο

Το παράθυρο του περιπτέρου 

«Κάθομαι εδώ στο παράθυρο· κοιτάω τους διαβάτες
και κοιτάζομαι μέσα στα μάτια τους. Θαρρώ πως είμαι
μια σιωπηλή φωτογραφία, μες στην παλιά κορνίζα της,
κρεμασμένη έξω από το σπίτι, στο δυτικό τοίχο,
εγώ και το παράθυρό μου.
Κοιτάζω κάποτε ο ίδιος
ετούτη τη φωτογραφία με τα ερωτικά, κουρασμένα της μάτια -
ένας ίσκιος αποκρύβει το στόμα· η επίπεδη λάμψη από το τζάμι της κορνίζας,
στιγμές-στιγμές, αντίκρυ στο λιόγερμα ή στο φεγγαρόφωτο,
σκεπάζει ολόκληρο το πρόσωπο, κ' είμαι κρυμμένος
πίσω απόνα τετράγωνο φως, χλωμό ή ασημένιο ή ρόδινο,
και μπορώ ελεύθερα να κοιτάζω τον κόσμο
χωρίς κανένας να με βλέπει. Ελεύθερα - και τι να πούμε;»
Γιάννης Ρίτσος

Το παράθυρο της φυλακής 

Το συγκλονιστικό βλέμμα μέσα από τη φυλακή. Περιμένοντας το τίποτα θα περνάνε οι μέρες, οι εβδομάδες, οι μήνες, τα χρόνια, θα ασπρίσουν κι άλλο τα μαλλιά του μα οι εικόνες του όλες κι όλες θα είναι πίσω από ένα παράθυρο!

Πίσω από το παράθυρο με σκέψεις που βαραίνουν, πίσω από το παράθυρο να κοιτάζει τη ζωή που πήγε στράφι, να μετράει τις στιγμές που χάθηκαν μέσα από τις παλάμες του και να γεμίζουν με δάκρυα τα μάτια του!

Αν φωνάξει με όλη του τη δύναμη θα τον ακούσει κανείς; 

Θα κοιτάξει κανείς πίσω από το παράθυρο; 

Πόζα μέσα από το παράθυρο

«Από το παράθυρό μου, κάνω τον κόσμο δικό μου

για να δώσω κληρονομιά στον γιο μου.

Πάρε και το όνειρό μου

είναι το μόνο που μου έχει απομείνει δικό μου.

Από το παράθυρό μου το μόνο δώρο στο γιο μου

ένα κομμάτι γκρίζο από τον ουρανό μου

δύο δάκρυα στα μάτια και μία προσευχή

που κάνω απόψε προς τον Θεό μου.»

Παύλος Φύσσας 

Το παραμύθι της γιαγιάς πλάι στο παράθυρο

Βάζει στο μικρό ραδιόφωνο ένα σταθμό που παίζει μελωδίες και στέκεται εκεί δίπλα στο παράθυρο και αφηγείται ιστορίες και παραμύθια στα παιδιά. 

Το παράθυρο σκηνικό στη θεατρική παράσταση

Πόζα πλάι από το παράθυρο
Ένα παράθυρο και ένα παιδί ενέχουν την ελπίδα. 

Πόζα με φόντο το παράθυρο

Τότε που οι νοικοκυρές στόλιζαν το περβάζι με βασιλικό ή με κάποια μικρή γλάστρα να φέρνει μέσα στο δωμάτιο μαζί με τον φρέσκο αέρα και μία υποψία αρώματος, να φρεσκάρει την ψυχή.

Οικογενειακή μάζωξη μπροστά στο παράθυρο 

Το παράθυρο δεν είναι απλά μία τρύπα, μια απώλεια της τοίχιας συνοχής, μια αμυχή. Το παράθυρο είναι εκεί για να επιτρέπει στο φως και στον αέρα να μπουν και στο βλέμμα να κοιτάξει. Το παράθυρο δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να στέκει δίπλα από τη θύρα ως το ακρωτηριασμένο και δίχως ποδάρια αδελφάκι της πόρτας.

Πόζα με φόντο το παράθυρο

«Κλειστά ακόμη τα παράθυρα και ίσως παραμείνουν έτσι για πολύ. Όμως σε κάθε εποχή υπάρχει πάντα η ελπίδα. Κι ένα παράθυρο μπορεί να ανοίξει.»

 Γ. Αναγνώστου 

Το παράθυρο του αχυρώνα 

«Από το παράθυρό σου, πέρασε το καλοκαίρι,

πέρασε και η συννεφιά, πέρασε όλη μας η αγάπη,

πέρασε όλη μας η πίκρα, πέρασε και η χαρά.» 

Το παράθυρο του σχολείου 

Παράθυρα σαν αυτά του Κωνσταντίνου Π. Καβάφη που αναζητούσε στις σκοτεινές κάμαρες:

«Σ' αυτές τες σκοτεινές κάμαρες, που περνώ
μέρες βαρυές, επάνω κάτω τριγυρνώ
για νάβρω τα παράθυρα. - Όταν ανοίξει
ένα παράθυρο θάναι παρηγορία. -
Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ
να τάβρω. Και καλλίτερα ίσως να μην τα βρω.
Ίσως το φως θάναι μια νέα τυραννία.
Ποιός ξέρει τι καινούργια πράγματα θα δείξει».

Πόζα μπροστά στο παράθυρο 

Ένα παράθυρο είναι κάτι πολύ περισσότερο από απλά κάτι που αφήνει το φως και τον αέρα να μπει στο σπίτι.