Το νέο βιβλίο του Νεκτάριου Κατσόγιαννου

«Το φρούριο, το ρολόγι 

και το βυζαντινό υδραγωγείο των Τρικάλων»

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του συγγραφέα – ερευνητή Νεκτάριου Κατσόγιανου, με τίτλο «Το φρούριο, το ρολόγι και το βυζαντινό υδραγωγείο των Τρικάλων».

Πρόκειται για μια πολύχρονη εργασία, του ποιητή της εξερεύνησης και του κυνηγού των τεκμηρίων, ιστορικών και φωτογραφικών ντοκουμέντων της πόλης μας, που με τόση ευαισθησία κατάφερε να συνθέσει ακόμη ένα εξαιρετικό, ερευνητικό, ιστορικό έργο, για την πόλη των Τρικάλων.

Η ιστορία της πόλης ανέκαθεν συγκινούσε και εντυπωσίαζε τον άοκνο συγγραφέα, δημιουργώντας του έτσι, συναισθήματα εξαιρετικής δυναμικής και ταυτόχρονα αδυσώπητης ανάγκης, με τα οποία εξέφραζε «σκάβοντας τη γη» και ξεθάβοντας τους θησαυρούς με επιστημοσύνη αρχαιολόγου.

Όπως σε κάθε του βιβλίο, η σκέψη του Νεκτάριου Κατσόγιαννου, και η εξερευνητική ματιά του, κυριεύεται από μια ανεξέλεγκτη δύναμη καταγραφής και ανάδειξης ιστορικών ντοκουμέντων, τα οποία διαφωτίζουν σιγά - σιγά τις πιο σκοτεινές πλευρές του θέματος που κάθε φορά καταπιάνεται.

Κυριευμένος και πάλι από το μεράκι του, ο συγγραφέας- ερευνητής, Νεκτάριος Κατσόγιαννος, στο δέκατο έκτο, κατά σειρά βιβλίο του, που τον σχεδιασμό και τη ψηφιακή φωτοστοιχειοθεσία επιμελήθηκαν οι "Γραφικές Τέχνες": Δημήτρη Τσιγάρα, καταπιάνεται και αυτή τη φορά, με θέμα τοπικής ιστορικότητας και καταγράφει με την ματιά του ερευνητή το φυσικό και τεχνητό μνημείο του κάστρου των Τρικάλων.

Αναδιφώντας, σε παλιές τοπικές εφημερίδες, στις διάφορες αναφορές των περιηγητών και στην σχετική επί του θέματος βιβλιογραφία, αναζητεί και συλλέγει στοιχεία με τα οποία συνθέτει και δομεί το πόνημά του.

Ξεκινώντας με την περιγραφή της ανέκδοτης γκραβούρας του εξωφύλλου, στην οποία για πρώτη φορά απεικονίζεται ένα πραγματικό τοπίο της βορειοδυτικής περιοχής των Τρικάλων, Τρικκαίογλου, Κουτσομύλια, όπως ήταν το 1849, σύμφωνα με την περιγραφή του Άγγλου περιηγητή Έντουαρτ Ληρ, ο συγγραφέας παρουσιάζει ένα-ένα τα κοιτάσματα της ιστορικής παρακαταθήκης.

Με συστηματική και μεθοδική μελέτη, εργάζεται και αναπτύσσει το έργο του χρονολογικά και κατά διαμέρισμα, με τις επισκευές, τις προσθήκες αλλά και τις αλλαγές που υπέστη κατά καιρούς το Τρικαλινό μνημείο.

Στις 166 σελίδες του βιβλίου του παρουσιάζονται ανέκδοτα σχέδια, γκραβούρες, έγγραφα, χάρτες, φωτογραφίες και αποκόμματα ντοκουμέντων που ιχνηλατούν την ιστορική διαδρομή του κάστρου. Περιγράφοντας και αποτυπώνοντας την ιστορία των χιλιάδων ετών, αναδεικνύει τις διάφορες πτυχές της θεματολογίας του και δίνει με σαφήνεια την φυσιογνωμία και την ιστορική διαδρομή του.

Η πρώτη διαπίστωση που αποκομίζει ο αναγνώστης από τις πληροφορίες, αφορά στη γοητεία και την επιβλητικότητα του κάστρου της πόλης μας, το οποίο βρίσκεται, στη θέση της ακρόπολης της αρχαίας Τρίκκης και κτίστηκε επί Ιουστινιανού τον 6^ο αι.

Αποτελεί ένα από τα δεκάδες της χώρας, λείψανα μιας άλλης εποχής που στέκονται επιβλητικά, κτισμένα, τα περισσότερα σε φυσικές οχυρές θέσεις, μεγαλοπρεπή και σιωπηλά.

Η έκτασή του είναι γύρω στα δέκα στρέμματα και αποτελείται από τρία διαμερίσματα (διαζώματα). Στο πρώτο διάζωμα βρίσκεται το αναψυκτήριο που έγινε το1962, στο δεύτερο το ρολόγι που έγινε επί δημάρχου Θεοδοσοπούλου 1936-1938 και το υπαίθριο θέατρο.

Αρκετά και διαφωτιστικά τα στοιχεία για τον παλιό (κτισμένο επί τουρκοκρατίας), πύργο με το ρολόγι του, καθώς και τα νεότερα ιστορικά στοιχεία για την κατασκευή του νέου πύργου με το σημερινό ρολόγι και τη μοναδική αρχιτεκτονική του. 

Και να, εύστοχη και γλαφυρή η αναφορά της εφημερίδας «Αναγέννησις» του 1937, σε χρονογράφημά της, με τίτλο «ΤΟ ΡΟΛΟΪ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ», επισημαίνει:

«Αργό ρυθμικό και μοιραίο άρχισε το ρολόι το ατέλειωτο τώρα τραγούδι του. Το τραγούδι αυτό που θα συνοδεύη στις καρδιές των ανθρώπων όλα τα συναισθήματα που τις πλημμυρίζουν και τις πνίγουν, κάθε ώρα κάθε στιγμή… Την θλίψη και τη χαρά, τον έρωτα και τον πόνο, το μίσος και τη συγχώρεση…

Κι αυτό ακούραστο και αδιάφορο εμπρός σε όλα, για πάντα τρέχοντας μεσ’ στην αιωνιότητα θ’ αντικρίζη όλα και όλους- πάνω από το βαρύ και σκυθρωπό όγκο του φρουρίου»…

Στο τρίτο διάζωμα που είναι και το πιο επιβλητικό με τους πανύψηλους πύργους βρίσκεται το μοναδικό παλιό κτίσμα, η πυριτιδαποθήκη, η είσοδος - έξοδος του λαγουμιού σε περίπτωση πολιορκίας.

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα σχεδιαγράμματα με τις φωτογραφίες του βυζαντινού θολωτού υδραγωγείου (1,80Χ 0,70) μήκους 7 χιλιομέτρων που για εκατοντάδες χρόνια τροφοδοτούσε την πόλη με νερό του Πηνειού ποταμού.

Αδιαμφισβήτητα το νέο βιβλίο του Νεκτάριου Κατσόγιαννου, είναι μια κιβωτός με τα ίχνη του χθες και τις αναμνήσεις του αύριο, και αποτελεί πολύτιμο κληροδότημα για την πόλη των Τρικάλων.

Θερμά συγχαρητήρια στον συγγραφέα και καλοτάξιδο το νέο του βιβλίο!

Δημήτρης Τσιγάρας